Bakan Çavuşoğlu, görüntü konferans yoluyla düzenlenen “Suriye ve Nahiyenin Geleceğinin Desteklenmesi” başlıklı 4. Brüksel Konferansı’nın Dışişleri Bakanları Oturumu’na katıldı.
Çavuşoğlu, burada yaptığı konuşmada, geçen yıldan bu yana Suriyeliler için gidişatın, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle daha da kötüleştiğine işaret ederek zorluklar arttıkça, yeni sistemsiz göç dalgalarının da daha mümkün olduğuna dikkati çekti.
“Hiçbirimiz sistemsiz göç ve mülteci akışının zorluklarından kurtulmuş değiliz.” diyen Çavuşoğlu gelgelelim komşu memleketlerin yükü herkesten daha fazla taşıdığının altını çizdi.
Tüm aksaklıklara karşın, Türkiye’nin, Suriyelilerin tüm muhtaçlıklarını karşılamaya devam ettiğini söyleyen Çavuşoğlu, “Vatandaşlarımız ile Suriyeliler arasında ayrım gözetmiyoruz. Bununla birlikte salgının Suriyelilerin işleri, geçim kaynakları ve eğitimi üzerindeki tesiri kayda paha. Bu nedenle bu platformun desteği artık daha kritik.” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, Suriyelilere yönelik mali desteğin devamının hayati ehemmiyet taşıdığını vurgulayarak “Yerleştirme ve sair üçüncü devlet tahlilleri, en savunmasız mültecilere yeni fırsat pencereleri sağlamak için kaide.” sözünü kullandı.
Yerleştirmenin kıymetinin, geçen hafta Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) tarafından yapılan açıklamada da hatırlatıldığını aktaran Çavuşoğlu, “Hal böyleyken, Türkiye’den Avrupa Birliği (AB) memleketlerine yerleşen Suriyelilerin sayısı hala düşük. AB’nin daha fazla iştiraki koşul.” biçiminde konuştu.
Çavuşoğlu, öte yandan, Suriyelilerin birçoklarının, koşullar müsait olduğunda devletlerine geri dönmek istediğine değinerek “Türkiye’nin terörle savaş operasyonları sayesinde 400 binden fazla Suriyeli istekli ve inançlı formda Suriye’nin kuzeyine geri döndü.” sözünü kullandı.
“TÜRKİYE 18 MART MUTABAKATINA AIT ÜZERİNE DÜŞENİ YAPTI”
Türkiye ile AB arasında imzalanan 18 Mart Mutabakatının, bilhassa Türkiye sonlarına yakın sahalarda sürdürülebilir geri dönüşler sağlamak ve Suriye içindeki kişisi koşulların iyileştirilmesi için ortak çabayı koşul koştuğunu söyleyen Çavuşoğlu, “Türkiye 18 Mart Mutabakatına ait üzerine düşeni yaptı. AB’nin de bu mutabakatı bütünüyle onurlandırmasını istiyoruz.” dedi.
Bakan Çavuşoğlu, Lübnan, Ürdün ve Irak ile iş birliğini sürdürdüklerini belirterek Suriyelilerin inançlı, istekli ve onurlu geri dönüşler için BMMYK ile de yakın diyalog kurmaya devam ettiklerini bildirdi.
“Asla unutmamamız gereken en değerli prensip, sığınmacıların haklarına hürmettir.” diyen Çavuşoğlu, buna karşılık, Yunanistan’ın, sığınmacıları geri iterek, teknelerini kovalayıp batırarak ve onları kamplarda insanlık dışı koşullarda tutarak, haklarını ihmal etmeyi sürdürdüğünü anımsattı.
Çavuşoğlu, “Daha da tasa verici olan, AB’nin bu tıp ihlalleri görmezden gelmesi ve velev Türkiye’yi her vesileyle suçlamasıdır. AB’yi kendi bedellerine bağlı kalmaya ve Yunanistan’ı memleketler arası hukuka uyması konusunda teşvik etmesi için davette bulunuyoruz.” dedi.
