212 Sayılı Yasa, Ulusal Birlik Komitesi’nce 4 Ocak 1961’de kabul edildikten sonra, 10 Ocak 1961 günü Resmi Gazete’de yayınlanarak birebir gün yürürlüğe girdi. Gazete sahipleri, bu yasanın “çıkmaması” yolunda efor gösterirler. Okurlar, 10 Ocak sabahı gazetelerini aldıklarında, “Gazetemizi Üç Gün Kapatıyoruz” başlığı ve çerçeve içinde dokuz gazete sahibinin ortak bildirisiyle karşılaşırlar. Bildiride, özetle “Milli Birlik Komitesi tarafından ilan edilen basınla ilgili kanunlar, milletçe girilen bu aydınlık zamanda, basını emsali görülmemiş bir tehlikenin içine atmıştır” denilmektedir.
“Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni İstanbul, Yeni Sabah” imzalı ortak bildiride, müracaatlarının sonuçsuz kalması nedeniyle “teessürlerinin tabiri olmak üzere” gazetelerini üç gün kapatma kararı aldıkları da duyurulmaktadır. Dokuz gazetenin sahibi, yasa daha Resmi Gazete’de yayınlanmadan, ortak bildiriyi kaleme alıp gazetelerini kapatmaya karar vermişlerdir. 9 Ocak’ta alınan karar 10 Ocak 1961’de yayınlanmadan evvel, işverenlere karşı birinci reaksiyon, gazetelerin yazı işleri müdürlerinden gelir: Birçok, kelam konusu bildirinin çıktığı gazetelerine “Sorumlu Müdür” olarak imzalarını koymayacaklarını bildirirler. Dünya’dan Sami Karaören ve Hikmet Çağlayan, Milliyet’ten Hasan Yılmaer ve Vatan’dan Mesut Özdemir ile Gökşin Sipahioğlu bu müdürler ortasındadırlar.
Karşı bildiri yazıldı
İstanbul Gazeteciler Sendikası da bir bildiri yayınlayarak, gazete çıkarmama kararını onaylamadıklarını duyurur. Bildiride, “27 Mayıs öncesinde fikir emekçilerinin cop yedikleri, mahpusa girdikleri, yollarının kesildiği günlerde rastgele bir davranışta bulunmayan gazete sahiplerinin tutumu” eleştirilir ve “Fikir personellerinin haklarını teminat altına alan kanunun çıktığı sırada, gazete kapatmak suretiyle Ulusal Birlik Komitesi’ni protesto yoluna gitmeleri” kınanır. Gazeteciler, sessiz bir yürüyüş de yaparlar. Sendika, üç günlük boykot sırasında “Basın” isimli bir gazete yayınlamaya karar verir. 11 Ocak 1961’de çıkarılmaya başlanan, ortak eser “Basın” gazetesinin sahipliğine sendika üyesi Selçuk Çandarlı, Genel Yayın Müdürlüğü’ne Abdi İpekçi, Sorumlu Yazı işleri Müdürlüğü’ne Semih Tuğrul ve Teknik Müşavirliği’ne Murat Kayahanlı getirilir. Okurların ilgi gösterdikleri gazete, 100 bin tiraja ulaşır. Sonraki yıllarda bu tarih, “10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü” olarak kutlanmaya başlanır.
Milliyet
