Türkiye’nin örtüaltı yaş meyve zerzevat üretiminde en büyük hisseye sahip Antalya’da, kış aylarında birçok yaz meyve zerzevatı de üretiliyor.
Bu eserlerden en yaygın olanlardan biri de çilek. Çileğin kilogram fiyatı Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali’nde 10 TL’yi, market, pazar ve manavlarda ise 15-20 TL’yi buluyor.
Ekseriyetle hazır paket formunda satışı yapılan çileklerin içinden, biçimi bozuk eserler de çıkabiliyor. Bu çilekler ise tüketicide hormon kullanıldığı kaygısına yol açıyor.
‘SICAKLIK FARKI, KALSİYUM VE BOR EKSİKLİĞİ’
Antalya’nın yanı sıra Mersin ve Adana bölgelerinde de üretimi yaygın olan çilekteki biçim bozukluğunun, global ısınmanın da tesiriyle gece-gündüz ortasındaki sıcaklık farkından kaynaklandığı, rastgele bir hormon ya da kimyasal ilacın muhakkak kullanılmadığı kaydedildi. Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Antalya Şube Lideri Vural Şahin, çilekteki biçim bozukluğunun sebeplerini şöyle sıraladı:
“Kalsiyum ve bor noksanlığından kaynaklı çileklerde form bozuklukları oluşabilir. Ayrıyeten gece-gündüz sıcaklık farkı, gübre yetersizliği de sebeptir. Bitki gece-gündüz sıcaklık farkı nedeniyle gerilime giriyor. Domateste olduğu üzere bilhassa bombus arısı ya da bal arıları döllenme açısından büyük kıymet arz ediyor. Bu arıların kullanımı polen, meyve tavrını sağlayacak ve hal bozukluklarının giderilmesinin önüne geçecektir.”
‘ÇİLEKTE HORMON KULLANILMAZ’
Havaların soğuk olduğu periyotlarda çilek üretici yahut tüketicilerinin biçimi bozuk eserlerle karşılaşabileceğini belirten ziraat mühendisi Abdülkadir Polatoğlu, “Bunlara biz hal bozukluğu ismini veriyoruz. Bu cins eserleri hasatta en az seviyeye düşürmemiz lazım.
Gece-gündüz sıcaklık farklarından ötürü çilekte form bozukluğu yaşanabiliyor. Öteki nedenleri de bitki besleme eksikliği, tozlanma ve döllenmedeki eksiklikler olabilir. Çilek aslında literatürde hormon kabul etmeyen tek bitki. Vatandaşlarımız ‘Acaba hormon mu yaptılar’ diye düşünüyor lakin tasa etmesinler. Zira muhakkak çilekte hormon kullanılamaz” dedi.
‘KÜRESEL ISINMA ETKİLİ’
Üreticilerin seralarda sıcaklığı daima denetim etmesi, tozlanma ve döllenme konusunda arı üzere kâfi etken unsurlar kullanmasını da öneren Polatoğlu, şöyle devam etti:
“Sıcaklıklar esasen Antalya üzere bölgelerde sıfırın altına fazla düşmüyor. Açık yerdeki çilekler ise dondan korunmaya çalışılmalı. Global ısınma da gece-gündüz sıcaklık farkının etkenlerinden biri. Ayrıyeten geceleri karasal iklim üzere düşünelim, gündüzleri bitki 25-30 derece civarı sıcaklık alıyor, gece ise apansız soğumadan ötürü 5-10 derecelere düşüyor. Bu sıcaklık farkı, form bozukluğuna sebep olabiliyor.”
Milliyet