Psikiyatri kompetanı Prof. Dr. Doğan Şahin, pandemi sürecinde ortaya çıkan kaotik ruh halinin geniş çerçevede ele alınması gerektiğine dikkat çekerek, “Ekonomi, ticaret ve sıhhatimiz bozuldu. Geçtiğimiz Mart ayından bu yana her gün hastalık korkusu içinde yaşayan bireyler haline geldik. Lakin ortaya çıkan tabloyu yalnızca ferdî bazda ele almanın tahlil üreteceğini düşünmüyorum. Yaşadığımız bu süreçten en az hasarla çıkmak için toplumsal barışın sağlanması, el ele verilmesi gerekiyor. Depresif ruh hali ve pandeminin yarattığı ekonomik durgunluk önünde mutlak olarak toplumsal birliktelik oluşturulmalı. Pandemi bunalımında ayrıştırıcı siyaset, travma üzerinde çarpan tesiri yaratıyor. Herkesi kucaklayarak, kimseyi ötelemeden bir yaklaşım oluştuğunda, toplumsal itimat, kişisel hayatımıza yansıyacaktır” dedi.
‘Şeffaflık önemli’
Pandemi sürecinin aşı ve ilaç bulunacağı güne kadar devam edeceğinin altını çizen Prof. Dr. Şahin, “İnsanlar uzun vade külfete dayanabilirler. Lakin bu dayanma gücünün malûm koşulları vardır. Bireylerin ne olup bittiğini anlamaları gerekiyor. Hem toplumsal hem ferdî hayatta şeffaflık ruhsal rahatlamayı beraberinde getirir. Türkiye’de pandemiye karşı nasıl bir strateji izlendiği belirsizliğini koruyor. Tam manasıyla şeffaf bir süreç izlenmiyor. Ölümlerin bölgelere, ilçelere dağılımından tutun da ağır vakaların hangi kentlerde ağırlaştığını bilmemiz gerekiyor. Kişilerin önüne şeffaf bir tablo koyduğunuzda birtakım parametreleriniz olumsuz olsa da buna nazaran bir direnç ve motivasyon geliştirilir. Belirsizliğin yarattığı endişe, gelecekte ne olacağını görememek, kişileri ve topluluğu mutsuz ettiği üzere depresif ruh haline yol açıyor” diye konuştu.
‘Ego olgunlaştırılmalı’
“Şu an düşünce yaşayan bireylerin iç dünyasında bastırılmış dehşetler, sair meşakkatler olabilir” diyen Prof. Dr. Şahin şöyle devam etti:
“İçinde bulunduğumuz koşullar ve günlük koşuşturma arasında kendimize uzaklaşırken, süreç tekrar içsel barışı sağlamamıza imkan sunuyor. Bu periyotta kendi içsel yolculuğumuzu gerçekleştirmek kapasite ve yeteneklerimizi araştırıp bulmamız gerekiyor. Salgın bir yıl sonra sönümlenmeye başlayacak. Olağan hayatımıza döneceğiz. Herkes sıradanlaşmayı bekliyor ve sabırsızlanıyor. Hayat kaldığı mekandan devam edecek lakin 2. salgın gelirse o vakit eski yaşamızın bir daha asla olamayacağını bilmemiz gerekiyor. O vakit yeni bir dünya ve toplumsal hayat kurgulanacak. Virüs bulaşma riskine karşı hayat usulü gelişecek. Bizim kuşak ve bizden evvelki kuşak hudut konularak büyütüldü. Bir şey istediğimizde evvel ‘yok’ denirdi. Bu sayede durmayı, sabretmeyi, öğrendik. Durmayı, beklemeyi, dileklerini ertelemeyi bilmeyenler ego noksanlığı yaşayanlardır. Gereğince egosu olmayanlar bunalım anlarında zorluk yaşar ve kendini zaptedemez. Egomuzu olgunlaştırmamız gerekli. Disiplinden taviz vermeden ömrümüzü sürdürmeye devam edeceğiz. Sabahları mesai günlerimizde olduğu üzere saatinde kalkmalı, iş alanına gidermiş üzere hazırlanıp meskende de olsak işimize dört elle sarılmalıyız. Sonlu toplumsal ömür, hayatın sonu değil. Planlama yapılmazsa, kontrolsüzlük hissine kapılır ve depresyona sürüklenirsiniz.”
‘Sağlıklıyım işim var’ motivasyonu’
Psikiyatri eksperi Prof. Dr. Arif Verimli de süreç uzadıkça kişilerde bezginlik, yılgınlık oluştuğunu vurgulayarak şunları söyledi: “Bu durum karamsarlığa neden oluyor. Sürecin ciddiyetini kavrayarak akılcı hareket etmek durumundayız. Pandemi tek başımıza karar alıp uygulayacağımız bir süreç değil. Ümitsizlik, bezginlik hissedenlerden biraz durup düşünmelerini rica ediyorum. Kovid-19 tüm dünyayı etkilemiş durumda. Milyarlarca insan risk altında. Şu an toplumsal hayat bir ölçü kısıtlanmış olsa da, ‘Sağlıklıyım, işim var’ diye düşünerek kendimizi motive etmemiz gerekiyor. Sonuçta kurallara uyulduğu sürece toplumsal hayatta mahal alabilir, tatile gidebiliriz. Ümitsizliğe kapılmamak için onlarca neden ve imkan olduğunu kendimize tekrarlamalıyız. Vatandaşlarımıza naçizane tavsiyem, bilhassa akşam saatlerinde ana haber bültenlerini izlememeleri. Müzik dinlemek, meditasyon, yoga ruhsal rahatlama sağlar. Ne yaparsa yapsın konsantre olamadığını, kendisini çaresiz hissettiğini düşünenler ve söyleyenler kesinlikle yardım almalı. Yapılacak muayene sonrası muayyen bir müddet ilaç tedavisine başlanabilir. Gerçeklere nazaran davranıp düşünmek zorundayız. Pandemi eninde ahir bitecek.”
Milliyet