Şentop, Çanakkale Şehitler Abidesi’nde, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un da katıldığı 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 106. Yıl Dönümü Töreni’nde yaptığı konuşmada bugünün, tarihe altın harflerle, unutulmaz bir kahramanlıkla nakşedildiği 18 Mart 1915’te kazanılan zaferin yıl dönümü olduğunu hatırlattı.
Bu ulu çabayı anlatmak için sözlerin kifayetsiz kaldığını belirten Şentop, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Gözünü kırpmadan şehadete yürüyenlerin ortasında ve manevi huzurunda olmanın şuuruyla, Cenabıhak’tan, bu türlü şanlı bir makamda konuk ettiği şehitlerimize karşı bizleri mahcup etmemesini diliyorum. Bizlere, onların kutsal emanetlerine layıkıyla sahip çıkanlardan ve şühedamızın aziz davasını, gayesini anlayan ve anlatanlardan olmayı nasip eylesin. Çanakkale Zaferi, kolay kazanılmış bir zafer değildir, tersine savaş boyunca neredeyse bütün bir jenerasyonu kaybettiğimiz, birtakım tarihçilere nazaran 300 bine yakın şehit vererek kazandığımız bir zaferdir.”
Şentop, o tarihte orduların Osmanlı hudutlarını korumak için birden çok cephede savaştığını, İngiltere ve Fransa’nın, Anadolu’nun batısından, Çanakkale üzerinden İstanbul’a saldırdıkları sırada Rusya’nın da doğusundan Sarıkamış üzerinden Erzurum’a saldırdığını lisana getirdi.
Yurdun adeta kalbi olan bölgelerin büyük ve ağır bir akın altına girdiğini, tartışmasız bir beka sıkıntısının baş gösterdiğini anlatan Şentop, şunları kaydetti:
“Hep söylendiği üzere Çanakkale bizim için tam da bu yüzden bir vefat kalım gayretiydi. Şunun altını çizerek belirtmeliyim ki tarih boyunca esir edilmemiş ve vefatına de olsa istiklalini savunup özgür yaşamış aziz milletimiz, bu büyük ruhunu en destansı biçimde tahminen de Çanakkale’de göstermiştir. Gerek deniz savaşlarında gerek sonraki kara savaşlarında o kadar çok efsanevi kahramanlık sahneleri vardır ki güya 1000 yılın bütün zaferlerinin altın sahneleri Çanakkale’de toplanmış üzeredir. Nusret Mayın Gemisi’nin kaptanı Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey’den Seyyit Ali Onbaşı’ya, iki oğluyla 44 yaşındayken savaşa katılan Erzincanlı Oğuz Amca’dan hayatının 16 yılını askerlik yaparak geçiren Bigalı Mehmet Çavuş’a, Mücahide Hatice Hanım’a kadar kaç vatan kahramanı bunlardan yalnızca birkaçıdır.”
“EMANETLERİ BUGÜN, ÇOK DAHA GÜÇLÜ VE SAĞLAM EVLATLARININ ELLERİNDEDİR”
TBMM Lideri Şentop, Çanakkale Savaşları’nı hem bedenen hem de ruhen bütün derinliği ile yaşamış ve tam manasıyla kavramış, bir şuur halinde idrak etmiş olan büyük kumandan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, bu mevt kalım savaşını kazandıran ruhu çarpıcı formda lisana getirdiğini vurguladı.
Şentop, Çanakkale Savaşları’nın tıpkı vakitte “Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu savaşı” denilebilecek İstiklal Savaşı’nın komuta kademesinin de ağır bir imtihandan muvaffakiyetle çıktığı, okul misyonunu gördüğünü belirtti.
Başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Fevzi Çakmak, Kazım Karabekir, Yakup Şevki Subaşı, Cevat Çobanlı, İzzettin Çalışlar, Fahrettin Altay ve daha onlarca büyük komutanın, Çanakkale cephelerinde gösterdikleri üstün başarılarıyla ordunun ve milletin gönlünde taht kurduğuna dikkati çeken Şentop, şöyle devam etti:
“Çanakkale Zaferi’nin ulusal vicdandaki karşılığıdır ki tıpkı isimleri Ulusal Gayret’in öncüleri ve İstiklal Savaşı’nın kahraman gazileri olma makamına taşımış, isimlerini tarihimizin altın sayfalarına kaydetmiştir. Bu kutsal yerde Çanakkale başta olmak üzere bütün cephelerde namusunu çiğnetmemek için, yurdunu düşmana teslim etmemek için, esareti reddetmek için canını feda eden mübarek şehitlerimize, gazilerimize, bütün komuta kademesine, kahraman neferlerimize Cenabıhak’tan rahmet diliyorum, aziz milletimiz ismine hürmet ve şükranlarımı sunuyorum. Emanetleri bugün, çok daha güçlü ve sağlam evlatlarının ellerindedir. Yükselttikleri ay yıldızlı al bayrak, yurdumuzun üzerinde ebediyen dalgalanacak ve onun kutlu gölgesi altında toplanan milletimizin, ülkesi ve devletiyle ayrılamaz bütünlüğüne göz diken her düşmanın akıbeti, Çanakkale’deki üzere hezimet olacaktır.
Cetlerimiz, ‘Su uyur düşman uyumaz’ demişlerdir. Ortadan 100 yıldan fazla vakit geçti ancak kimi devletlerin milletimize ve devletimize karşı dinmek bilmez bir kindarlıkla, hiç hak etmediğimiz bir düşmanlıkla saldırdıklarını, ülkemizi bölüp parçalamak ve mümkünse işgal etmeye yönelik makûs niyet beslediklerini tespit etmek zorundayız. Düşmanlar, 100 yıl evvel Mehmetçiğin kanını dökmesi için, kentlerimizi yakıp yıkması ve halkımızı katletmesi için vaktiyle sömürgeleştirdikleri Asya ve Afrika ülkelerinden asker üniforması giydirilmiş köleler toplayıp getirmişlerdi. Günümüzde de emsal bir usulü uyguluyor ve vekalet savaşları yürütüyorlar. Geçmişte de işgal etmeye teşebbüs ettikleri bölgelerin halklarından ve maalesef kendi halkımızdan kandırabildiklerine vekalet veriyor, onları eğitip donatıyor ve bu mankurtlaşmış kümeleri savaştırarak, kendi işgalleri için güya yer oluşturuyorlardı. Milletimiz, aydınlarımız, devlet adamlarımız o vakit düşmanın bu kolay oyununu görmüş ve karşı önlemlerini almıştır, almaktadır. Doğu Akdeniz’deki ve Kıbrıs’taki haklarımızı yok saymalar, Suriye, Irak, Azerbaycan üzere komşularımıza saldırıp parçalama ve işgal etmeler, saldırdıkları her yerde ‘yerel ortaklar’ ismini verdikleri aşağılık iş birlikçileri ve terörist kümeleri desteklemeler, daima bu cümledendir.”
“ÇANAKKALE’NİN DÜŞMESİ, BÜTÜN MÜSLÜMANLARIN İZZETİ NEFSİNİN RENCİDE OLMASI, ZİLLETE DÜŞMESİ DEMEKTİ”
Şentop, aziz milletin dostluğunun bedelli, düşmanlığının tehlikeli olduğunu vurguladı.
Milletin, istiklal kelam konusu olduğunda “ölümden öte köy tanımadığını”, bunun Çanakkale’den 100 yıl sonra bir büyük ve ulu tablosunu 15 Temmuz 2016’da yaşadıklarını lisana getiren Şentop, “Milletimiz o gece ve devamındaki günlerde ‘darbe’ süsü verilmiş çok uluslu alçak bir işgal teşebbüsünü kahramanca püskürtmüş ve sözün tam manasıyla vatan savunması için göğsünü siper etmiştir. 15 Temmuz şehit ve gazilerini de Çanakkale şühedasının huzurunda hürmet ve rahmetle anıyorum.” sözünü kullandı.
