Meskenden mi çalışıyorsunuz? Kendinizi bitkin, sonlu ve dertli mı hissediyorsunuz? Daima işlerinizi erteliyor, iş performansınızda düşüş mü yaşıyorsunuz? Bütün bunlarla birlikte başınız ağrıyor, uyumakta zahmet çekiyor ve mide-bağırsak sorunlarıyla mi çaba ediyorsunuz? Bu sorulara ‘Evet’ cevabı veriyorsanız muhtemelen ‘tükenmişlik sendromu’na yakalanmışsınız demektir.
Pandemide konutta çalışmak zorunda kalan birçok kişi, bu ve gibisi ıstıraplar yaşıyor. Burnout olarak da bilinen tükenmişlik; çalışma hayatında görülen bir ruhsal sorun ve pandemiyle birlikte iyice yaygınlaştı.
Pekala konuttan çalışma neden tükenmişliğe yol açıyor?
Prof.Dr. Ebru Şalcıoğlu’na nazaran teknolojinin de verdiği imkanlarla konuttan çalışanlar işle irtibatlarını bir türlü kesemiyorlar. Uyandığında e-postalarına bakan bireyler, kimi vakit öğün ortalarını atlayarak peş peşe çevrimiçi toplantılara katılıyorlar.
Dizüstü bilgisayarları ve akıllı telefonlar adeta insanların bir uzvu haline geldi. Yurt dışında yapılan araştırmalar, pandemi nedeniyle konuttan çalışanların günde üç saat daha fazla çalıştıklarını ortaya koydu. Bu da haftada 15 saat daha fazla çalışmak; hatta yarı vakitli yeni bir iş yapmak demek.
Prof.Dr. Ebru Şalcıoğlu, “Çalışma saatlerindeki artış, iş ile mesken ömrü ortasındaki sonların bulanıklaşması, yani kişinin iş benliği ile konut benliği ortasında ayrışmanın kaybolmasına neden oluyor. Bu da tükenmişliği ortaya çıkarıyor.
Sabah kalkıp iş kıyafetleri giymek, işe gitmek için yola çıkmak, evle-iş ortasındaki huduttu. Artık bu hudut kayboldu ve beşerler; mutfaklarında, kanepelerinde, yataklarında üzerlerinde pijamalarıyla çalışır hale geldiler” diye konuştu.
Meskenden çalışmanın ‘insanlarla ilişkiyi kaybetmeye’ neden olduğunu da vurgulayan Şalcıoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ofiste çalışırken iş arkadaşlarıyla bir çay-kahve-sigara molası vermek, laflamak, şakalaşmak üzere şahıslar ortası etkileşim iş gerilimini dengeliyordu.Şimdi çalışanlar meskenlerinde yalnızlaştılar.
Ofis ortamının toplumsal bağlamından uzak kalmanın bir tesiri de toplumsal takviyeden yoksun kalmak. Uzaktan çalışırken bir sorun ortaya çıktığında bununla başa çıkmak ve bir tahlil bulmak için beşerler meskende yalnızlar. Bu da tasa ve gerilimi artıran bir etken.”
Pekala, meskende çalışırken tükenmişlikten kendimizi nasıl koruyabiliriz? İşte Prof.Dr. Ebru Şalcıoğlu’ndan 5 teklif…
1. Konut ve iş ortasına fizikî bir hudut koyun
Meskende kuytu bir köşe bile olsa işe ayrılmış özel bir alanda çalışmak iş ve mesken ömrü ortasında fizikî bir ayrışma yaratacaktır. Çalışmaya başlarken mesken kıyafetleri yerine rahat lakin yalnızca işe özel kıyafet giymek de bu ayrışmayı artıracaktır.
2. İş için bir vakit hududu belirleyin
Gün içinde çalışma saatleri belirleyerek o saatlerin içinde kalmaya çalışın. Çalışma saatlerini her gün için sabit tutun ve günlük çalışma planı yapın. Ayrıyeten gün içerisinde küçük ortalar vermeye çalışın.
3. İşle dijital sonları belirleyin
Akıllı telefon, tablet, dizüstü bilgisayar üzerinden işle irtibatınızı sınırlayın. Örneğin, sabah uyandığınızda birinci iş cep telefonunuzda e-postaları denetim etmek olmasın. Orta verdiğinizde ya da mesainizi sonlandırdığınızda bu aletleri iş gayeli kullanmayın.
4. Sevdiklerinizle derin bağlar kurun
Ömürde sevdikleri ve bedel verdikleriyle derin bağlar kuran insan kendisini yalnız hissetmez. Bu bağı beşerlerle olduğu kadar, hayvanlarla, bitkilerle, kendinizle, ömrünüz için belirlediğiniz kıymetlerle, ideallerinizle de kurabilirsiniz.
5. Öz bakımınıza dikkat edin
“Sağlam baş sağlam bedende bulunur!” Her cins ruhsal sorunu önlemek için vücudunuza iyi bakmanız çok değerli. Tertipli uyuyun, istikrarlı beslenin ve hareket edin.
Milliyet