Doç. Dr. Jenerasyonum Güvendeğer Doksat, yüz yüze eğitimde çocuklarda oluşabilecek olumsuz niyet ya da dertlere karşı, ebeveynlere tekliflerde bulundu.
Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de yüz yüze eğitime geçilmesiyle birlikte, çocuklarda kimi tasa ve olumsuz niyetlerin gelişebildiğini belirten Doç. Dr. Doksat, “Bunun en kıymetli nedenleri ortasında; şahıslarda hastalığın seyrinin ve sonuçlarının evvelden kestirilemez olması, süreçle ilgili genel belirsizlik ve kulaktan kulağa yayılan eksik yahut yanılgılı telaffuzlar yatmaktadır. Unutulmamalıdır ki, korkutucu olan ve bilinmeyen karşısında pek çok kişinin birçok fikri ve değişik kaynaklardan edindikleri bilgileri vardır. Bunun sebebi; bir baht iştiraki, tahlil bulma ve rahatlama arayışıdır. Lakin, her şeye karşın belirsizliğin hala devam ediyor olması, bu sohbetlerde yalnızca anlık bir rahatlama sağlamaktan öte gitmeyip, beraberinde korku ve olumsuz fikirleri tetiklemektedir.” dedi.
Dert bozukluğu ve okul fobisi
Doksat, çocukların da aile içi sohbetlerdeki bu döngünün en ortasında yer aldığının altını çizerek, ”Dolayısıyla; çocuklar pandemiyle ilgili olarak telaş ve olumsuz fikir geliştirmeye aday bireylerdir. Korku seviyesinin artmasıyla birlikte çocukluk periyodunda en sık ortaya çıkabilecek ruhsal hastalıklar; yaygın tasa bozukluğu, ayrılma derdi bozukluğu ve okul fobisi olarak sınıflandırılabilir.” kelamlarıyla, muhtemel risklere dikkat çekti.
Doç. Dr. Doksat, mümkün dert bozuklukları ya da fobilere ait şu bilgileri aktardı:
”Yaygın korku bozukluğu yaşayan bir çocuk, her an makûs bir haber alacağına yahut her an makus bir şey olacağına dair olumsuz bir beklenti içindedir. Ayrılma tasası bozukluğu yaşayan bir çocuk, bağlandığı ebeveyninden başka kaldığında ona ve/veya kendisine berbat bir şey olmasından telaş eder. Bu tasa günler içinde ebeveynden farklı kalmak konusunda besbelli bir kaçınma davranışı göstermeye dönüşebilir. Bu durumda, okul fobisi, yani okula gitmekten kaçınma davranışı ortaya çıkabilir.”
Kelam konusu risk karşısında ebeveynlere değerli misyonlar düştüğünün altını çizen Çocuk ve Ergen Psikiyatrı Doç. Dr. Jenerasyonum Güvendeğer, çocuklardaki korku ve olumsuz fikirlerin gelişmesini azaltmak ismine, şu tavsiyelerde bulundu:
-Maske-mesefe ve hijyen konusunun değerini çocuklarına öğrettikten sonra (çocuklar bu üzere mevzuları erişkinlerden çok daha süratli ve sağlam öğrenebilmektedir, zira kemikleşmiş alışkanlıkları şimdi oturmamıştır), bahisle ilgili itidalli davranmaları, yaşanabilecek olan olumsuz hayali senaryoları çocukların önünde dillendirmemeleri.
-Yüz yüze eğitimin bedelini ve ehemmiyetini, çocuklarına olumlu ve motive bir halde anlatmaları ve buna uygun biçimde davranmaları.
-Okumak konusunda genel olarak özendirici ve destekleyici geri bildirimlere yük vermeleri.
-Sanal ortamın yanı sıra; ek toplumsallaşma imkanlarının, arkadaşlarını yüz yüze görme fırsatının avantajlarını anlatmaları.
-Ebeveynlerin kendilerinde dert bozukluğu varsa ve bilhassa pandemi sürecinde bu tablo daha arttıysa, kesinlikle bu mevzuda bir psikiyatrdan profesyonel dayanak almaları.
-Ebeveynlerin gereken önlemi almayı öğrettikten sonra, kendi içlerindeki telaş ve olumsuz niyetleri çocuklarına yansıtmamaları.
-Evde pandemi hakkında çocukların yanında yürütülen uzun ve hedefini aşan sohbetlere son vermeleri.
-Aile içinde öncelikli olarak hayata dair kısa vadeli planlara odaklanılması, orta ve uzun vadeli planların yalnızca ana taslak halinde konumlandırılıp, şu süreçte çok formda detaylandırılmaması. Çünkü; genel belirsizlik orta ve uzun vadeli planların yapılmasını örselemektedir ve bu durum korku seviyesini arttırabilmektedir.
-Sadece yanlışsız bilgi kanallarından ve eksperlerden gelen yeni ve yanlışsız bilgilere odaklanılması, yanılgılı ve yanlış bilgilendirmeden olabildiğince kaçınılması.
-Sosyal medya ve kitle bağlantı araçlarındaki bilgi kirliliğinden uzak durulması.
-Aile birlikteliği ve kaliteli aile içi paylaşımlara tartı verilip, aile içi gündeminin pandemiden uzak tutulması.
-Diğer ailelerin pandemide çocuklarını korumakla ilgili aldıkları kararlardan teğe bir etkilenerek kitlesel bir etkileşime girmek yerine, kendi hür iradeleriyle özgün kararlarını alıp bunu uygulamaları.
-Çocuklarında fonksiyonelliği bozacak seviyede olan telaş, huzursuzluk ve olumsuz niyetlerin varlığı durumunda, kesinlikle bir çocuk ve ergen psikiyatrından profesyonel yardım almaları.
Milliyet