Tarım ve Orman Bakanlığı’na kayıtlı yaklaşık 20 bin balıkçı teknesinden olan Kıble ile 46 yıldır İstanbul Boğazı’nda “Vira Bismillah” diyen Necla Köseoğlu, 1900’lü yıllardan beri İstanbul’un deniz kültürü içinde yer alan balıkçı ailesinin bir temsilcisi. 7 metrelik teknesi Kıble ile seyir aygıtı ve balık bulucu olmadan avlanan 59 yaşındaki Necla Reis’le çıktığımız balık avında, torunları 8 yaşındaki Mert Köseoğlu ve 4 yaşındaki Rüzgar Tarı da bize eşlik etti. Necla Reis, balığa ulaşmak için denizi nasıl dinlediğini anlattı:
“Boğazın neresinde ne vakit avlanacağımı dedem Ahmet babam Yakup’a anlatmış. Babamdan öğrendiğim şu, karadaki işaretlerde balığın yerini ve vaktini aşikâr eder. Sarıyer’de katır tırnağı olduğunda (mayıs) Rumeli Kavağı ile boğaz çıkıyı ortasında ağ atardık. Böğürtlen ve incirler açınca (eylül) Anadolu kıyılarına masraf Poyrazköy-Fil Burnu’nda avlanırız. Yani tabiatın sesini dinleriz. Denizin altındaki ekmeğimizi bulmak için topraktaki işaretleri bekleriz. Yüzyıllardır değişmedi ve her seferinde gerçek çıktı”
Martısı Zeynep’le…
Tek başına ava çıktığında en çok ağ atarken zorlandığını anlatan Necla Reis, “Çünkü, ağın şamandırasını denize atarken tekne akıntıyla yol alıyor. Tek başına olunca şamandırayı tez denize bırakıp köprü üstüne koşmak zorundayım. Bu sürat yarışında denize düşmemek için azami dikkat göstermek gerek. Torunlarım ve en güç kısımda bana yardım ediyorlar. Mert ağ atıp toplamayı, Rüzgar tekneye kumanda etmeyi çok seviyor. Onlara bu fırsatı verdiğimde keyifli oluyorlar” diyor. Bu sırada yanımıza yaklaşan martı sürüsünün içinden birinin teknenin yanında yüzmesi dikkatimi çekiyor. Necla Reis, “2 yıldır yanımdan ayrılmaz ismi Zeynep. Ekseriyetle tek başıma olduğum için teknenin etrafında dolaşır bana eşlik eder” diyerek Zeynep’i bizimle tanıştırdı.
‘Mahçup etmedi’
Necla Reis, şöyle devam ediyor: “Boğaz’da balıkçılık yapmak için yalnızca ağ atmayı bilmek yetmez. Gemilere yol vermeyi bilmek, rüzgarın tarafına nazaran dönüşe geçmek, gemi trafiğine nazaran dümen tutmak gerekli. Kıyı Emniyetine ve hava durumuna bakmadan denize açılmam. Seyir yardımcısı kullanmam fakat sert rüzgarda çıkmam. Karşıya geçerken sıramı beklerim. Düzgün balıkçı olmak için evvel iyi denizci olmalısın kaygısı babam. 2 kızımı da balık avlayarak büyüttüm, okuttum. Ebru’ya tekir başlayınca ayakkabını alacağım dediğimde Eylül ayını beklerdi. Yani bizim hayatımızı deniz ve balık şekillendirdi. 48 yıldır denizdeyim ve tekir avlamayı severim. Hoş, lezzetli tercih edilen balıktır. Hiç mahcup da etmez beni.”
Milliyet
