Türkiye’nin uzaydaki 10 yıllık vizyon, strateji, maksat ve projelerinin yer aldığı Ulusal Uzay Programı’nı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘Gökyüzüne Bak Ayı Gör’ sloganıyla evvelki gün açıkladı. Ulusal Uzay Programı’nın birinci amacının cumhuriyetin 100’üncü yılında Ay’a birinci teması gerçekleştirmek olduğunu tabir eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “2023 sonunda yakın dünya yörüngesinde ateşleyeceğimiz kendi ulusal ve özgün hibrit roketimizle Ay’a ulaşarak sert iniş gerçekleştireceğiz. Maksadımız bir Türk vatandaşını uzaya göndermektir” dedi. Ayrıntıları kamuoyuyla paylaşılan program kapsamında uzaya gidecek Türk astronotun kim olabileceği merak uyandırdı.
Astronomi uzmanları, uzaya kimin çıkabileceğini, uzay seyahatini ve hazırlığını Milliyet’e kıymetlendirdi.
DİĞER ÜLKEDE EĞİTİM
Prof. Dr. İbrahim Küçük (Türk Astronomi Derneği Başkanı): “Uzaya gönderilecek Türk vatandaşının seçimi değerlidir, lakin bunun koşulları olacaktır. Öbür ülkelerde havacılık deneyimi olan ve kabiliyeti olan pilotlardan seçiliyor. Bunu vakit içerisinde göreceğiz. Mesela bu vatandaşımızı Milletlerarası Uzay İstasyonu’na (ISS) gitmesini düşünebiliriz. Dernek olarak bir bilim beşerinin uzaya gönderilmesini isteriz. Cumhurbaşkanımız bir Türk vatandaşı dedi. Kaideleri sağlayacak vatandaşlar ortasından seçim yapılacak. Ayrıyeten uzay çalışmaları teknolojileri özellikleri nedeniyle ülkelerin bir başına yapacağı bir şey değil. Aşikâr eğitimler ve ortamlar ülkemizde de oluşturulabilir. Ve belirli ülkelerde de eğitim almaları için gönderilebilir. Birinci amaç proje esasen Ay’a gidiş. Bu iki biçimde yapılacak. Birincisi sert iniş bunun için de 2023 yılı hedefleniyor. Bir uzay aracını uygun fırlatmayla aya gerçek yönlendirmek ve Ay’a sert inişi gerçekleştirmek. Değerli olan burada aya ulaşmak. Elde edilen deneyimler gözlenecek, tahlil edilecek. İkinci maksat ise 2028 yılında Ay’a yumuşak iniş. Bir aracı Ay’a indirip oradan da bilimsel çalışmalarda kullanılacak numuneler almak.”
SAĞLIKLI BİR BİREY
Prof. Dr. Tansel Ak (İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanı, Astronomi ve Uzay Bilimleri Kısmı Ana Bilim Kısmı Başkanı):
“Eskiden uzaya gönderilecek şahıslar savaş pilotları ortasından seçilirdi. Daha sonra bilim insanları ve bir orta öğretmen gönderildi. Bu yüzden sağlıklı genç bir bilim insanı ya da askeri işçi muhtemelen de pilot da olabilir. Orada ne yapılacağı konusu çok kıymetli. Muhtemelen uzaya gidecek birinci kişi uzay istasyonuna götürülür ya da yörüngeye çıkarıp indirilir. Tabi bunun uzun eğitim süreçleri ve sıhhat kısıtlamaları var. Hem orada kısa mühlet de olsa uzay aracının içinde yörüngede yaşamak sıkıntı. Hem de çıkış sürecinde insanın tabi olduğu ağır bir G kuvveti var. Bunlara dayanmak pek kolay değildir. Bir astronotun eğitimi yıllar sürüyor. Lakin uzaya çıkarılacak Türk için hızlandırılmış bir yıldan aşağı olmayan eğitim yapılabilir. Bir kişiyi yörüngeye çıkartıp aracın içerisinde dünyaya indirmek diğer bir şey, yörüngeye çıkartıp uzay istasyonunda çalıştırmak farklı şey. Hasebiyle hepsinin eğitimleri ve bireyden beklentiler farklı olur. Bizim bunu ulusal eserlerimizle yapabilmemiz şimdilik güç. Öbür ülkelerle iştirak yaparak göndereceğiz. Artık bir yerden başlamak lazımdı.”
Milliyet
