Bakanlık’tan yapılan açıklamada şu tabirler yer aldı:
AB Tepesi Sonuç Bildirisinde temel alınan AB Kurulu Lider Yardımcısı/AB Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilci Borrell ve AB Kurulu tarafından hazırlanan “Türkiye ile AB ortasında siyasi, ekonomik ve ticari ilgilerin durumu” başlıklı raporun, kıymetlendirme kısmında olumlu gündemin gereği vurgulanmış olsa da, birkaç üye ülkenin dar görüşlü savlarının tesirinde ve Türkiye-AB alakalarına tek taraflı bakış açısıyla kaleme alındığı görülmüştür. Bununla birlikte, Türkiye-AB bağlantılarını olumlu gündem temelinde ilerletme konusunda raporla ortaya konulan çabayı ve Tepe Bildirisine yansıtılmaya çalışılan söylemi memnuniyetle karşılıyoruz.
Müzakere eden aday ülke olarak AB ile bağlantılarımızı üyelik gayesi doğrultusunda, işbirliği ve karşılıklı fayda temelinde geliştirmeyi biz de samimiyetle istek ediyoruz. Çünkü, gerginliğin azaltılması ve diyalog kanallarının tekrar işler hale getirilmesi Türkiye’nin ve sağduyulu birçok AB üyesi ülkenin uğraşlarıyla mümkün olabilmiştir. Bu bağlamda, AB tarafından olumlu gündem temelinde somut ve yapan adımlar atılması haklı beklentimizdir. Bu adımların Tepe bildirisinde şartlara bağlanması, yalnızca muhakkak alanlara değinilmesi ve Haziran’a ertelenmesinin ise, yakalanan olumlu ivmenin kaybolmasına sebebiyet vermemesini umut ediyoruz.
18 Mart Mutabakatı’nın göç konusunda işbirliği dahil tüm ögeleri ile yenilenerek uygulanmaya devam edilmesi için AB ile çalışmaya hazır olmamıza ve bu mevzuda somut teklifler sunmuş olmamıza karşın, AB tarafının Mutabakatın kapsamlı içeriğini gözardı ederek seçici davranmak ve muğlak sözlere yer vermek zorunda kalması, birlikte global aktöre dönüştürmek istediğimiz AB açısından zayıf adımlar olarak kalmıştır.
Hukukun üstünlüğü ve temel haklar alanlarında diyalogdan öte, iştirak müzakereleri çerçevesinde fasıl bazında çalışılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu çerçevede, AB’nin 23 ve 24. fasılları, yeni genişleme strateji çerçevesine de uygun olarak, açmasını bekliyoruz.
Türkiye, Libya, Suriye, Güney Kafkasya üzere bölgesel krizlerin tahlili istikametindeki gayretlerini sürdürecektir. Bu bahislerde AB ile işbirliği, bölgesel barış ve istikrarın güçlendirilmesi ile ortak çıkarlarımızın ilerletilmesine katkı sağlayacaktır. Bu bakımdan yalnızca bölgesel hususlarda ve sıhhatte değil, iktisat, güç, ulaştırma, terörle uğraş, göç idaresi ve vize serbestisi üzere ortak çıkarlarımıza hizmet eden tüm alanlarda yerleşik üst seviye diyalog sistemlerinin derhal başlatılmasından yanayız.
Yunan-Rum ikilisinin maksimalist tavrını, tek taraflı kışkırtıcı faaliyetlerini görmezden gelen ya da AB dayanışması ruhuyla engelleyemeyen AB’nin, ülkemizin ve KKTC’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetlerini yasadışı olarak nitelendirmesi memleketler arası hukuka alışılmamıştır. AB’nin bu mevzuda yetki ve yargı hakkı da bulunmamaktadır. Kıbrıs konusundaki tabirler ise Kıbrıs Rum tarafının çıkarlarını savunmaya yönelik, gerçeklikten kopuk yazımlardır ve mümkün bir uzlaşıya da katkıda bulunmamaktadır. Bildiride Kıbrıs Türklerine ve yasal hak ve çıkarlarına yeniden atıfta bulunulmaması da, AB’nin Kıbrıs konusunda taraflı ve önyargılı tavrının devam ettiğini göstermektedir.
ABnin ortak çıkarlarımız istikametinde atacağı olumlu adımlar, aday Türkiye tarafından olumlu adımlarla karşılanacaktır.
AB BAŞKANLAR DORUĞU’NDAN ‘TÜRKİYE İLE İŞ BİRLİĞİ’ İLETİSİ
Görüntü konferans formülüyle düzenlenen AB Önderler Doruğu’nun bildirisinde Türkiye ile ilgili kısım, tepe toplantısı devam ederken yayımlandı.
Önderlerin bildirisinde, AB’nin Doğu Akdeniz’in istikrarlı ve inançlı olmasında, ayrıyeten Türkiye ile iş birliği ve karşılıklı çıkara dayanan bir ilgide çıkarı bulunduğu vurgulandı.
