Tüm zorluklara rağmen startup’lar 2020 yılını yatırımla geçirirken, 2021 yılı için de hazırlıklar yapılıyor. Hem yatırımcılar hem de teşebbüsçüler, 2021 yılında ekosistemin daha fazla yatırım çekmesini bekliyor. Pandeminin tesirlerinin azaldığı daha verimli bir yıl beklentisi hakim. En çok yatırımın, oyun, fintek ve sıhhat teknolojilerinde olacağı öngörülüyor.
Yatırımcı ilgisi arttı
Temel Ventures Kurucu Ortağı Fethi Sabancı Kamışlı, 2020’de pandeminin başlamasıyla birinci üç ayda bilinmezlik ve panik havası hakimken daha sonra bir epey yatırımın gerçekleştiğini anımsatıyor. Kamışlı, Peak Games çıkışının herkesi heyecanlandırdığını vurgulayarak, “Pandemi sürecinde iki tip kurucu grup gördük. Çabucak yeni dünyaya adapte olup işini ayakta tutanlar ve büyütenler. Pandemi oldu, ben ne yapabilirim ki diyerek bir sonuç yaratamayıp kaybedenler. Fakat genel olarak baktığımızda startup’lar için olumlu bir yıl oldu. Yatırımcılar bu alana daha çok ilgi duymaya başladı” diyor.
Kendilerinin bu süreçte 5 yeni yatırım yaptığını aktaran Kamışlı, “Bunlardan üçü ABD’de, biri Meksika, biri de Kolombiya’da hayata geçti. Bu yatırımlarımız daima yeni olağana yönelik, genelde dijitalleşme, sıhhat ve uzaktan çalışmaya dayalı alanlarda. Bunun dışında iyi ilerleyen birtakım işlerimize de ek yatırım yaptık. Bu süreçten portföyümüzün yüzde 80’i olumlu etkilendi. Bunun nedeni esasen pandemiden evvel de gelecekteki trendleri çok yakından takip etmemiz. Şu anda herkesin yatırım yapmak için can attığı 3 alan dijital sıhhat, besin teslimat, uzaktan çalışma. Biz bu 3 alanda da durumumuzu pandemiden bir yıl evvel aldık” açıklamasını yapıyor.
Potansiyel iyi
Dünyada en çok yatırım alan alanlardan birinin fintekler olduğuna değinen Fethi Sabancı Kamışlı, “Özellikle nakit para kullanımının azaldığı bu periyotta bu alana çok fazla yatırım akışı oldu. Oyun, sıhhat, yemek üzere alanlar dönemsel olarak tavan yapmış durumda. Türkiye için buralarda büyük potansiyel var. Zira biz aslında fintek ve oyun alanlarında iyiyiz.
Artık Z jenerasyonunun da iktisada katkıda bulunmaya başlamasıyla ülkemizin potansiyeli arttı. Dünya genelinde Z neslinin yüzde 90’ı gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor. Bu potansiyeli iyi değerlendirmeliyiz” tabirlerini kullanıyor.
GELECEK YIL DAHA VERİMLİ OLACAK
Kamışlı’nın, startup ekosistemiyle ilgili 2021 yılı öngörüleri ise şöyle:
“Startup’lar açısından verimli bir yıl olacak. Teknolojiye yatırım yapan daha çok kişi, kurum çıkacak. Umarım bu yatırımcılar uzun vadeli ve planlı bir halde bu işe girerler. Bunu bir yatırım sınıfı olarak görmeliler. Zira sanıldığı üzere kısa yoldan para kazanılabilecek bir alan değil. Ciddiyet ve sabır lazım. En çok yatırımın oyun, fintek ve sıhhat teknolojilerine olacağını düşünüyorum. Hiçbir şeyin eskisi üzere olmayacağı kesin. Son bir yıldaki ivme daha da hızlanacak. Ülkemizden çok iyi exit’ler çıkmaya başladı. Yurt dışından da yatırımcı çekmek ismine bu bir fırsat. Bunu iyi değerlendirirsek dal önümüzdeki 3 yıl içerisinde yıllık bazda 3-4 kat büyüyebilir. Türkiye’den yeni unicorn’lar da çıkacak.”
