Gökhan Karakaş / İstanbul
1977-1987 yılları ortasında dünya televizyonlarında izlenme rekorları kıran ABD imali Aşk Gemisi isimli dizide kullanılan 171 metre uzunluğundaki Pasific Prencess kullanım ömrünü tamamlayınca 2013 yılında İzmir Aliağa’da geri dönüştürülmek üzere parçalanmıştı. Geri dönüşüm ve hurda değerlendirmede Bangladeş ve Hindistan’ın akabinde üçüncü sıradaki Türkiye’ye 2013 yılında İngiltere donanmasına ilişkin uçak gemisi HMS Illustrious getirilmişti. İzmir’in Aliağa ilçesindeki Gemi Geri Dönüşüm Bölgesi bir sefer daha bir uçak gemisi sökülecek. Büyük tonajlı(ağır) ve uzun gemilerin sökümünde dünyada değerli deneyimler edinen Aliağa bölgesine Haziran ayında Brezilya donanmasından hurdaya ayrılan Nae Sao Paulo gelecek.
Brezilya’nın amiral gemisi
1963’te Fransız donanmasında Foch ismiyle misyonuna başlayan ve 2000 yılında Brezilya’ya satılarak Nae Sao Paulo ismini alan uçak gemisi 20 yıl ülkenin amiral gemisi olarak dünya denizlerini dolaşmıştı. Kullanım ömrünü tamamladığı için hurdaya ayrılan uçak gemisini geri dönüşüm için İzmir Aliağa’da 30 yıldır faaliyetteki SÖK Denizcilik satın aldı. 265 metre uzunluğunda 32 metre genişliğindeki Clemenceau sınıfı hafif uçak gemisi NAe São Paulo’nun yüksüz yükünün 25 bin ton ve 100 metrelik kıyı şeridinde söküleceği öğrenildi. Uçak gemisini 10 milyar 550 bin Brezilya Reali (1 milyar 880 bin ABD doları) karşılığında SÖK Denizcilik ismine Rio de Janeiro’da faaliyet gösteren Cormack Marítima satın aldı. Cormack Maritima Müdürü Jorge Cormack geminin Haziran ayında sökülmek üzere Türkiye’ye gönderileceğini belirtti. Öte yandan gemiyi yapan Fransa’nın satış sürecinde koşul koştuğu söküm için Avrupa Birliği onaylı geri dönüşüm tesisinin seçilme mecburiliği da böylelikle yerine getirilmiş oldu. Yılda 600-750 bin ton hurdayı geri dönüşüme kazandıran Aliağa’daki tesisler etraf ve insan sıhhatini koruyarak dünya çelik sanayi için değerli hammadde sağlıyor.
‘Donanma eğitimde kullansın’
Öte yandan Bahçeşehir Üniversitesi denizcilik ve Küresel Stratejiler Merkezi Yöneticisi Emekli Tümamiral Cihat Yaycı, imali süren TCG Anadolu isimli helikopter platformunu hatırlatarak deniz havacılığının geliştirilmesi için uçak gemisinin sökülmek yerine korunması gerektiğini belirtti. Silah ve elektronik sistemleri sökülerek Türkiye’ye getirilecek geminin tekrar donatılarak uçak gemisi işçi eğitimi için kullanılabileceğini belirten Yaycı, “Bu bize vakit kazandırıcı ataktır. Gemiyi; yap-boz, sök-tak, kullan-eskit halinde eğitim gereci olarak düşünmek gerekir. Değerli olan askeri çalışanı eğitmek, çalışana alışkanlık ve deneyim kazandırmaktır. Uçak gemisi bulunan donanmalardaki uçuş güvertesinde işçiye görsel eğitim verilmesi ismine simülasyonlar hazırlanabilir. Bu uçak gemisini hurdaya götürmek yerine güvertede icra edilebilecek çeşitli eğitimleri yapmak için Türk Donanmasının eğitim envanterine katmalıdır. Ayrıyeten burada kendi uçak gemimizde uygulayacağımız sistemleri test edebiliriz. Pistte SİHA ve İHA denemeleri yapılabilir. Ayrıyeten Ulusal Muharip Uçak projesi içinde çok yararlı olabilir” dedi.
Milliyet