Güvenlik siyasetleri uzmanı Mete Fayda’nın açıklaması şu halde; Olağanda biliyorsunuz, bu Adana’daki İncirlik Üssü’nde bir yanlış bilgi vardı. Buranın kurulması ile ilgili karar biz NATO’ya girdikten sonra söylendi diye bir tabir vardır aslında 2. Dünya Savaşı’nda da bir konferansta alınıyor. Stalin Churchill ve ABD liderlerinin buluştuğu ortamda bir sonra yapılacak müdahaleyle ilgili Adana’da bir üs kurulması kararı o tarihte alınıyor. Türkiye’ye ABD’li istihkam taburu geliyor ve ABD’li taburunun marifetiyle bu üs açılıyor. Aslında tarihi kuruluşuna baktığınızda 2. Dünya Savaşı’na denk gelen bir üs. O vakitte ehemmiyeti neyse şu anda kıymeti tıpkı. Hiç değişmedi. Değerini hiçbir formda yitirmiş değil.
Ben İncirlik Üssü’nün kuruluşundaki ana mutabakat neydi, onun bir ismini koyarak söyleyelim. O mutabakatın adı Savunma ve Ekonomik işbirliği. Kiminle, ABD ile. Bu muahedenin içeriğini okuyacak olursak. Başlangıç olarak herkes şunu söyler; Türkiye’nin savunma endüstrisinin güçlendirilmesi, savunma işbirliğinin artırılması ve Türkiye’nin ekonomik olarak büyümesine katkı sunulması için bir muahede imzalanıyor. Muahedenin içeriği bu. Yaşanacak meselelerde ABD çözmek için uğraş göstereceğini söylüyor.
İşin ucu burada kopuyor. 1975’te o zamanki Ulusal Cephe Hükümeti, Süleyman Demirel, Erbakan ve Türkeş’in birlikte kuruduğu hükümette alınan karar o kadar hakikat ki… Biz vakit zaman şunu tartışırız, “İncirlik Üssü kapatılsın mı, kapatılmamalı mı?” Tartışması aslında soykırım ile tartışılması gereken bir husus değildir. Türkiye’ye askeri ambargo uygulamaya başladıkları gün kapatılması lazım. O vakit Türkiye şu yanıtı veriyor ABD’lilere; Siz savunma mutabakatını tek taraflı feshettiniz.
Yaptığınız atak, size yapılan atılım ile birebir oranda olursa mantıklı olur. Siz soykırım ile ilgili kararı İncirlik Üssü’nün kapatılması değil. Caatsa’nın yaptırımı İncirlik Üssü’nün kapatılmasıdır. Zira bu tek taraflı bir fesih kararıdır. Ben seninle mutabakat imzalıyorum sen bırak ambargo yapmayı beni destekleyeceğini söylüyorsun onları geçip bana ket vuruyorsun. Bu zati bir fesih kararı.
Bence 1975’te o periyodun hükümetinin verdiği karar şu anda uygulanabilecek bir karardır. Hükümet o periyotta şunu diyor; Alın kararınızı gidin düzeltip gelin. 1975’ten sonra 76 yılında, bir mutabakat imzalıyoruz biz ABD ile. Üssülerin tekrar kurulması için. Ambargoyu kaldırın o denli gelin diye kural koştuk , kaldırmazsanız bu yükümlülüğe giremez diyorlar. O sırada ABD, Türkiye’deki üsleri alıyorlar İran’a götürüp İran üzerinden bölgeye dinleme yapıyorlar. 1978’de İran’da ihtilal olunca yapacak seçenekleri kalmıyor.
1976’da bunlar yaşanırken Süleyman Demirel devrinde süreksiz bir kararla 4 tane yere biz açma kararı veriyoruz. Bunlardan 4’ü de ana dinleme üssü. 1 yıllığına süreksiz olarak açıyoruz. Tekrar o devirde bir mutabakat metni var. 1980’de imzalanan muahede metnine çok emsal bir muahede.
Buradaki konu şu; Mutabakatın gereğine yapılıp yapılmasına reaksiyonunuzu vermek zorundasınız. Soykırımın karşılığı diğer formda verilmeli. ABD ile bizim savunma iş birliği muahedesi tek taraflı feshedilmiştir. İncirlik üzere üslerin kapatılması bence hukuken bir gerekliliktir. 76’daki görüş çok hakikat bir görüş. Bugün olsa ben de bugün altına imzamı atarım. Bir muahede içerisinde ikimiz karar veriyoruz, ve siz oyun bozuyorsunuz. O hareket o gün yapıldığı için 1 sene geçmeden gelen yeniden Amerikalılardı. ABD dünyaya hakim olsaydı Irak’tan çekilmezdi. Bu alanı, Asya’daki bütün misyonlarının üssü Türkiye’dir.
İncirlik üzerindeki ABD faaliyetleri NATO kapsamı vazifeleriyle kısıtlanıyor. ABD çıkarları için değil NATO ile bir arada yürütebileceğiniz vazifeler kapsamında kullanabilirsiniz diye bir atıfta bulunuluyor.
Adana Üssü çok tartışmaya açılan münasebetler gerginleştiğinde birinci akla gelen. İncirlik üssü ABD için çok şey söz eder.
1975’teki Dünya’yı düşünün. Karşınızda bir doğu bloğu var birebir vakitte ekonomik kriz var. Türkiye’de terör azmış durumda. 1975’te alınan karar 76’da ABD’liler ile uzlaşma noktasına sizi getirebiliyor. Benim inancım şu; Ülkeler hayırları ile bedel kazanırlar. Yanlışsız yerde hakikat biçimde hayır dediğiniz yerde yükselirsiniz.
O devrin pozisyonuyla şu andaki periyodun konumu çok benziyor. 79’u düşünün İran’da ihtilal oluyor. O vakit ABD’nin bir numaralı düşmanı İran. Gerisinden Rusya bölgede faaliyetlerini artırdı. Kaçınılmaz olarak en değerli ülke Türkiye. Şimdiki tablo ile bir benzeşi var.
Türkiye kullanacaksa kartını, en yanlışsız yerde en mantıklı biçimde kullanmak zorunda. Türkiye’de uzlaşamayanların bile uzlaştığı bir husus var ABD’nin potansiyel bir tehdit olduğu.
Milliyet
