NTV’deki Kişisel Röportaj programında gündeme ait soruları yanıtlayan Kalın, 24 Haziran’da ibadete açılacak Ayasofya Camisi’nde yürütülen hazırlıklara ait, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bugün mekanı ziyaret ederek, Diyanet İşleri Başkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Valiliği ve Bölge Müftülüğü’yle hazırlıkları değerlendirdiğini anımsattı.
Ayasofya’nın 86 yıl sonra tekrar ibadete açılmasının çok kişisel ve tarihi bir gün olacağını tabir eden Kalın, “Vatandaşlarımızın oraya gösterdiği ilgi ve rağbet elbette önemli bir hazırlık gerektiriyor. Ancak alışılmış bu hazırlığı yaparken öncelikle salgın periyodunda olduğumuzu unutmadan, nispetin kurallarını dikkate alarak bir hazırlık yapmak durumundayız. Bu mevzuda da vatandaşlarımızın anlayış gösterisini rica ediyoruz. Zira doğal olarak o sevinç ve heyecan ile beşerler oraya atak etmek isteyebileceklerdi. Buna daima birlikte mahal vermememizde yarar var.” diye konuştu.
O gün caminin içine sonlu sayıda kişi alınabileceğine işaret eden Kalın, laflarını şöyle sürdürdü:
“Şimdi bir rakam vermek istemiyorum, o da bedellendiriliyor. ‘Hijyenik koşullara iyi bir halde bu nasıl temin edilir?’ diye. Orada öncelikle bir sefer cuma namazının ve bir büyük mabet olarak Ayasofya Camisi’nin mehabetine müsait, yani o günün şanına, erdemine tutarlı bir halde, vakar ile sakin bir halde bu açılışın gerçekleşmesi hedefleniyor. Sayın Cumhurbaşkanımız saf ki katılacaklar. Vatandaşlarımızla birlikte ayan sayıda cemaat orada olacak. Aslında cumanın koşullarından birisidir bu. Ana yer olarak giriş katında cuma namazı kılınacak birinci planda.”
“Temel prensip mozaiklere, tasvirlere, binanın tarihi dokusuna ve mimarisine zarar verilmemesi”
Ayasofya Camisi’ndeki mozaikler, fresk ve tasvirlerle ilgili Diyanet İşleri Başkanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yaptığı çalışmanın tamamlandığını belirten Kalın, şunları kaydetti:
“Işık sistemi olmayacak. Bir perde sistemiyle bunların kapatılması üzerinde çalışılıyor şu anda, son aşamaya gelinmek üzere. Buradaki temel prensip bu mozaiklere, tasvirlere, binanın tarihi dokusuna ve mimarisine hiçbir biçimde zarar verilmemesi. Hamdolsun, ecdat burayı 500 yıl evvel o fresklerle mozaiklerle birlikte korudular. Camiye çevrildikten sonra da 1453’te, bugün de birebir hassasiyet gösteriliyor. Kıble kısmında 2 tane büyük tasvir var. Hz. Meryem tasviri ve bir de onlar ‘Cebrail’ diyorlar bir melek tasviri var. Bir de yan tarafta galerilerin olduğu mekanda Hz. İsa’nın tasvirleri ve Hristiyan tarihine ilişkin sair tasvirler de var. Aslında o yandaki tasvirler namaz kılınmasına mani oluşum etmiyor. Hani onlar kıble tarafından olmadığı ve namaz kılarken görülmediği için onlarda bir badire yok. Daha evvel de bunu Sayın Cumhurbaşkanımız da ilan etti. Bugüne kadar bunlar nasıl korunduysa, ziyarete açıksa bundan sonra da o halde açık olmaya devam edecek. Bu vesileyle yurt dışından gelen kimi tenkitler ya da dertler bağlamında onu tekrar teyit etmek isterim. Bunların kapatılması, üstünün sıvanması, ziyarete açılmaması üzere bir şey kelam konusu değil. Bunlar yeniden alışılagelmiş ziyaretçilere de açık olacak. İsteyen gidip o mozaikleri görebilecek.”