Doğu Akdeniz’de gerginliğin düşmesinden, Türkiye ile Yunanistan ortasında görüşmelerin başlamasından ve Kıbrıs meselesinin tahliline yönelik görüşmeler yapılacak olmasından duyulan memnuniyetin lisana getirildiği bildiride, şu tabirler yer aldı:
“Gerginliğin düştüğü mevcut durumun devam etmesi ve Türkiye’nin yapan halde çalışması koşuluyla ve evvelki AB Kurulu sonuçlarında belirlenen şartlara bağlı olarak son periyottaki daha olumlu dinamiği güçlendirmek için AB, ortak ilgi alanlarında iş birliğini geliştirmek üzere Türkiye ile kademeli, orantılı ve geri dönülebilir formda çalışmaya ve hazirandaki AB Kurulu toplantısında daha fazla karar almaya hazırdır.”
Gümrük Birliğinin güncellenmesi
AB önderleri, AB Komitesini Gümrük Birliğinin tüm üye ülkelere tesirli formda uygulanması sağlanarak uygulamadaki mevcut zorlukları ele almak üzere Türkiye ile görüşmeleri yoğunlaştırmaya davet etti.
Önderler, buna paralel olarak AB Kurulunu de Gümrük Birliğinin güncellenmesi için yetki üzerinde çalışmaya davet etti.
Bildiride, “Kamu sıhhati, iklim, terörle gayret ve bölgesel bahisler gibi karşılıklı ilgi alanlarında Türkiye ile yüksek seviyeli iş diyaloğu başlatmaya hazırız. AB Kurulunu, Türkiye ile halklar ortasında temas ve seyahat bahislerinde iş birliğinin nasıl güçlendirileceğini araştırmaya davet ediyoruz.” denildi.
Bildiride, Türkiye’ye “yeni provokasyonlardan ve milletlerarası hukuku ihlal edecek tek taraflı adımlardan” kaçınması daveti yapılarak, bu türlü bir durum halinde AB’nin ve üye ülkelerin çıkarlarını savunmak, ayrıyeten bölgesel istikrarı korumak için eldeki araçların ve seçeneklerin kullanılması konusunda kararlı olunduğu belirtildi.
Suriyelilere yardım devam edecek
Türkiye’nin 4 milyon civarında Suriyeliye konut sahipliği yapmasının takdirle karşılandığı belirtilerek, “AB’nin mültecilere ve konut sahipliği yapan topluluklara yardımının devam etmesi konusunda mutabıkız. AB Kurulunu Türkiye’nin yanı sıra Ürdün, Lübnan ve bölgenin öbür yerlerindeki Suriyeli mülteciler için finansmanın devamı konusunda AB Kurulu’na teklif sunmaya davet ediyoruz.” tabirine yer verildi.
Bildiride, göç idaresi ve AB’nin bütün göç yollarına ait kapsayıcı stratejisinde Türkiye ile iş birliğinin güçlendirilmesi gerektiğine dikkati çekilerek, bilhassa hudut müdafaa, yasa dışı göçle çaba, sistemsiz göçmenlerin geri dönüşü ve iltica talebi reddedilenlerin Türkiye’ye gönderilmesinin, AB-Türkiye mutabakatına uygun biçimde ve ayrım yapılmaksızın uygulanmasının ehemmiyetine işaret edildi.
AB Kurulunun Kıbrıs konusunda uyuşmazlığın Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulu kararlarına uygun biçimde giderilmesine bağlı olduğu belirtilen bildiride, AB’nin gözlemci olacağı ve BM himayesinde yine başlanacak müzakerelerin sabırsızlıkla beklendiği, müzakereleri faal biçimde destekleneceği ve BM’nin Düzgün Niyet Misyon Ofisine temsilci atanacağı kaydedildi.
“Hukukun üstünlüğü ve temel haklar telaş konusu”
Bildiride, hukukun üstünlüğü ve temel hakların asıl kaygı konusu olduğu, siyasi partilerin ve medyanın amaç alınması ve yakın vakitteki öbür kararların insan haklarına yönelik gerilemeyi temsil ettiği, bunun Türkiye’nin demokrasiye hürmet yükümlülüğüne, hukukun üstünlüğüne ve bayan haklarına karşıt olduğu savunularak, bu alanlarda diyaloğun AB-Türkiye münasebetlerinin ayrılmaz bir modülü olmayı sürdürdüğü söz edildi.
Haziran tepesinde yine görüşülecek
AB başkanları, Türkiye ve bölgedeki tüm aktörlerin Libya, Suriye, Güney Kafkaslar üzere bölgesel krizlerde tahlile yönelik olumlu katkı sunmasını beklediklerini vurguladı.
Düzenlenmesi teklif edilen Doğu Akdeniz Konferansı konusunda ise AB Dış İlgiler ve Güvenlik siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in çalışmalarını ilerletmesi istendi.
Bildirinin sonunda, “Gelişmeleri yakından izlemeye devam edeceğiz ve ortaklarımızla koordineli bir yaklaşım arayışı içinde olacağız. AB Kurulu, bu konuyu hazirandaki toplantısında tekrar ele alacak.” denildi.
Milliyet