Disfaji nedir?
Disfaji ya da bilinen ismiyle yutkunma zorluğu, alınan yiyecek ve içeceklerin ağızdan mideye inerken olağandan daha fazla devir ve gayret gerektirmesi durumudur. Velev kimi durumlarda yutkunma güçlüğüne ağrı da eşlik eder. İleri safhalarda ise yiyecek ve içecekleri yutmak imkansız hale gelebilir.
Ekseriyetle besinlerin çok süratli yenmesi yahut gereğince çiğnenmemesi durumunda görülen yutma güçlüğü kalıcı hale geldiğinde kesinlikle tıbbi olarak tedavi edilmelidir. Her yaşta görülen yutma zorluğu daha çok yaşlılarda görülmektedir.
Disfajinin görülme nedenleri nelerdir?
Yutma faaliyetlerine katılan organların; enfeksiyon, tümüral, metabolik, nörolojik, doğumsal ve öbür nedenlerle fonksiyonlarının bozulmasıyla yutma güçlüğü ortaya çıkabilir. Bunun dışında ise şöyle sıralanabilir:
Bademcikler şişmiş ve yemek borusu çok daralmış ise yutmada kahır olur. Yemek borusunun kaslarında görülen zayıflık da yutma güçlüğüne sebep olur.
Barret özofagus rahatsızlığı yutma güçlüğü ve takılma hissi ile kendini gösterir. Yemek borusunda görülen iltihaplar disfajinin nedeni olabilir. Kimi kas hastalıklarına bağlı (Guillain Barre sendromu üzere bir durum) nedeni ile yutma güçlüğü olabilir.
Birtakım alerjik nedenlere bağlı yutma güçlüğü ve boğazda takılma hissi oluşabilir. Birtakım mide marazları nedeni ile yutma güçlüğü ve boğazda takılma hissi görülebilir.
En kritik sebebi ise yutma aksiyonunun geçiş yerinde görülen tümörlerdir. Katı besinlerde kendini gösteren tümor, ilerledikçe likit azıkların tüketilmesini de zorlaştırır.
Disfaji belirtileri nelerdir?
Yutma esnasında ağrı oluşması, ağızda tükürük artışı, yiyeceklerin boğaza takılma hissi, midede ekşime, boğaz ve göğüste rahatsızlık hissi, yiyeceklerin geri gelmesi, nesin ve mide asidinin boğazda birikmesi, ani görülen kilo kayıpları bu belirtiler arasında sayılabilir.
Bebek ve çocuklarda görülen disfajinin belirtileri ise şu halde özetlenebilir; emzirme ve yemek yeme sırasında dikkat eksikliği, yemek yemeyi reddetmesi, yemek bölgeyken ya da emerken görülen huysuzluk, yemek yeme sırasında boğulur üzere olması, öksürmesi, kusması, kilo alma ve büyümede yavaşlama vb.
Disfaji nasıl teşhis edilir?
Kendisinde yahut çocuğunda yutma güçlüğü olduğunu gözlemleyen bir kişinin kesinlikle gastroentroloji yahut KBB mütehassısına başvurması gerekir. Yutma güçlüğü yahut boğazda takılma hissi tanısı için gereken kan testleri, endoskopik gastroskopi tetkiki, baryumlu röntgen, klinik muayene, hastanın hikayesi üzere metotlar ile yutma güçlüğünün nedeni tespit edilmeye çalışılır.
Şayet tabip tümör yahut kanserden şüpheleniyorsa onkolojik değerlendirmeler gerekir.
Disfaji tedavisi nasıl olur?
Disfajide tedavi yolu marazın teşhisine nazaran değişiklik gösterir. Şayet dimağa bağlı bir sebepten dolayı yutma güçlüğü görülüyorsa bunu tedavi etmek çok mümkün değildir. Zira felçli kasların tekrar canlı hale gelmesi zordur. Bu hastalarda mide karın duvarı ile ağızlaştırılarak bu kapıdan hastanın beslenmesi sağlanır.
Sebep enfeksiyon ise, antibiyotikler, ağız ve boğaz antiseptik gargara ve spreyleri kullanılabilir. Bademcik şişmesine bağlı yutma güçlüğünün tedavisinde bademciklerin şişmesine neden olan iltihabi durumun tedavisi ya da bademciklerin cerrahi olarak alınması üzere tedaviler uygulanır. Şayet kas hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkıyorsa fizik tedavi ile yutkunma güçlüğünün önüne geçilebilir.
Milliyet