Teklifin kabul edilen unsurlarıyla, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapılmasına ve elde edilecek dataların kullanılmasına ait temel unsurlar, kimler hakkında yapılacağı, araştırma konusu edilecek bilgi ve dokümanların neler olduğu, bu bilgilerin ne formda kullanılacağı, hangi mercilerin soruşturma ve araştırma yapacağı, kıymetlendirme komitesi, bilgi güvenliği ile bilgilerin saklanma ve silinme müddetleri yine düzenleniyor.
Buna nazaran, güvenlik soruşturması yahut arşiv araştırması sonucunda elde edilen şahsî bilgilerin misyona atanma istikametinden değerlendirildiği Kıymetlendirme Komitesi oluşturulacak.
– Hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacaklar
Arşiv araştırması, statüsü yahut çalıştırma biçimine bağlı olmaksızın birinci defa yahut yine memuriyete veyahut kamu misyonuna atanacaklar hakkında yapılacak.
Teklifte, “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar” şu biçimde sıralanıyor:
“- Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan şahısların bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve evrakların bulunduğu saklılık dereceli üniteler,
– Ulusal Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, kıyı güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu çalışanı,
– Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak işçi,
– Üst kademe kamu yöneticileri,
– Özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan bireyler,
– Ulusal güvenlik açısından stratejik kıymeti haiz ünite, proje, tesis, hizmetlerde statüsü yahut çalıştırma biçimine bağlı olmaksızın istihdam edilenler.”
Kabul edilen önergeyle, “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar” kapsamına, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler de dahil edildi.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının kapsamı
Teklifle, arşiv araştırmasının kapsamı ile güvenlik soruşturması kapsamında bakılacak mevzular da yine düzenleniyor. Arşiv araştırması, kişinin isimli sicil kaydının, kişinin kolluk kuvvetlerince hala aranıp aranmadığının, kişi hakkında rastgele bir tahdit bulunup bulunmadığının, kişi hakkında mutlaklaşmış mahkeme kararları ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili kararları kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların, hakkında kamu vazifesinden çıkarılma ya da mutlaklaşmış memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının mevcut kayıtlardan tespit edilmesini kapsayacak.
Güvenlik soruşturması ise arşiv araştırmasındaki mevzulara ek olarak kişinin; vazifenin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal bilgilerinin, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin, terör örgütleri yahut hata işlemek maksadıyla kurulan örgütlerle aksiyon birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin misyonuna yansıyacak konuların kontrole elverişli olacak formüllerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesini içerecek.
Genel Konseyde kabul edilen önergeyle, “güvenlik soruşturmasına vazifenin gerektirdiği niteliklere tesiri tarafıyla kişinin eşi ile birinci derece kan ve sıhri hısımlarını” dahil eden karar tekliften çıkarıldı.
MİT, EGM ve mahalli mülki yönetim amirliklerince yapılacak
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki yönetim amirliklerince yapılacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli üniteler, kendilerine iletilen taleple hudutlu olarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden, elektronik bilgi süreç merkezlerinden gerekli bilgi ve dokümanları, kişi hakkında katılaşmış mahkeme kararlarını, Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguları almaya yetkili olacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerde yetkilendirilmiş işçi, hukuka muhalif olarak elektronik ortamda yahut bilgisayar loglarında şahsî datalarla ilgili sorgulama yapamayacak, log kayıtlarını değiştiremeyecek yahut silemeyecek. Bu halde elde edilen bilgileri paylaşamayacak yahut yayın yoluyla duyuramayacak. Misyonu gereği öğrendiği yahut edindiği şahsî bilgi yahut dokümanları yetkisiz bireylerle paylaşamayacak ya da basın ve yayın kuruluşlarına yahut başka irtibat kanallarına veremeyecek. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli üniteler tarafından bu mevzulara ait gerekli önlemler alınacak.
Kıymetlendirme Kurulu kurulacak
Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin kıymetlendirilmesi hedefiyle Kıymetlendirme Kurulu kurulacak.
Kıymetlendirme Kurulu, Cumhurbaşkanlığında İdari İşler Lideri’nin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, TBMM Başkanlığı’nda genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, öteki kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, üniversitelerde rektör yardımcısının, valiliklerde vali yardımcısının başkanlığında, teftiş/denetim, işçi ve hukuk üniteleri ile uygun görülecek başka ünitelerden birer üyenin iştirakiyle lider dahil en az 5 bireyden ve tek sayıda olacak biçimde oluşturulacak.
Ulusal güvenlik açısından stratejik kıymeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetlerde istihdam edilecekler hakkındaki kıymetlendirme, ilgili bakanlık ya da kamu kurumları bünyesindeki kıymetlendirme komitesince yapılacak.
Memuriyet yahut kamu misyonlarına uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak yorum içermeyen olgusal datalar, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Kıymetlendirme Kuruluna iletilecek.
Kıymetlendirme Kurulu, kendisine iletilen datalara ait objektif ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire iletecek. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulacak.
Görüşmelerden
Öte yandan teklifin unsurları üzerinde kelam alan HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu, yanında getirdiği kelepçeyi milletvekillerine göstererek, “Bu iktidar, bu kelepçeyi Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun eline, koluna takarak, iptal edilmiş maddeyi tekrar gündeme getirerek ve bu ülke halklarını bir zulmün içine atarak, aslında bu kelepçeyi ne yazık ki buraya vurdu.” dedi. Piroğlu, daha sonra kelepçeyi kürsüdeki mikrofona taktı.
Meclis Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş, birinci kısımdaki hususların kabul edilmesinin akabinde birleşimi saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.
Milliyet
