Çavuşoğlu, görüntü konferans prosedürüyle düzenlenen AGİT 27. Bakanlar Kurulu Toplantısı’nda konuştu.
Bu yıl Kovid-19 salgını nedeniyle daha evvel hiç görülmedik ekonomik ve toplumsal zorluklarla karşı karşıya kalındığını hatırlatan Çavuşoğlu, “Pandeminin bu sonuçları bize bir sefer daha milletlerarası dayanışma ve çok taraflı yaklaşımlara artan bir muhtaçlık olduğunu gösterdi. Kurallara dayalı memleketler arası tertibin temel direklerinden biri olan AGİT, bu zorluklara faal bir halde cevap vermeli ve alandaki gerçeklere ahenk sağlamalıdır.” dedi.
AGİT bölgesinde bir dizi çatışmaya şahit olunduğunu lisana getiren Çavuşoğlu, “Dağlık Karabağ’daki durum bunlardan biridir. Son gelişmeler, Azerbaycan topraklarının 30 yıldır devam eden işgalinin sürdürülebilir olmadığını gösteriyor.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin her vakit milletlerarası hukukun ve meşruiyetin yanında yer aldığının altını çizerek, “Minsk Kümesi’nin bir üyesi olarak bu çatışmaya kalıcı bir tahlil bulmak için tüm uğraşları desteklemeye kararlıyız. Biz her vakit bu türlü bir tahlilin memleketler arası hukuka dayanması gerektiğini savunduk.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin, her vakit bu türlü bir tahlilin memleketler arası hukuka, ilgili BM Güvenlik Kurulu kararlarına ve AGİT unsurlarına dayanması gerektiğini savunduğunu söyleyen Çavuşoğlu, tahlilin Azerbaycan’ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne dayanması gerektiğini belirtti.
Çavuşoğlu, “Şimdi Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya ortasındaki son mutabakatla, otuz yılın akabinde gerçek bir barış talihi var. Bunun elbette bölgesel istikrarın yanı sıra Azerbaycan-Ermenistan ve Türkiye-Ermenistan münasebetleri üzerinde olumlu tesirleri olacaktır. Minsk Kümesi’nin başka üyelerini ve bilhassa eş liderleri, müzakere edilmiş bir tahlile giden yolu baltalayacak siyasi gayeli aksiyonlardan kaçınmaya çağırıyoruz.” sözünü kullandı.
“Türkiye, Ukrayna’nın bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne kararlılıkla bağlıdır”
Ukrayna ve etrafındaki durumun da değerli bir sorun olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, “Kırım’daki insan hakları ihlalleri ve Kırım Tatarlarının durumu kaygı kaynağı olmaya devam ediyor. Azerbaycan’da olduğu üzere, Türkiye, Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna’nın bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne kararlılıkla bağlıdır. AGİT’in bu hususta da oynayacağı değerli bir rol vardır. AGİT Ukrayna Özel Müşahede Misyonu, Büyükelçi Halit Çevik önderliğinde değerli bir misyonu yerine getiriyor.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin bu yılın başında Avrupa Güvenlik İşbirliği Forumu’nun (AGİF) devir başkanlığını yürüttüğünü hatırlatarak, bayanların ve barışın desteklendiği, güvenlik bahislerinin öncelikli tutulduğu bir gündemle Forum’a katkı sunulduğunu kaydetti.
Türkiye’nin, AGİT’in uyuşmazlıkların barışçıl tahliline ve orta buluculuğa yönelik eforlarına da katkıda bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, Kovid-19 salgını nedeniyle dijital platformda düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu’nda da salgının çatışma dinamikleri ve orta buluculuk eforlarına tesirinin masaya yatırıldığını anlattı.
AGİT’e FETÖ uyarısı
Terör örgütlerinin, faaliyetlerini dönüştürüp çeşitlendirerek demokrasileri gaye aldığını hatırlatan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Bazı durumlarda kendilerini sivil toplum kuruluşu olarak tanıtıyorlar ve memleketler arası platformları berbata kullanıyorlar. Ne yazık ki bunun AGİT platformunda da olduğunu görüyoruz. FETÖ mensuplarının İnsani Boyut Uygulama Toplantılarına (HDIM) iştiraki Türkiye için büyük bir tasa kaynağıdır. Bu, sivil toplumun iştirakini düzenleyen AGİT kurallarının ihlalidir. Aslında AGİT içinde bu bahiste bir ölçü ilerleme kaydettik, lakin hala somut ve tatmin edici bir sonuç yok. Bugün teröre karşı dayanışmamız her zamankinden daha kıymetli. Terörle kontaklı kümelerin AGİT platformlarını suistimal etmesine müsaade vermemeliyiz.”
“Peygamberimize hakaret etmeyi hiçbir şey haklı gösteremez”
Çavuşoğlu, popülizm, yabancı düşmanlığı, İslam aykırılığı, antisemitizm, sağ ve sol aşırılığın yükselişinin de demokrasiye, insan hakları ve söz özgürlüğü üzere temel bedellere ve dinlere tehdit oluşturduğunu vurguladı.
Dinlere hürmet ve öteki özgürlükler ortasında yanlışsız bir istikrar kurulması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Peygamberimize hakaret etmeyi hiçbir şey haklı gösteremez. Siyasi önderlerin bu mevzuda özel bir sorumluluğu vardır.” dedi.
Çavuşoğlu, güvenlik ve özgürlük ortasında da gerçek bir istikrar kurulması gerektiğine işaret ederek bu zorluklarla çabanın, AGİT gündeminin üst sıralarında yer alması gerektiğini söyledi.
AGİT Periyot Başkanlığı Tarafından Müslümanlara Karşı Hoşgörüsüzlük ve Ayrımcılıkla Uğraş Özel Temsilcisi Büyükelçi Mehmet Paçacı ile başka temsilciler Andrew Baker ve Regina Polak’ın çalışmalarına bedel verdiklerini belirten Çavuşoğlu, “Türkiye, tesirli çok taraflılığın sağlam bir destekçisi AGİT’in çalışmalarına katkı sunmaya devam edecek.” tabirini kullandı.
Milliyet
