Dünyanın içinden geçtiği pandemi periyodu yapay zeka ve kuantum bilgisayarlar üzere teknolojilerin kıymetini bir kere daha gözler önüne serdi. Teknoloji sayesinde bu periyodu pek çok ülke daha az ziyanla atlatıyor.
Bu alanlarda Türkiye’deki kıymetli isimlerden olan Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Say, internet ve irtibatlılık sayesinde pandemiyi insanlığın daha az hasarla atlattığını söyledi. Say, “İnternet sayesinde yüz binlerce daha az zayiat verilecek. Yüz yıl evvelki emsal salgınlara nazaran insanlığın en büyük avantajı internet, yapay zeka ve kuantum bilgisayar üzere teknolojiler” dedi.
Say, bilim ve teknoloji bahislerinde aranan bir konuşmacı. Kuantum hesaplamada da kıymetli bir isim. Say, pandemide yapay zeka, Türkiye’nin bu teknolojideki pozisyonu ve kuantum bilgisayar konusunda sorularımızı yanıtladı.
Türkiye yapay zekada ne durumda?
Yapay zeka, robotik üzere mevzularda akademik olarak hiçbir eksiğimiz yok. Yapay zekâ denen şeyi akademik bir çerçevede düşünürsek Türkiye’deki eğitim kurumlarında zahmetimiz yok. ‘Türkiye’de bu husustan anlayan kimse yok’ üzere bir durum bulunmuyor. Yapay zekânın hayata geçirilmesine dair örnekler giderek çoğalıyor. Bilhassa bu yapay öğrenmenin bir gelir kaynağı olacağı ve rekabette de kıymetli bir yer alacağı anlaşıldığı için şirketler yavaş yavaş ‘Benim elimde bir bilgi var, bunun içinde kim bilir ne hazineler gizli? Bunu benim anlamam lazım’ diyorlar. Bilhassa takımı, yöneticisi bunu anlayacak kapasitede olanlar bu alana giriyor.
Uzaktan çalışma
Pandemide yapay zeka nasıl kullanılabilir?
İnternet ve teknoloji sayesinde bütün dünya pandemiyi daha az hasarla atlatıyor. Artık birçok işin kalitesinden ödün verilmeden uzaktan da daha iyi yapılabildiği görüldü. Eğitim daha evvel online’a geçirilmeliydi. Pandemi bu hususta büyük ölçüde herkese imkan sağladı. Yapay zeka daha fazla geliştirilmiş olsaydı karantina devrinde robotlar dışarıdaki pek çok riskli işi yapar halde olacaktı. Üretim, lojistik üzere konuttan çalışmaya uygun olmayan işler daha kolay halledilebilecekti. Sanayi 4.0 daha ileride olsaydı fabrikalar da üretime orta vermeden devam edebilirdi. Yapay zeka, ilaç ve aşıyı keşfetme çalışmalarında da önemli kullanılıyor. Bu teknolojinin kullanım alanı çok geniş.
Kuantum gelişmeleri
Kuantum hesaplama tarafında gelişmeler neler?
Kuantum bilgisayar olağan bilgisayarın süreçlerini kuantum fiziği temellerine dayalı olarak yapan ve bu sayede klasik bilgisayarların ulaşamayacağı süreç gücüne ulaşabileceği varsayılan sistemlere deniyor. Donanım ve yazılım tarafı var. Kuantum bilgisayarla meseleler daha süratli çözülür. 1990’lardan beri gelişimini sürdürüyor. Bu bilgisayar yaygınlaştığında hayatımızda birçok şey değişecek.
Şifrelemeler büsbütün değişecek, şu anki şifrelerin hepsini kırabilirler. Block Chain sistemi değişmek zorunda kalacak üzere… Türkiye hem yapay zeka hem de kuantum hesaplamada treni kaçırmış değil.
Bilhassa yazılım tarafında katkı yapmaması için hiçbir neden yok. Bu alanda değerli eğitim kurumları ve eğitim gören öğrenciler var.
Dünyada açık var, başarılı beyinleri çabucak transfer ediyorlar. Bu alanda önde olmak, insan yetiştirmeyle oluyor. Bunun için de milyar dolarlar gerekmiyor. Türkiye’nin önünde bu manada fırsatlar var.
Kuantuma seyahat Bilişim Zirvesi’nde
Bilişim Doruğu, bu yıl 25 Kasım’da ‘Quantum Journey-Kuantum Yolculuğu’ temasıyla yapılacak. ‘Kuantum teknolojisi’ dünyadan fikir liderleri ile her açıdan ele alınacak. Dell Technologies ana sponsorluğunda düzenlenen aktiflikte Cem Say da konuşmacılar ortasında yer alacak.
Milliyet