TBMM Lideri Mustafa Şentop, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye ile barışçı ve dostça bağ kuran her devlet ve toplum bundan yalnızca fayda sağlamış ve dünya barışına da katkıda bulunmuş olacaktır. Türkiye bugün 84 milyonluk dinamik nüfusu, çağdaş devlet teşkilatı, gelişmiş iktisadı ve kahramanlığı lisanlara destan muzaffer ordusuyla dünyanın en güçlü devletleri ortasındadır. İşte şu anda Çanakkale Boğazı üstünde yapılan ve iki kıtayı bir defa daha birbirine bağlayacak olan Çanakkale 1915 Köprüsü’ndeki inşa faaliyeti bile bu söylediklerimizin somut bir göstergesidir. Dünyanın en uzun orta açıklıklı köprüsü olan Çanakkale 1915 Köprüsü’nün, Çanakkale’yi evvel Malkara’ya oradan baba memleketim Tekirdağ ve Kınalı’ya bağlayacak olması benim için ayrıyeten gurur ve heyecan kaynağıdır. Mübarek şehit kanlarıyla sulanmış bu kutlu topraklara Çanakkale 1915 Köprüsü üzere bu türlü bir anıt yapıtı kazandıran Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a, değerli ulaştırma bakanlarımıza, iş adamı ve mühendislerimize, çalışanlarımıza minnet ve şükranlarımızı sunuyorum.”
Şentop, Çanakkale Zaferi’nin, Türkiye’nin, Anadolu ve Trakya’nın olduğu kadar yeryüzündeki tüm haksızlığa uğramış insanların zaferi olduğunu söyledi.
Çanakkale destanını yazan kahramanların, yalnızca Ankara’dan, Çankırı’dan, Balıkesir’den, Bursa’dan, Tekirdağ’dan, Edirne’den gelmediğini aktaran Şentop, şunları lisana getirdi:
“Misakımilli hudutlarındaki Musul’dan, Kerkük’ten, Halep’ten, gönül coğrafyamızda olan Üsküp’ten, Prizren’den, Saraybosna’dan, Bakü’den, Buhara’dan geldiler. Zira Çanakkale, yalnızca Türklerin değil, bütün Müslümanların ortak cephesiydi. 20. yüzyılın başında Osmanlı Devleti yeryüzündeki tek ve son bağımsız Müslüman devletti. Üstelik yüzlerce yıl Müslümanların koruyucusu, savunucusu olmuştu. Çanakkale’nin düşmesi, bütün Müslümanların izzeti nefsinin rencide olması, zillete düşmesi demekti. Kahraman ecdadımız 106 yıl evvel tabyalardaki mevzilerinde yalnızca aziz milletimizin izzetini savunmadı, tıpkı vakitte bütün Müslümanların onurunu, haysiyetini korudu. Üsküp’ün evladı Yahya Kemal bunu ne hoş tabir ediyor: ‘Şu kopan fırtına Türk ordusudur ya Rabbi. Senin uğrunda ölen ordu budur ya Rabbi. Ta ki yükselsin ezanlarla müeyyed namın. Galib et, zira bu son ordusudur İslam’ın.’ İşte bu sebeple Mehmet Akif, Necid çöllerinde Çanakkale Destanı’nı yazarken, Muhammed İkbal de Lahor’da Çanakkale ismine on binlerce insanı toplayarak dualar etmekteydi. Sonu zaferle de bitse tüm savaşlar, içinde büyük acılar, hüzünler ihtiva eder ve kesinlikle dersler alınması gerekir. Birinci Dünya Savaşı’nda Yemen’den Galiçya’ya, Kafkaslar’dan Sina’ya kadar geniş bir cephede gayret ettik. Savaşın en kıymetli cepheleri vatanımızın iki ucundaydı. Batı ucunda Çanakkale, doğu ucunda da Sarıkamış vardı.”
“ÜLKEMİZDE BİRÇOK LİSE 1915-1916’DA MEZUN VEREMEDİ”
Şentop, Çanakkale Zaferi’nin en çetin savaşlardan olduğunu anımsatarak, çabucak her meskenden bir iki şehit verildiğini belirtti.
1915 yılında Osmanlı Devleti’nin nüfusunun 22 milyon olduğuna değinen Şentop, şunları aktardı:
“Biz savaşa nüfusumuzun yüzde 13’üne karşılık gelen 2 milyon 900 bin kişilik bir ordu ile katıldık. Yalnızca Çanakkale’de nüfusumuzun yüzde 1’ine karşılık gelen 250 bin, Sarıkamış’ta da 90 bin vatan evladını şehit verdik. Çanakkale’de şehit düşenlerin büyük çoğunluğu devrin okumuş, yazmış gençleriydi. Trablusgarp ile başlayan, Balkanlar’la devam eden savaşlar Birinci Dünya Savaşı ile 8 cepheye yayılmıştı. 4 yıl süren savaşta aziz milletimizin gençleri cepheden cepheye savruldu. Bu yüzden orduya katılan gençlerin yaş ortalaması giderek düştü. Gerçekten Çanakkale Savaşı’nda memleketimizin değişik kentlerinden lise öğrencileri de istekli olarak savaşa katıldılar.