Türkiye’deki Mülteciler için Mali Yardım Programı (FRIT) kapsamında AB ile iş birliğine kıymet verdiklerini lisana getiren Çavuşoğlu, milyonlarca Suriyeli ve mesken sahibi topluluğun, mülteciler için iyi bir ömür sağlama gayretlerinde FRIT’ten yararlandığına işaret etti.
“Ancak yardımın teslimi daha süratli ve daha direkt olmalı.” değerlendirmesinde bulunan Çavuşoğlu, AB Encümeninin, Avrupa Parlamentosunun onayını bekleyen Suriyelilere yönelik desteği artırma teklifini memnuniyetle karşıladıklarını kaydetti. Çavuşoğlu, FRIT sonrasında ve bu kişisi buhran devam ettiği sürece iş birliğinin devam etmesi gerektiğinin altını çizdi.
Çavuşoğlu, Suriye’nin kuzeybatısında, kendi devletleri içinde noktasından edilmiş 2,7 milyon kişi olduğunu belirterek bu şahısların tamamının, Birleşmiş Milletlerin (BM) hudut ötesi kişisi yardımına güvendiğini belirtti.
Bu nedenle BM Güvenlik Kurulunun Suriye’deki kişisi yardımlarla ilgili 2504 nolu kararının bir yıl daha uzatılmasının ve Cilvegözü ve Öncüpınar hudut kapılarının yenilenen kararda bulundurulmasına devam edilmesinin hayati olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, Akçakale-Tel Abyad Hudut Kapısının da BM’nin sair bir hudut geçişine gereksinim duyması durumunda hizmet vermeye hazır olduğunu bildirdi.
“TÜRKİYE, SİYASİ SÜRECİ İLERLETMEK İÇİN MILLETLERARASI EFORLARA ÖNCÜLÜK ETMEYE DEVAM EDİYOR”
Bakan Çavuşoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“(Suriye’de) Kalıcı siyasi tahlil, Suriyelilerin çektiği acıya son vermenin tek yoludur. BM Güvenlik Kurulunun 2254 sayılı kararıyla entegrasyonlu kapsamlı siyasi değişim tek yoldur. Türkiye, BM ve gayrı iki Astana garantörüyle uyum halinde, siyasi süreci ilerletmek için memleketler arası eforlara öncülük etmeye devam ediyor. Suriye umumunda şiddeti azaltmayı ve Suriye tarafları arasında inanç oluşturmaya başladık. Anayasa Komitesi içtimalarının iki cinsinden sonra, anayasa çalışmalarında somut ilerlemenin vakti geldi. BM Şahsi Temsilcisi Geir Pedersen’in üçüncü tipi organize etme uğraşlarını destekliyoruz.”
Çavuşoğlu, İdlib’deki mevcut sakinliğin ve Türkiye ile Rusya arasında 5 Mart’ta imzalanan ateşkesin korunması gerektiğine işaret ederek “Bu, siyasi eforlar ismine da hayati kıymet taşımaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
“YPG/PKK, SİYASİ SÜRECE DAHİL EDİLECEK LEGAL KÜRT SİYASİ MEVCUDİYETİ SUSTURMAYI HEDEFLİYOR”
Bakan Çavuşoğlu, Suriye’nin toprak bütünlüğüne yönelik gerçek tehdidin, terör örgütü YPG/PKK’nın süregelen güçlendirilmesinden kaynaklandığına işaret ederek “YPG/PKK, artık siyasi sürece dahil edilecek legal Kürt siyasi mevcudiyeti susturmayı hedefliyor.” açıklamasında bulundu.
Türkiye’nin müttefikleri dahil kimi devletlerin, terör örgütü YPG/PKK’nın Suriye Kürtlerini temsil etme uğraşlarına verdiği desteği kınadıklarının altını çizen Çavuşoğlu, “Bu işe yaramaz bir gayrettir. Türkiye bunu asla onaylamayacak.” tabirlerini kullandı.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin gerçek isteğinin, siyasi birliğini ve toprak bütünlüğünü koruyan istikrarlı ve demokratik Suriye olduğunu lisana getirerek “Bunun için memleketler arası topluluk üyeleri, mahsusen de AB ile daha fazla çalışmaya hazırız.” dedi.
Milliyet