“Ayasofya’da ziyaret mealinde bir değişiklik olmayacak”
Kalın, Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Umum Müdürlüğü’ne bağlı olan Ayasofya Camisi’nin yapılan protokolle Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredildiğini hatırlatarak, “Bazı hizmetlerini Kültür ve Turizm Bakanlığı vakıflar üzerinden görmeye devam edecek. Zira alışılagelmiş bir cami olmanın yanı sıra orası tıpkı devirde tarihi ve kültürel bir miras. Aslında bizim birçok selatin camimiz bu niteliğe sahip. Sultanahmet Camisi’ne, Süleymaniye Camisi’ne, Fatih Camisi’ne ya da Edirne’de Selimiye Camisi’ne gidildiğinde namaz kılmak isteyen namaz kılıyor. Alışılagelmiş ziyarette bulunmak isteyenler yerli yabancı, alışılagelmiş ziyaretlerini ayan bir protokol içerisinde natürel ki nispetin kaidelerine, maneviyatına münasip bir halde bu ziyaretlerini yapıyorlar. Ayasofya’da da bu manada bir değişiklik olmayacak. Birebir kural orada da uygulanacak.” tabirlerini kullandı.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, perde sistemi için duvarlara çivi çakılması istikametindeki savların sorulması üzerine, “O hususta çok hassas bir çalışma yürütülüyor, kimsenin kaygısı olmasın.” karşılığını verdi.
“Ayasofya’nın envanterinde olan eserler tekrar mekanına konulacak”
Ayasofya Camisi’nin yerine halı kaplanacağını aktaran Kalın, “Onlar hazırlanıyor, hazır üzere. İnşallah cuma gününe yetişecek. Lakin natürel bu birinci açılıştan sonra orada bir kadro hazırlıklar, çalışmalar da devam edecek. Bu hususta birkaç akademisyen arkadaşımızın çok detaylı bir çalışması var. Orası müze statüsüne kavuşturulduktan sonra Ayasofya’nın camiyken sahip olduğu birçok hat, levha, minber üzere ve gibisi ürünlerin farklı konumlara götürüldüğü ancak aslında bunları Ayasofya’nın envanterinde olduğu sabit. Bunlar evraklarıyla belirlenmiş. Bunların da bir kısmının derlenip toparlanması, tekrar konumlarına konulması süreci olacak. Oradaki çalışmalar bir müddet daha devam edecek. Fakat inşallah 24 Temmuz itibarıyla orası mübarek bir günde ibadete açılacak.” halinde konuştu.
“Burası Allah’ın meskeni, gelmek isteyen gelebilir”
“Protokolden davetli listesi olacak mı?” sorusu üzerine ise Kalın, şöyle konuştu:
“Burası Allah’ın meskeni, herkese açık. Oraya ibadete gelmek isteyen herkes doğal ki gelir. Yani ‘Sen gel, sen gelme’ denilecek bir durumdan bahsetmiyoruz. Ancak sayı konusunda bir çalışma yapmak durumundayız bu salgın koşulları içerisinde. Münasebetiyle bunu bir protokol listesi, VIP listesi üzere söz etmek de yanlışsız değil. Allah’ın meskeninde protokol olmaz, VIP, VIP olmayan ayrımı olmaz. Orada herkes eşittir. İslam kültüründe, inancında namazın esprisi de odur. Herkes bir safta eşittir, birebirdir. O denli tabir etmemekte yarar var. O denli bir korkuyla da hareket edilmiyor. ‘Şunlar VIP, protokol, bu türlü gelsin’ formunda değil. Fakat alışılmış mümkün olan en iştirakçi temsili niteliği yüksek bir hazırlığın yapıldığını söyleyebilirim.”
Milliyet
