Çene Cerrahisi Uzmanı Prof.Dr. Serhat Yalçın, “Ağızda en son süren dişler, 20 yaş dişleridir. Çenenin sonunda, iki tarafta, ikisi üstte ve ikisi altta olmak üzere toplamda dört 20 yaş dişi vardır. Dişler bulundukları pozisyona ve fonksiyonuna nazaran kategorize edilirler. Keskin olan ön kısımdaki dişler, yiyecekleri parçalamak ile görevliyken art dişler besinleri öğütme misyonunu üstlenmiştir.
İşte 20 yaş dişleri de bu öğütücü dişlerdendir. “Üçüncü büyük azı dişi” ve “akıl dişi” üzere farklı hallerde isimlendirilmişlerdir. Bireyden şahsa, ırk, genetik kalıtım ve beslenme biçimleri üzere etkenlerden ötürü farklılık gösterse de çoğunlukla 18-24 yaş aralığında çıkan bu dişler, birtakım şahıslarda geç yaşlara kadar çıkmaz ya da gömük kalır. Çenedeki bütün dişlerde gömülü kalma mümkünlüğü olduğu halde ağızda kâfi boşluk kalmaması nedeniyle en çok gömük kalan dişler 20 yaş dişleridir” diye konuştu.
İnsanoğlunun çene yapısı küçülmüş
Çene Cerrahisi Uzmanı Prof.Dr. Serhat Yalçın, “İnsanbilimcilerin gerçekleştirdiği araştırmalar, vaktin ilerlemesiyle birlikte beslenme alışkanlıklarının biçim değiştirmesi ve evrime uğrama üzere etkenler sonucunda, insanların çene kemiğinin yapısında değişim ve küçülme olduğunu söylüyor.
Anadolu’da yapılan hafriyatlarda, eski çağlarda ömür sürmüş genç şahısların iskeletlerinin yüzde 80’inde 20 yaş dişlerinin bulunması da görüşü doğrular niteliktedir. Çıkmak için ağızda kâfi yer bulamayan ve işlev sağlayamayan 20 yaş dişleri, ekseriyetle gömük ya da yarım çıkmış biçimde kalır. Bu durum diş etrafında ve kulakta ağrı, ağız hareketlerinde sınırlanma şikayetlerine sebep olur.
Bulundukları pozisyon prestijiyle art kısımda kaldıkları için bu dişler ekseriyetle iyi temizlenemez ve çürüme, iltihaplanma ve bazen de kistlerin oluşumuna neden olabilir. Bu bölgenin iyi temizlenememesine bağlı olarak 2’nci büyük azı dişlerinde sıkça çürük oluşumu ve diş eti iltihabı görülebilir.
Bu kistler bazen çok büyük boyutlara ulaşabilir. Ayrıyeten dişin sürmemesi nedeni ile dişin etrafında çeşitli tümörlere kaynak oluşturabilirler” dedi.
20’lik dişler ne vakit çekilmeli?
Prof.Dr. Serhat Yalçın, “20 yaş dişleri ile ilgili sorun yaşayan bireylerden kimilerinin şikayetleri, antibiyotik tedavisi ile azaltılabilir amakesinlikle geçmez. Klinik ve radyolojik muayenede sorun teşkil eden dişler, bir çene cerrahı tarafından çekilmelidir. Bu durumlarda 20’lik dişler kesinlikle çekilmelidir:
-Gömük yahut yarı gömük dişlerin etrafındaki dokularda enfeksiyon oluşması,
-Gömük olmadığı halde gerekli temizlenmenin yapılmamasından kaynaklı çürüme ve diş eti hastalığının oluşması,
-Sürmeye devam eden 20 yaş dişinin yandaki dişe baskısı sonucu ağrı oluşması,-Sürmeye devam eden 20 yaş dişlerinin ön dişlerde çapraşıklık oluşturması,
-20 yaş dişinin etrafında kist ve tümörlerin oluşması,
-Ortodontik tedavi sonrasında nüksün engellenmesi.
Gömük diş çekiminden korkmayın zira…
“20 yaş dişi yahut dişleri gömük olan hastalar, bu dişlerin çekimi ile ilgili çok fazla endişe yaşayabiliyorlar” diyen Yalçın, “Genellikle etraflarından dinledikleri 20 yaş diş çekimi efsaneleri, huzursuz olmalarına sebep olabiliyor.
Halbuki bu dişlerin çekim süreci zannedildiği kadar korkutucu bir süreç değil. Bu hususta tecrübeli, uzman bir çene cerrahı için sorun çıkmadan tamamlanabilecek bir süreç.
20 yaş dişlerinin çekimi, lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Çok endişe ve tasası olan hastalarda sedasyon yahut genel anestezi de tercih edilebilir.
Gömük 20’lik diş nasıl çekilir?
Yumuşak doku ve akabinde da dişin etrafındaki kemik dokusu kaldırılır. Bazen diş küçük modüllere ayrılarak modüllü bir biçimde çıkarılır. Kimi durumlarda ise dişin etrafındaki kemik kaldırılır ve özel cerrahi aletlerin kullanımıyla çeneden çıkartılır. Çekim sürecinin akabinde oluşan boşluk ayrıntılıca temizlenir ve yumuşak doku dikişlerle kapatılır. Güzelleşme sürecinde ise hastaya antibiyotik yahut ağrı kesici önerilir” bilgilerini verdi.
Milliyet