En değerli risk obezite
Uyku apnesi riski erkeklerde 40 yaş sonrasında, bayanlarda da menopoz sonrasında artıyor. Bilhassa fazla kilolu olmak uyku apnesinde en değerli risk faktörünü oluşturuyor. Yapılan çalışmalara nazaran; kilomuzdaki yüzde 10’luk bir artış uyku apnesi riskini 6 kat artırıyor.
Ayrıyeten kişinin boyun yapısı kısaysa, boğazda havanın geçtiği yol yapısal olarak dar bir anatomiye sahipse, apne riski artıyor. Bunların yanı sıra genetik kimi hastalıklar, hipotiroidi ve akromegali üzere durumlar uyku apnesine neden olurken; kimi ilaçlar, sigara ve alkol tüketimi de uyku apnesini tetikleyebiliyor.
Oksijen düzeylerindeki dalgalanmalar bedendeki dokulara ziyan verebiliyor. Bilhassa damar yapılarında meydana gelen hasarlar damarlarda tıkanıklıklara neden olabiliyor.
Tıpkı vakitte kan basıncında ani yükselmeler de görülebiliyor, tüm bunlar kalp krizi ve inme olarak bilinen kalp-damar ile beyin damar hastalıklarının riskini arttırıyor. Bu nedenle tedavide geç kalmamak yaşamsal değere sahip.
Uyku apnesinin tanısı; hastanın şikayetlerinin yanı sıra bir gecelik uykusunun izlendiği ve beyin aktivitesi, teneffüs, kalp ritmi ile beden kas hareketleri üzere çeşitli parametrelerin kaydedildiği ‘polisomnografi’ tetkikiyle konuyor. Bu tetkiklerde tıpkı vakitte uyku apnesinin şiddeti de belirleniyor.
Uyku apnesi açısından uyarıcı işaretler:
Gürültülü ve aralıklı horlama
Hastanın nefesindeki kesintilerin etraftakiler tarafından fark etmesi
Boğulur üzere uyanmak
Gece tuvalete kalkma gereksinimi hissetmek
Gece bilhassa ense ve göğüs üzerinde terlemenin olması
Sabah yorgun kalkmak
Gün içinde uykulu ve yorgun olmak
Sabah baş ağrısıyla uyanmak
Unutkanlık, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu
Tedavide hastaya basınçlı hava veriliyor. Bu yolla hava yolundaki tıkanıklığı aşarak teneffüsün kesintisiz devam etmesini hedefleniyor. Hastaların genelinde CPAP denilen daima müspet hava basıncı veren aygıt kâfi oluyor.
Birtakım hastalarda, boğazın ve burnun anatomik yapısını daraltan yapılar için ameliyat düşünülebiliyor. Zira bu darlık bazen basınçlı hava veren aygıt kullanımını engelleyecek seviyede olabiliyor.
erilen tedaviyle birlikte uyku kalitesi de arttığı için hastanın yakınmaları ortadan kalkıyor. Bu tedavinin yanında hastanın kilo vermesi de değerli. Kâfi kilo verildiği takdirde, hastaların muhtaçlık duydukları basınç azalıyor ve kimi hastalarda aygıt tedavisinin gereği de kalmayabiliyor.
Milliyet
