ABD’deki davaların akabinde laf konusu ilaca yönelik Türkiye’de açılan birinci davada yeni bir gelişme yaşandı. 10 Temmuz’da Ankara 18. Yönetim Mahkemesi’nde görülecek duruşma öncesinde Ankara Üniversitesi (AÜ) Veteriner Fakültesi’nce hazırlanan ve dava belgesine giren raporda, çarpıcı tespitlere mahal verildi.
Mevte varan tesirler
Birçok kaynaktan yararlanılan raporda, “glifosat” hususunun hayvanlardaki tesirlerine mahal verildi. Raporda, glifosatın yüksek doz tasarrufunun kimi hayvanlarda kısırlığa yol açabileceği, farklı organların etkilenerek vefata varan tesirlere neden olabileceği tabir edildi. Başkaca kimi kaynakların savunduğu, suda yaşayan hayvanlarda da kelam konusu hususun metobalizma bozukluklarına, ağır böbrek hasarlarına neden olabileceğine ait argümanlar da raporda konum aldı. Raporda, suda yaşayan birtakım hayvanların Roundup’a maruz bırakıldıklarında karaciğer hücreleri ve mitokondrilerinde olumsuz sonuçlar görülebileceği tabirlerine de konum verildi.
‘Arılar büyüyemiyor’
Raporda, bal arılarına yönelik çalışmalarda glifosatın bilhassa erken devir bal arısı larvalarının büyümesini geciktirdiği tespitine de konum verildi. Raporda, “Bu tesirin glifosatın arı larvalarında gerilim kaynağı olarak davrandığı ve birtakım bağışıklık sistemi genlerini değiştirdiği söz edilmektedir” denildi.
Raporun sonuç kısmında, “Zirai savaş hedefiyle kullanılan ‘glifosat’ ve formülasyonlarının hayvanlarda akut zehirlenmeye yol açmayabileceği, bununla birlikte tekrarlanan dozlarda mütemadi alınmasına bağlı olarak (kronik maruziyet) evcil hayvanlarda önemli ve geri döndürülemeyecek nitelikte bozukluklara neden olabileceği, gerek karada ve gerekse suda yaşayan hayvanlarda da misal aksiliklere yol açabileceği görülmektedir” denildi.
Avukat Senih Özay, bir çiftçi arkadaşı tarafından çekilen ve ilacın kullanıldığı eserle, kullanılmadığı eseri gösteren fotoğrafları Milliyet’le paylaştı.
‘Bilim dünyası bölünmüşse bir mahzur var demektir’
Mevzuya ait Milliyet’e değerlendirmelerdede bulunan Avukat Senih Özay şunları söyledi:
“Mahkeme ara kararı ile çeşitli kurumlara yazı gönderdi. Hacettepe Eczacılık Kısmı Fakültesi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı, Ankara Üniversitesi Veterinerlik Kısmı, Ziraat odaları, Ziraat Mühendisi Odaları ve bir Onkoloji Derneği’nden bilirkişi raporu istedi. Bu metinlerin ise birçoğuna cevap geldi. Onkoloji Derneği; ‘ABD ve Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bu ilacın mahzuru var diyor ancak AB kesin değil’ üzere bir görüş sundu. Bitki Muhafaza Kısmı ise, ‘Bu ilaç çok tehlikelidir, yasaklanmalıdır’ diye görüş açıkladı. Bilim kişileri bölünmüşse, biri ‘mahzur var’, biri ‘mahsur yok’ diyorsa, burada bir mahzur vardır.”
Ordu ilinin kelam konusu ilacın en fazla tüketildiği ve en fazla zararın yaşandığı kesim olduğunu savunan Özay, “Antalya, Alanya, Debre, üzere kesimlerde bu ilaç yoğunluklu olarak kullanılıyormuş. Fakat mahsusen Manisa Salihli’deki üzüm bağlarında bu ilaç çok sık kullanılıyor” dedi.
Milliyet
