Kovid-19 pandemisine bağlı olarak, nisan ve mayıs aylarında birçok sanayi tesisinin üretimini durdurması nedeniyle beğenilmeyen koku ve kirliliğin azaldığı Ergene Havzası’nda, olağanlaşma ile eski tablo yine ortaya çıktı. Pehlivanköy, Uzunköprü ve Çorlu ilçelerinden yansıyan son imgeler yaşanan etraf katliamını bir defa daha gözler önüne serdi. Ergene yine siyaha bulanırken, etrafa yayılan beğenilmeyen koku ise Trakyalıları canından bezdirmiş durumda.
İki yıldır ölçüm yok
Trakya Platformu Sözcüsü avukat Bülent Kaçar, kirliliğin geldiği boyut için “felaket” değerlendirmesinde bulunarak, “Çerkezköy’den, Uzunköprü’ye kadar uzanan ortamda deri, kimya, organize sanayi, dokumacılık ve ilaç olmak üzere 2 bin 100 civarında sanayi tesisi var. Daha evvel yapılan ölçümlerde fosfor, krom, kurşun, yekun siyanür, kadmiyum, demir, florür, bakır, çinko, sülfat, azot bulunmuştu. İki yıldır ölçüm yapılmıyor. Ergene nehrini kirletenlere karşı murakabe ve yasal yaptırımlar uygulanmalı” dedi.
Derin Deşarj Projesi’nin olumlu fakat kimyasal atıklar için gayrikâfi kalabileceğini öne süren Kaçar, “Trakya’da ilaç, deri, kimya tesisilerinden çıkan ağır metal atıkların büsbütün temizlenmesi çok güç. Her tesis kesinlikle şahsi atık su sistemini de hayata geçirmeli. Kimyasal atıklar ehil arıtmadan geçmezse derin deşarj da meseleye deva olamaz. Her fabrika ve sanayi ortamının üretim hali farklı. Müşterek arıtma tesislerinin ÇED raporlarını okuduğumuzda, yalnızca biyolojik arıtma uygulanacağı belirtiliyordu. Dokumacılık, kimya, makine, deri üzere kesimlerin atık suları biyolojik arıtmayla nasıl arıtılacak, bilmiyoruz” dedi.
‘Suyun bittiği nokta’
Edirne Tabip Odası Lideri Dr. Mehmet Akbal ise Ergene nehrindeki kirliliğin artarak devam ettiğini, daha evvel Uzunköprü Belediyesi tarafından yapılan tahlillerin son bir yıldır yapılmadığını lisana getirerek, “Ergene’nin her mekanı münferit kirli. Derin deşarj girişimi hayata geçtiğinde kirlilik azalacaktır lakin kimyasal atıkların yerinde filtrasyondan geçeceğinden emin değiliz.
Trakya’da kanser vakaları artıyor. Tek neden Ergene’deki kirlilik değil lakin en büyük risk etraf kirliliği ve ortaya çıkan manzara” sözlerini kullandı. Trakya Platformu Kırklareli Yürütme Konseyi Üyesi Göksal Çidem ise Ergene kıyısından yeniden istenilmeyen, simsiyah bir sıvının köpük köpük aktığına dikkat çekerken, “Sözün değil, suyun bittiği noktadayız” diye konuştu.
‘Kanser vakaları her gün artıyor’
Prof. Dr. Burcu Tokuç (Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi): “Mevcut kirlilik devam ediyor. Kovid-10 pandemisinin birinci üç aylık periyodunda sanayi tesisilerinin büyük kısmı üretime ara verince kirlilikte bir ölçü azalma olmuştu. Sıradanlaşma periyodu ile fabrikalar tam kapasite çalışmaya başladı. Ergene dördüncü sınıf su ve ağır metaller, kimyasallar içeriyor. Trakya’da kanser vakaları her geçen gün artıyor. ‘Kanser artışı teğe bir Ergene’den kaynaklanıyor’ diyemeyiz lakin ağır metaller kanserden, kardiyovasküler meselelere, erken doğumlara kadar sıkıntılara neden olabiliyor. Tıp dünyasının kesinlikle Ergene havzasının insan sıhhatine tesirini araştırması gerekiyor. Atık su ve kirlenmiş havzanın en süratli ve ileri teknoloji ile temizlenmesi koşul.”
‘Denetim şart’
Çorlu Belediye Yöneticisi Ahmet Sarıkurt, Ergene’deki kirliliğin devam ettiğini belirtirken, “Derin Deşarj girişimindeki arıtma tesisleri şimdi bitmedi. Âlâ niyetli bir çalışma olarak görüyoruz, lakin teftiş mekanizması çok değerli. Kimyasal ve biyolojik arıtma yapılacağı belirtiliyor lakin arıtılmış suda tuzluluk oluşmaması ve Marmara Denizi’ni olumsuz etkilememesi için sıkı teftiş gerekiyor” dedi.
2.5 milyar liralık yatırım yapıldı
Avrupa’nın en büyük etraf girişimlerinden biri kabul edilen Derin Deşarj Girişimi için bugüne kadar 2.5 milyar liralık bir yatırımda bulunulurken, Ergene Havzası Müdafaa Fiil Planı kapsamında beş adet müşterek atık su arıtma tesisi inşa edildi. Muratlı OSB arıtma tesisi devreye alınmış, Ergene 1 ve Çorlu 1 OSB arıtma tesisleri Ağustos ayında, Ergene 2 OSB arıtma tesisi 2020 ahir ve Velimeşe OSB arıtma tesisinine 2021 yılının ahir devreye alınması planlanıyor.
Milliyet