OYUNA VE DİJİTAL SIHHATE İLGİ SÜRECEK
Boğaziçi Ventures İdare Konseyi Lideri Barış Özistek, 2020’de yatırımlar artsa da hala gereksinim duyulan sayıların çok uzağında olduğumuzu söylüyor. Özistek, kendilerinin yeni fonlarının kapanışını 2020’de tamamladığını belirterek, önümüzdeki yıl memleketler arası pazarlara açılmayı hedefleyen teknoloji şirketlerine 50 milyon TL üzerinde yatırım aktarmayı planladıklarını aktarıyor.
E-ticaret ve oyunun bu yıl en çok yatırım alan dikeylerden olduğunu lisana getiren Özistek, “Yeni fonumuz BV Growth’un odak alanı ise oyun, finans, perakende ve sıhhat teknolojileri. Türkiye pazarına odaklanıp kalmadan farklı pazarlardan gelir üretebilen teknoloji teşebbüslerinde büyük potansiyel var. Oyun ve dijital sıhhat 2021’de ilgi odağı olmaya devam edecek” diyor.
Özistek, ekosistemin büyümesi için yapılması gerekenleri ise şöyle sıralıyor: “Yapmamız gerekenler listesi hayli uzun. Birinci atılacak adım olarak strateji belirleyecek, tüm aksiyonları yönetecek, bütçeye sahip bir ajans kurulmasını önerebilirim.”
Gerçek dal girmeli
Barış Özistek, gerçek bölümlerden yarar elde edenlerin teknolojiye yatırım yapmalarının ehemmiyetini 2020 yılının gösterdiğine de dikkat çekerek, “Sermaye sahiplerinin teknoloji şirketlerine çok daha fazla yatırım yapması, yatırım yapan fonlara ortak olması ve kendi işlerinde teknoloji kullanmanın ötesine geçip teknoloji üreten pozisyonuna gelmeleri bir gereklilik. Aksi takdirde şirketlerinin gelecek 20 yılını muhafazada çok zorlanacaklar” diyor.
YENİ BİR PERİYOT BAŞLIYOR
StartersHub Yönetici Yöneticisi Arda Aşkın, pandemiden SaaS denilen hizmet olarak yazılım üzere teşebbüslerinin olumlu etkilendiğini aktararak, çevrimdışı pazarlara hitap eden teşebbüslerin ise güç bir yıl geçirdiğine işaret ediyor.
Kendilerinin bugüne kadar 65’in üzerinde teşebbüse 4 milyon dolar yatırım yaptığını aktaran Aşkın, “Teknolojinin ve dijitalin içerisinde bulunduğu neredeyse her alana yatırım yaptık. Finans ve sıhhat teknolojileri, taşınabilir uygulamalar, oyunlar… 2020 yılında 3 teşebbüse yatırım gerçekleştirdik. 2021 itibariyle her yıl etkin olarak 10’un üzerinde teşebbüse yatırım gerçekleştirmeyi planlıyoruz. 2020 yılı oyun, sıhhat teknolojileri, uzaktan çalışma ve eğitim teknolojilerinin büyük yatırımlar aldığı bir devir oldu. Bu alanlarda biz de fırsat görüyoruz” diyor.
Aşkın’ın 2021 yılı öngörüleri ise şöyle: “2021’in pandeminin tesirinin azalmasıyla bir arada yatırımların hızlanacağı ve evvelki yıllara nazaran inovasyonun ve teşebbüslerin tesirinin daha fazla hissedildiği bir yıl olacağını öngörüyoruz. Eğitim, çalışma sistemleri ve sıhhat alanlarına giren teknoloji ile birlikte yaşanan esaslı değişiklikler, bizi yeni bir devrin beklediğinin göstergesi.”
Üniversiteler
Ekosistemin büyümesi için kurumsal şirketlere ve üniversitelere büyük iş düştüğünden de kelam eden Arda Aşkın, “Üniversitelerle ve teknoparklarla daima bağlantı içerisindeyiz. Başarılı teşebbüsleri ekosisteme katmaya çalışıyoruz. Bilgi ve deneyim paylaşımı ismine gerçekleşen aktifliklerin artması büyük ehemmiyet taşıyor. Ortak yatırımların artması ekosistemin büyümesi ismine çok değerli. Kurumsal şirketlerin startup’larla daha çok bir arada çalışması ve kendi yatırım fonlarıyla güçlü oldukları dikeylerde yatırım yapmaları gerekiyor. Uzun satış döngüleri teşebbüslerin büyümelerine pürüz oluyor” diye konuşuyor.
Milliyet
