Çocuğun gelişimsel seviyesini bilmek ve ona uygun irtibat çerçevesi yaratmak çok kıymetlidir. Şayet bu bahislerin çocukla konuşulması konusunda ebeveynler rahat hissetmiyorsa şu unutulmamalıdır; bu yaşlarda konuşulmamış şeyleri daha ileriki yaşlarda konuşmak daha güç ve geç olabilir. Doğal ve tabiatı gereği yapılmamış bir konuşmanın ansızın yapılması çocuğu da rahatsız hissettirebilir. Sağlıklı, kaliteli ve gerçek vakitte yapılan irtibat her vakit anahtardır. Çocuğun kimi kuralları bilmesi çocuk için hiçbir vakit ‘daha çok erken’ düzeyinde olmaz, zira istismar her yaşta gerçekleşebilir.
1. Çocuğunuza bedenini ve beden kısımlarını tanıtın
Çocuğunuza bedenini ve beden kısımlarını tanıtın. Beden kısımlarını yanlışsız isimlendirin öbür isimler takmayın. Bedeninin kimi kısımlarının özel, kendisine ilişkin olduğunu söyleyin. Bu kısımları banyo yaptırırken sizin gördüğünüzü ya da hekim muayenesinde hekimin görebileceğini, bu üzere durumların dışında özel yerlerini diğer birisinin görmesinin uygun olmadığını açıklayın. Çocukların bedenini tanıması, beden kısımları için yanlışsız, uygun sözler kullanması, bu sözlerin manalarını bilmesi ve bu sözleri kullanırken rahat olması ve inançta hissetmesi çocukların uygunsuz bir durumda bu durum hakkında konuşmalarını pekiştirecek kıymetli bir adımdır.
2. Çocuğunuzun “hayır” deme özgürlüğüne hürmet duyun
Çocuklar bedenlerinin kendilerine ilişkin olduklarını ve hiç kimsenin onlardan müsaade almadan bedenlerine dokunamayacağını öğrenmelidir. Erken yaşlardan itibaren cinsellik ve ‘‘vücudunun özel kısımları’’ ile ilgili çocuğun gelişimsel sürecine uygun açık ve direkt kurulan irtibat; çocukların bu ve gibisi durumları gerçek anlamlandırmasına ve gerektiği durumda da yardım çağırmasına takviye olacaktır. Çocukların çok yakınları bile olsa rastgele bir öpücüğü, dokunmayı ya da sarılmayı geri çevirmeye yahut istememeye hakkı vardır. Bu üzere durumlarda çocuğu öpmeye, sarılmaya ya da öpülmesine, sarılmasına zorlamak, ‘‘ayıp bak, haydi öp amcayı/teyzeyi’’ üzere telaffuzlarda bulunmak çocuğun bu hakkı anlamlandırma sürecinde baş karışıklığı yaratacaktır. Çocuğunuzun ‘’hayır’’ deme özgürlüğüne hürmet duyun. Bu inançlı olmayan bir fizikî temas yahut ortamda onun kendisine olan itimadını artıracak, ‘’yanlış bir şey yapmıyorum’’ demesini sağlayacak ve ‘’güvendiği’’ bir yetişkine gelip anlatmasına takviye olacaktır.
3. İyi dokunuş ve berbat dokunuş ortasındaki farkı anlatın
Çocuklar her vakit uygun ve uygun olmayan dokunuşu ayırt edemeyebilir. Çocuğunuza iyi dokunuşu ve berbat dokunuşu, ikisinin ortasındaki farkı uygun sözlerle aktarın. Şayet bir kişi onun bedeninin özel kısımlarına bakarsa ya da dokunursa, ya da ‘’Bakayım mı? Dokunayım mı?’’ üzere sorular soruyorsa bunun uygun olmadığını aktarın.
4. İyi sır ve makus sır çocuğa öğretilmeli
Sır tutmak, sırdaş olmaya ikna etmek çoklukla cinsel istismar durumlarında çok sık karşılaşılan bir durumdur. Bu nedenle; çocuklarınıza ‘’iyi sır ve makus sır’’ ortasındaki farkı anlatmak ve berbat sırları güvendiği bir yetişkine rahatça aktarabilmesi için inançlı bir ortam yaratmak epeyce kıymetlidir. Birisine doğum günü sürprizi hazırlamak ve bunu o bireye söylememek “iyi sır”a örnek olabilecekken; kendisini üzgün ya da telaşlı hissettirebilecek kelam konusu durumla ilgili rastgele bir sır “kötü sır”a örnek olabilir. Buna ek olarak “gizli dokunuş”un da kendisini makûs, dertli, korkmuş hissettirmese bile (bazen gıdıklanmış hissedebilme gibi) bu dokunuşun uygunsuzluğunu edinmesini sağlayın.
5. Tedbir ve müdafaa bir yetişkinin sorumluluğudur
Çocuklar istismara maruz kaldıklarında ekseriyetle hatalı, utanmış ve korkmuş hisseder. Ebeveynler cinsellik ile ilgili tabular ve konuşulmayan, ayıp alanlar yaratmaktan kaçınmalıdır. Daha da değerlisi bunun sonucunda çocuklar kaygılı, kaygılı, üzgün olduklarında gidip konuşabilecekleri, güvendikleri ebeveynleri ile ortalarında bir duvar örülmediğini bilmedirler. Çocuklar bir şeyin aykırı gittiğini, yanlış olduğunu hissedebilir. Ebeveynler bu üzere durumda çocuktaki sinyaller için ‘’algıları açık ve alıcı’’ olmalılar. Bu da lakin bilgilenme ve farkındalık kazanma ile olacaktır. Bir çocuğun rastgele bir yetişkinle irtibat kurmayı reddetmesinin çok ve çeşitli sebepleri olabilir. Burada sağlıklı olan; çocukların her vakit şartsız itimat duyarak konuşabilecekleri ve hislerini aktarabilecekleri bir ortam sağlamaktır.
Milliyet
