Anayasa Duruşması (AYM), durdurulan MİT tırları manzaralarını Cumhuriyet gazetesine verdiği teziyle yargılandığı davada 5 yıl 10 ay mahpus cezası alan eski CHP Milletvekili Enis Berberoğlu’nun, “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ile “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının” ihlâl edildiğine hükmetti. Berberoğlu, sözkonusu davada, “siyasi ve askeri casusluk gayesiyle devletin güvenliği yahut iç yahut dış siyasal faydaları bakımından zımnî kalması gereken bilgilerini açıklamak” kabahatinden mahkûm edilmişti. Yargıtay da cezayı onamıştı.
Geçen mayısta, hakkındaki cezanın “kesinleştiği” gerekçesiyle karar TBMM Genel Kurulu’nda okunmuş ve Berberoğlu’nun milletvekilliği düşmüştü. Berberoğlu, “Dokunulmazlık hakkını tekrar kazanan milletvekili hakkında yargılamaya devam edilmesi ve tutukluluğun sürdürülmesi nedeniyle seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlâl edildiği” münasebetleriyle AYM’ye ferdi müracaatta bulunmuştu.
Tekrar yargılanacak
Başvuruyu kıymetlendiren AYM, Berberoğlu’nun, “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ile “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının” ihlâl edildiğine hükmetti. Karar, “İhlâlin sonuçlarının ortadan kaldırılması” için yine yargılama yapılmak üzere Yargıtay’a gönderildi. Oy birliğiyle alınan kararın münasebeti daha sonra yazılacak. Berberoğlu’nun avukatlarınca yapılan açıklamada, “AYM’nin gerekçeli kararını yayınlamasının akabinde bize gösterilecek yargı makamına müracaatta bulunacağız” denildi.
‘Meclis tekrar karar alabilir’
AYM’nin Berberoğlu kararı sonrası sürecin bundan sonra nasıl ilerleyeceği tartışılıyor. AYM eski Raportörü Ali Istek Aydın, “Eğer tekrar yargılama sonucunda duruşma kararında direnirse durumda bir değişiklik olmayacak ve süreç AİHM’e gidecektir. Lakin duruşma ihlâl kararlarına katılır ve Berberoğlu için beraat kararı verirse o vakit öbür bir süreç başlayabilecektir” dedi. Berberoğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesinin, yargı kararıyla değil Meclis kararıyla gerçekleştiğini vurgulayan Aydın, şunları söyledi: “Berberoğlu’nun bu belgeden beraat etmesi demek, anayasaya nazaran milletvekilliğinin düşürülmesini gerektiren cürümlerin ortadan kalktığının mahkemece tescil edildiği manasına gelir. Bu halde Berberoğlu, beraat kararını Meclis’e sunarak milletvekilliğinin yine kazandırılmasını isteyebilir.”
CHP, Meclis Başkanlığı’na başvuracak
CHP idaresi, karar üzerine hukuksal ve siyasi açıdan atılacak adımları belirlemek için değerlendirmeler yaptı. Edinilen bilgiye nazaran, parti idaresi yüklü olarak Berberoğlu’nun milletvekilliğinin düşmesine neden olan Yargıtay kararının, AYM kararıyla “yok hükmünde” olduğu görüşünde birleşti. TBMM Başkanlığı’na müracaatta bulunmak üzere hukuksal ve siyasi bir adım atılması için AYM’nin gerekçeli kararının beklenmesi gerektiği tabir edildi. CHP’nin twitter hesabından yapılan açıklamada, “AYM, Berberoğlu’nun anayasaya ters formda milletvekilliğinin düşürüldüğünü ve kararın hukuksuzluğunu oy birliğiyle tescilledi. AYM’nin kararı millet iradesini hiçe sayanlara hukuk dersi olmalıdır” denildi.
CHP Küme Başkanvekili Engin Altay ise, “AYM kararı ile TBMM’de okunan karar yok hükmündedir” tabirlerini kullandı. Altay’ın, TBMM Başkanı’nı ziyaret ederek, CHP’nin taleplerini lisana getireceği öğrenildi. CHP İstanbul Milletvekili, Anayasa profesörü İbrahim Kaboğlu da şu açıklamada bulundu: “Biz o vakit, ‘TBMM Başkanlığı, Berberoğlu hakkındaki Yargıtay kararını TBMM’de okutamaz’ dedik. Artık AYM’nin kararı ile başa döndük. TBMM Başkanlığı nasıl bu kararı okuttuysa, tıpkı biçimde, ‘AYM karar vermiş hasebiyle bizim kararımız geçersiz hale gelmiştir. Milletvekilliği düşürülmüştür biçimindeki okutmayı geri alıyoruz’ halinde bir irade beyan etmesi gerekiyor.”
Milliyet