Diz protezi ameliyatı nedir?
Diz protezi ameliyatı, diz ekleminde ilerlemiş aşınma durumunda oluşan ağrıyı gidermek ve hastanın rahat yürümesini sağlamak gayesiyle ortopedi ve travmatoloji uzmanları tarafından yapılan bir cerrahi tedavi biçimidir.
Ameliyat ile aşınmış olan yüzeyler alınarak yerine özel metal ve plastik içeren gereçler ile eklem yüzleri değiştirilerek yapay bir eklem oluşturulur.
Hem protez dizaynlarında hem de ameliyat tekniklerinde büyük gelişmeler yaşandığını söyleyen Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Burak Yalçın, diz protezi ve ameliyat sürecini anlattı.
Diz protezi ameliyatı kimlere yapılır?
Diz protezi ameliyatı tercihen 60 yaş ve üzerindeki hastalara yapılmak istense de hastaya nazaran karar vermek gerektiğini vurgulayan Dr. Mehmet Burak Yalçın, ”Örneğin romatizmal hastalığa bağlı ilerlemiş aşınmada 40 yaşında da yapılabilir.
50 yaşında ağrıdan yürüyemeyen birine ’60 yaşına kadar yönetim et’ denildiğinde daima ağrı kesici kullanıyor, yürüyemiyor ve gitgide kilo alabiliyor. Yani sıhhati iyice bozulabiliyor.
Bu durumda kesin bir düstur olmamakla bir arada hasta şayet 75 yaşının altındaysa, sistemik olarak önemli sıhhat sorunu yoksa kalp sıhhati iyi ise ameliyat yapılabilir. Bunun için ameliyat öncesi hastayı ayrıntılı olarak kıymetlendirerek karar vermek gerekir” dedi.
Diz protezi ameliyatı nasıl yapılıyor?
Ameliyat süreci hakkında bilgi veren Dr. Yalçın, ”Hasta ayaktan ameliyata hazırlanır. Anestezi uzmanı tarafından ayrıntılı kıymetlendirme sonrası tetkikleri yapılır. Kullandığı ilaçlar düzenlenir. Gerekirse başka branş uzmanları ile konsülte edilir. Ameliyat günü yahut bir gün evvel hastaneye yatar. Ortalama yatış müddeti 4-5 gün civarındadır.
Ameliyat belden uyuşturma olarak bilinen spinal/epidural anestezi ile ya da genel anestezi ile olabilir. Tek diz için cerrahi mühlet ortalama 45-60 dakika civarındadır.
Ameliyattan 1 gün sonra hasta yürüteç ve fizyoterapist yardımıyla yürütülür. Antrenmanlara başlanır. Yaklaşık 4 hafta kadar yürüteç dayanağı ile yürür. Sonrasında takviyesiz yürüyebilir. Bu süreçte antiembolik çorap, kan sulandırıcı ilaçlar ve fizik tedavisi yapılır” biçiminde konuştu.
Diz protezi ameliyatı olunmazsa ne olur?
Dr. Yalçın, kelamlarına şöyle devam etti: ”Her ameliyatın olduğu üzere diz protezi ameliyatının da riskleri mevcuttur. Pıhtı oluşması, kanama, enfeksiyon, damar-sinir yaralanması, dizde hareket kısıtlılığı üzere riskler mevcuttur. Bu risklerin görülme sıklığı düşük olmakla birlikte alınan tüm önlemlere karşın maalesef sıfırlanamaz. Hastaların yüzde 10-15’inde ameliyat sonrası kâfi memnuniyet sağlanamaz.
Fakat ilerlemiş aşınması olan, yürümekte zorlanan hastanın ameliyat olmaması da daima ağrı kesici ilaç kullanımına bağlı böbrek yetmezliği, hareketsizliğe bağlı önemli kilo alımı üzere sıhhat açısından önemli riskler içerir.
Bu rahatsızlık nedeniyle çok kilo alan hastalarımız kısır döngüye girer ve hareket edemedikçe kilo alır, kilo aldıkça dizler daha makus duruma gelebilir.”
Diz protezi ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Ameliyat sonrası hafif sporların yapılabileceğini aktaran Dr. Yalçın, ”Genel beden sıhhatinize dikkat etmek gereklidir. Ameliyat sonrası diyetisyen ile görüşerek sağlıklı formda kilo vermek, ağır kaldırmamak protezlerin ömrünü uzatacaktır.
Bedeninizde rastgele bir enfeksiyon bulgusu olursa çabucak ilgili branş doktoruna başvurarak enfeksiyonun kana karışmaması için tedavi alınması değerlidir.
Örneğin idrar yolu enfeksiyonu olduğunda bir dahiliye ya da enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurarak tedavi başlanmalıdır. Diş sıhhatine dikkat etmek de çok değerlidir. Bunlar dışında rastgele bir müdahale durumunda örneğin diş tedavisi ya da bir ameliyat üzere süreç öncesi antibiyotik muhafazası gerekli olacaktır.
Ameliyat sonrası yürüyüş, golf, yüzme üzere hafif sporlar yapılabilir. Otomobil kullanılabilir. Lakin yere çömelip oturma, koşma ve zıplamalı sporların yapılması önerilmez’’ açıklamasında bulundu.
Milliyet
