ABD’nin Çin’le yaşadığı ticari gerginlik sanal dünyada katlanarak büyüyor. Çin’in Hong Kong Kişisel İdari Bölgesi’nde tartışmalı Ulusal Güvenlik Yasası yürürlüğe girince dünya çapındaki tanınan toplumsal medya ve iletileşme pratikleri kullanıcı haberlerini Hong Kong polisiyle paylaşmayacaklarını duyurdu.
Çin’in yeni güvenlik yasasının akabinde Facebook, Google ve Twitter Hong Kong hükümetinin kullanıcı olgularına ait taleplerinin sürece alınmasının askıya alındığını açıkladı. WhatsApp ve Instagram üzere pratiklerin da sahibi olan Facebook olgu taleplerinin “güvenlik yasasının detaylı olarak incelenmesi tamamlanıncaya kadar” yanıtlanmayacağını belirtti. Google ve Twitter kanadından da emsal açıklamalar geldi.
Anlık iletileşme pratiği Telegram ise milletlerarası bir uzlaşmaya varılana kadar data taleplerini sürece alma niyetinde olmadıkları açıklamasını yaptı.
Reaksiyonlar neden?
Bilindiği üzere Hong Kong 1997 yılında özgürlükler garanti edilerek ve ‘bir devlet, iki sistem’ formülüyle İngiltere’den Çin idaresine geçmişti. 30 Haziran’da kabul edilen Ulusal Güvenlik Yasası çerçevesinde ise, Hong Kong Hususî İdari Bölgesi’nde polise duruşma müsaadesi olmadan hanelere girebilme ve internet sağlayıcı firmalara müdahale etme üzere yeni salahiyetler verildi.
Yeni yetkililerle polis, internet hizmeti sağlayan şirketler, toplumsal medya ve iletileşme platformları ile bu platformları kullanan bireylerden, ulusal güvenliği tehdit eden elektronik iletileri kaldırmalarını ve kısıtlamalarını talep edebilecek.
Kelam konusu bildirileri yayımlayan insanların, bildirileri kaldırmaması durumunda, polis duruşma kararıyla ilgili şirket ve platformlardan bu insanların kimlik haberlerini isteyebilecek. Hong Kong’dan AA’nın bildirdiğine nazaran, yasa, içeriği itibariyle asıl olarak geçen yıl haziran başında hatalıların Çin’e iadesini öngören yasa tasarısına karşı başlatılan ve yıl sonuna kadar ağır kitle protestolarıyla sürdürülen hükümet tersi protesto hareketini amaç alıyor. Yasaklanan hataları işleyenlere 3 yıldan müebbete kadar mahpus cezası verilebilecek.
TikTok bile çekildi!
Çin’de tasarrufa açık olmayan kısa medya paylaşım pratiği TikTok, dünyada yayılmak için Çin kökenine fazla vurgu yapmıyor. Velev yeni güvenlik yasası yürürlüğe girince vesair toplumsal medya ve iletileşme tatbikleri ile birlikte TikTok da Hong Kong’dan çekildiğini duyurdu.
Olgu Çin Komünist Partisi’ne mi?
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, aralarında medya paylaşım sitesi TikTok’un da olduğu Çinli toplumsal medya pratiklerini yasaklayabilecekleri sinyalini verdi. Pompeo, TikTok’un Çin hükümetiyle haber paylaştığı argümanını buna münasebet gösterdi. Çinli ByteDance’in sahibi olduğu TikTok ise bu iddiayı kabul etmiyor.
Pompeo, TikTok tatbikinin indirilmesini tavsiye edip etmediğinin sorulması üzerine, “Sadece hususî haberlerinizin Çin Komünist Partisi’nin eline geçmesini istiyorsanız…” diye cevapladı.
Türkiye’de soruşturma
Milliyet Gazetesi, TikTok’la ilgili kaygıları “Cepteki Çin casusu TikTok!” başlığıyla manşete taşımış, akabinde Zatî Doneleri Müdafaa Konseyi (KVKK), TikTok hakkında, olgu güvenliği açığı savları üzerine resen inceleme başlatmıştı. Dünyada 2 milyar, Türkiye’de 30 milyon kullanıcısı olan TikTok için data ihlali savları arasında
Cep telefonu gizliyken ses ve imaj kaydı,
İstediği belgeyi cep telefonuna yükleme,
Tatbik açık olmasa bile konum takibi de var.
BAE’nin düzmece hesapları kapatıldı
Twitter, Türkiye ve Katar’ın aleyhine yayın yapan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) destekli “sahte Orta Şark uzmanlarının” hesaplarını kapattı.
ABD merkezli “The Daily Beast” isimli internet sitesinin haberine nazaran, Twitter, Newsmax ve Washington Examiner üzere haber sitelerinde Orta Şark hakkında “uzman” ismi altında yayın yapan kimselerin hesabına ulaşımı engelledi.
Laf konusu 19 hesapta kullanılan isimlerin, geçen yıl 46 farklı yayın organında 90’dan fazla makale yayımladığı, lakin bu kimselerin “gerçek” beşerler olmadığı ortaya çıktı. The Daily Beast’e konuşan bir Twitter yetkilisi, laf konusu hesapların, bir devlet tarafından desteklendiğine dair ellerinde somut kanıt olduğunu vurguladı.
Laf konusu hesapların makalelerinde BAE yanlısı görüş bildirdiği, Katar ve Türkiye’yi eleştirdiği ve İran’a daha çok yaptırım getirilmesi üzere mevzuları savunduğu kaydedildi.
Milliyet