19 Mart Dünya Uyku Günü’nde bu yılki sloganın “Düzenli Uyku, Sağlıklı Gelecek” olduğuna dikkat çeken Uyku Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr. Sadık Ardıç, “Uyku; ruh sıhhatini iyileştirir, Beyin işlevlerini olağanlaştırır. Uygun uyku sonrası bilişsel işlevlerimiz daha iyi çalışır, karmaşık düşünme, öğrenme, hafıza ve karar verme süreçlerini olumlu etkile” diye konuştu.
Güzel bir uyku tertibi korona aşısının aktifliğini artırır mı?
Prof. Dr. Sadık Ardıç, uyku yetersizliğinin Kovid-19 aşısının daha az tesirli olmasına neden olabileceğini söyledi. Ardıç, “İyi bir gece uykusu bedenimizin savunma sistemin güçlenmesinde etkendir. Âlâ bir uyku nizamı, Kovid-19 aşısının aktifliğini artırmada kıymetli bir etkendir” dedi.
Pandemi uyku problemlerini beraberinde getirdi
Uyku Tabibi Prof.Dr. Sadık Ardıç, pandeminin daha evvel uyku sorunu olmayan beşerler için bile bir dizi yeni uyku problemini ortaya çıkardığını söz etti. Uykuya dalmakta ve sürdürmekte zahmet, uzun uyku mühletleri ve düşük uyku kalitesinin en sık görülen uyku problemleri olduğunu söz eden Ardıç, “Kovid-19 virüsü herkesi birebir halde etkilemedi. Natürel ki virüsle enfekte olan hastalar, hasta yakınları ve direkt yüz yüze kalan sıhhat çalışanları daha çok etkilendi. Kovid-19 salgını tüm dünyaya yayıldı ve uyku için değerli problemleri da beraberinde getirdi” açıklamasında bulundu.
Prof. Dr. Sadık Ardıç kelamlarını şöyle sürdürdü: “Kovid-19 salgını ile karşı karşıyayken de fizikî ve zihinsel sıhhate yararları nedeniyle uyku daha da kıymetli hale gelmiştir. Uyku tesirli bir immün sistem güçlendiricidir. Güzel bir gece uykusunun bedenimizin savunma sistemini güçlendirdiği bilinmektedir.
Uyku apnesi hastaları Kovid-19 açısından yüksek riskli kümede
Uyku apnesi, kardiyometabolik hastalıklar, arteriyel hipertansiyonu ve obezitesi olan orta yaşlı-yaşlı hastalarda daha sık görülür. Kovid-19 teşhisli hastalarda daha makus sonuçlar için bu hastalıklar risk faktörleridir. Bu nedenle uyku apnesi hastasıysanız Kovid-19 açısından yüksek riskli hasta kümesinde yer alırsınız.
Sistemsiz ve yetersiz uykunun ziyanları nelerdir?
Bu durum, İş ve toplumsal hayatta sorunlara yol açtığı üzere toplum sıhhatini da yaygın olarak etkileyebilecek kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve obeziteye neden olabilmektedir. Bu hastalarda çok uykululuk nedeniyle iş kazası ya da trafik kazası yapma riski sağlıklı bireylere nazaran birkaç kat artmıştır. Uyku apne sendromu, bireyde ikincil hastalılara neden olacağı için hayat mühleti ve hayat kalitesini olumsuz etkileyecektir. Öteki taraftan hastalığın yaygınlaşmasıyla toplumun tüm sıhhatini olumsuz etkileyerek maddi ve manevi istikametten kayıplara neden olacak, en değerlisi insan ömrünü de kısaltacaktır.
Gece ve gündüz uyanık kalmakta zorlanıyorsanız, uykuda horlama ve nefesinizde durma, gece içinde sık uyanma, sabah yorgun kalkma ve gün içi çok uykululuğunuz varsa kesinlikle uyku tıbbi ile ilgilenen bir doktorla görüşülmesi gerekmektedir.”
Prof.Dr. Sadık Ardıç, pandemi sürecinde uyku meseleleri olanlar için şu tekliflerde bulundu:
-Düzenli bir uyuma-uyanma vaktini belirleyin ve her vakit bu saatlere her vakit uyun.
-Mümkünse yatağı yalnızca uyku ve cinsel hayat için kullanın. Uykulu hissettiğinizde yatağa gidin.
-Kovid-19 ile ilgili haberlere maruz kaldığınız süreyi sınırlayın.
-Evinizi ve bilhassa yatak odanızı daha rahat, sessiz, karanlık ve uygun ısıda bir ortam haline getirin.
-Yatak odanızda cep telefonu, bilgisayar ve televizyon üzere elektronik parlak ışık yayan aygıtları bulundurmayın.
-Düzenli olarak tercihen gün ışığında idman yapın.
-Gün içinde bilhassa sabahları doğal gün ışığı almaya çalışın ve mümkün değilse perdeleri yahut ışıkları açık tutarak gündüzleri konutunuzun parlak bir biçimde aydınlatılmasını sağlayın. Geceleri daha karanlık olacak biçimde loş ışık elde etmeye çalışın.
-Dışarı çıkabiliyorsanız sabahları dışarı çıkıp kahvaltınızı aydınlık bir yerde; mümkünse bir bahçe yahut balkonda yapmak en iyisidir.
-Yatmadan evvel tanıdık ve rahatlatıcı aktiviteler seçin. Örneğin kitap okumak, yoga vb.
-Gündüz şekerlemeden kaçının. Şayet kestiriyorsanız bunları günün tıpkı saatlerinde denk getirin.
-Yatağa aç girmeyin fakat yatma vaktine yakın saatlerde ağır yemek de yemeyin.
-Yatmadan evvel nikotin, kafein, tein ve alkolden kaçının.
-Sakinleştirici depresyon ilaçları bilhassa eşlik eden bir ruhsal bozukluğunuz varsa uykusuzluğun kısa vadeli tedavisi için faydalı olabilir.
-Uyku apnesi hastalığınız varsa hekiminizin teklifleri doğrultusunda PAP aygıtınızı kullanın.
Milliyet
