Lider Yılmaz
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Akif Özkaldı’nın TBMM’de verdiği bilgiler, Türkiye’nin gelecekte karşılaşacağı kuraklık ve su düşüncesine ait acı tabloyu gözler önüne serdi. Bilgilere nazaran; 10 vilayette, 47 ilçede su kısıtı yaşanmakta. Şu an 5 hafzada su kıtlığı, dört hafzada mutlak su kıtlığı var. 2100’e kadar belirli periyodlarla sıcak gecelerde artış yaşanacak. Özkaldı TBMM İklim Komisyonu’nda şu bilgileri verdi:
STRESLİYİZ: Yağışlar dahil toplam 450 milyar metreküp suyumuz var. Lakin buharlaşma, kayıplar, yeraltı suyuna geçişlerini dikkate aldığımızda yıllık toplam kullanılabilir 112 milyar metreküp suyumuz var. Su gerilimi yaşayan ülkeyiz.
SU KITLIĞI: 25 havzadan mevcut durumda, beş havzada su kıtlığı, dört havzada da mutlak su kıtlığı öngörülmekte. 2050’de altı havzanın su kıtlığı, yedi havzanın da mutlak su kıtlığı sınıfına gireceğini öngörüyoruz. Gayemiz 2023’te 25 havzanın tamamında bu kuraklık idare planlarını bitirmek. Şu anda 213 adet rehabilitasyon projesi yürütmekteyiz.
ERGENEYE 9,5 MİLYAR: Havza Muhafaza Hareket Planları’nı 25 havzada tamamladık. Kirlilik denince sanayi atık sular çok kıymetli. Mevcut durumda, sanayi tesislerinin yüzde 55’inde atık su arıtma tesisi yok. Ergene Havzası Muhafaza Hareket Planı bütçesi 9,5 milyar, hala daha 2,5 milyarını harcadık, geri kalanı da inşallah devam edecek.
METEOROLOJİK
KURAKLIK YAŞIYORUZ: Kuraklığı; meteorolojik, hidrolojik ve ziraî kuraklık olarak üçe ayırıyoruz. Bugünlerde meteorolojik kuraklığı yaşıyoruz ancak şu anda söyleyebilirim ki ziraî kuraklığa, yani toprakta bitkinin muhtaçlığını karşılayacak suyun bulunmaması noktasına Allah’a şükür şimdi daha ulaşmadık.
YERALTI SULAMA: Çağdaş sulama prosedürlerini uyguluyoruz. Salma sisteminde randıman oranı yüzde 30 ila 60 iken, yağmurlamada yüzde 70-75’lere, damlada yüzde 90’a, son vakitlerde uygulaya geldiğimiz toprak altı damla sisteminde de yüzde 95’lere varan bir sulama randımanı kelam konusu. Yüzey altı damla sulama yüzde 30 ile 50 oranında su tasarrufu sağlıyor.
10 VİLAYETTE SU KISITI: Suya nazaran ziraî planlamayı yaparken temel maksadımız şebeke bazında üretimin takip edilmesi, suya nazaran üretimin planlanması, gelir seviyesi yüksek eserlerin üretilmesi. Bugün prestijiyle 10 vilayette, 47 ilçede su kısıtı yaşanmakta.
TEKRAR KULLANILACAK: Yine kullanılabilir su potansiyelimize baktığımızda arıtılmış suların en azından sulamada yine kullanılması, bugün prestijiyle yüzde 2,5, fakat bunu 2023’e kadar yüzde 5’e artırmayı planlıyoruz. Bunu başarabilirsek 827 milyon metreküp/yıl bir depolama kapasitesinden bahsediyoruz. 336 bin hektar ilave bir alanı sulayabileceğiz.
FİYAT DÜŞECEK: Su kaynaklarının üzerindeki baskıları azaltmayı yeni su kaynaklarına olan gereksinimleri geciktirmeyi başarabilirsek; arıtma maliyetleri azalacak ek yatırım maliyetlerinin gereksinimleri ertelenebilecek, gelir getiren su ölçüsü geliri artacak. Su fiyatları vakit içerisinde düşecek.
SICAK GECELER: 2100’e kadar muhakkak dönemlerde don olan günler yılda 61 günden 35 güne, soğuk günler de 23’ten 8’e düşecek. Soğuk hava dalgasında da çok azalma olacak. Buna karşılık soğuk gecelere baktığımızda, 2100’lere kadar 22’den 6’ya düşecek. Sıcak gecelerde ise artış olacak. Sıcak geceler 62 günden 122 güne çıkacak.
Milliyet