İstanbul’daki Galatasaray, Vefa, Kabataş ve İstanbul Lisesi öğrencileri cepheye birinci ulaşanlardandı. Onları Balıkesir, Bursa, Edirne, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Konya, Denizli, Erzurum, Tokat ve Sivas’tan gelen 15-16 yaşlarındaki gençler takip etti. İsimlerine Türküler bile yakıldı. Bu sebeple ülkemizde birçok lise 1915-1916’da mezun veremedi. Birinci Dünya Savaşı bittiğinde nüfusumuzun yüzde 5’ini teşkil eden 1 milyon 50 bin askerimiz şehit oldu, esir düştü, hastalıktan hayatını kaybetti. Ordumuzun geriye kalan 1 milyon 850 bin kişilik kısmı ruhen ve bedenen yaralandıkları için savaşma kabiliyetlerini kaybettiler.”
Şentop, memleketin yetişmiş insan gücünün kıymetli bir kısmını, Birinci Dünya Savaşı cephelerinde kaybettiğini, millet olarak İstiklal Savaşı sırasında Birinci Dünya Savaşı’nda yitirilen askerlerin çok aranıldığını vurguladı.
Kurtuluş devresi sona erip kuruluş kademesine geçildiğinde okumuş, nitelikli insan gücünün eksikliğinin çok hissedildiğini anlatan Şentop, “Türkiye Büyük Millet Meclisi açılıp Cumhuriyet ilan edildikten sonra yüzümüzü istikbale döndük. Vatanımızın yeni baştan imar ve inşa edilmesi gerekiyordu. İşte o etapta çok külfet çektik. O sebeple geçmişi yalnızca tarihten sayfalar üzere görmemeliyiz. Okumalı, bilmeli ve dersler çıkarmalıyız. Aziz şehitlerimizin anılarına sahip çıkmalı ve memleketimizi işgal ve istila etme hamasetini kimseye vermemeliyiz. Her emanet kıymetlidir, her emanet sevgilidir lakin şehitlerimizin, gazilerimizin emaneti, bedeli kanla ödenmiş olan vatan en pahalı emanettir.” görüşünü paylaştı.
İstiklal Marşı şairi Mehmet Akif Ersoy’un “Çanakkale Şehitlerine” şiirinden dizeler okuyan Şentop, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Çanakkale, Mülkiyelilerin, Seyyit Çavuşların, yediden yetmişe bütün bir milletin, zulme ve zalime başkaldırıp dur dediği geçit vermeyen cephe. Burası, şehadet yaşının 15’e indiği, gidenlerin geri dönmediği yer. O Çanakkale ki birliğimizin, imanımızın, kardeşliğimizin zaferi. Umudun, aşkın, azmin, inancın, vatanperverliğin, onurun zaferi. Bugün bu kutlu vatan toprakları üzerinde, aziz şühedamızın ulu anılarını derin bir tazimle yine yad ediyorum. Bizleri bu büyük destanın mirasçısı yapan Rabb’imize hamdediyorum. İslam’ın son kalesini, ümmetin haremgahını namahremin çizmeleri altında çiğnetmeyen Asım’ın jenerasyonunu şükranla anıyorum. Ey bu topraklar için toprağa düşen aziz şehitlerimiz, bu ebedi istirahatgahınızda huzur içinde, izzetle yaşayın. Davanız davamız, yolunuz yolumuz, emanetiniz emanetimizdir. Müsterih olunuz. Bugün bu kutlu emanetinizi birebir ruh, birebir inanç, birebir şuurla muhafazaya ve yaşatmaya devam ediyoruz, tereddütsüz devam edeceğiz. Çanakkale Zaferi’mizin 106. yıl dönümü münasebetiyle bir defa daha ulu hatıranızı yüreğimizde tazeliyoruz. Cenabı Hak şehadetinizi makbul, makamınızı ali, davanızı baki eylesin. Mükemmel zaferimizin 106’ncı yılı kutlu olsun.”
Milliyet