TCMB’nin faiz artırımı sonrası piyasalar açısından değerli bir belirsizlik kalkmış oldu. Artık yeni fiyatlamalar bu kararın mümkün tesirleri üzerinden yapılacak. Başka taraftan bu hafta açıklanacak yeni iktisat programı beklentileri ayakta tutan bir başka gelişme.
Zeynep Aktaş’ın yazısı:
Açıklanacak program ve gayeler, piyasalarda öngörülebilirliği artırdığı ölçüde yatırımcı yaklaşımı da daha net gözlenebilecek. Çünkü pandemi beklenmeyen bir süreçti ve tesirleri hala devam ediyor. Global bazda tüm devletler üzere Türkiye’de de ekonomiyi desteklemeye yönelik önlemler alındı.
TCMB’nin geçtiğimiz hafta aldığı faiz kararının açıklamasında da enflasyonist baskıların giderilmesine yönelik olduğu belirtildi. Uzun müddettir gündemde bulunan enflasyonla uğraşta tek haneli sayılara inmede zorlanılıyor. Enflasyonun yüksek seyri döviz bazlı enstrümanlara yönelimi artırıyor ve sarmal bir halde kur artarken bunun getirdiği enflasyon tesiri ile yatırımcıların TL enstrümanlara yöneliminde istek edilen gerçekleşemiyor.
Altı aylık süreç
2020 yılında birinci koronavirüs hadisesinin tespit edildiği 11 Mart’tan bu yana yabancı sermaye akışının dışa dönük ivmesinde artış dikkat çekiyor. Borsada halka açık kısmın yüzde 60’ı yabancı saklamasında bulunurken oran şimdilerde yüzde 49 düzeyinde bulunuyor. Tıpkı mühlet içinde kişisel yatırımcının artan ilgisi ile borsa 1.009 düzeyinden 1.129’a çıkarken artış yüzde 11 oldu.
Tıpkı periyotta dolar 6.19 düzeyinden 7.68’e çıkarak yüzde 24 paha kazandı. Euro ise 6.98 TL’den yüzde 27 artarak 8.92’ye yükseldi. Gram altındaki bedel artışı yüzde 38’i bulurken 331 TL’den 457’ye yükseldi. Bu süreçte enflasyon 11.86’dan 11.77’ye geriledi. Siyaset faizi ise 9.75’ten 10.25’e çıktı.
En kıymetli gösterge
Tüm üstteki değişimler bir tarafa birikim sahibi için asıl kıymetli olan gösterge ise enflasyondur. Paranın alım gücü toplumun tamamını direkt ilgilendirmesi açısından yakından takip edilir. Enflasyonda istenen düşüşün sağlanamaması alternatif seçenekleri öne çıkardı. Bir TL varlığı niteliğinde bulunan borsaya gelen birikimlerin ise daha fazla spekülatif paylara yönelmesi getiriyi artırma arayışının bir öbür tezahürü olarak görülebilir.
Bugüne kadar getirilen tedbirler ve teşviklere karşın döviz mevduat hesaplarında istenen çözülme yaşanmadı. Öte yandan birikim sahiplerinin yastık altı olarak tabir edilen iktisadın dışındaki altının da iktisada girişinde istenenin sağlandığı söylenemez. Şimdilerde TCMB’nin vurgu yaptığı enflasyon konusunda iktisat programında alınacak önlemler bekleniyor.
Merkez Bankası’nın faiz kararı sonrası birinci piyasa yansıları ise olumlu. Dolar kuru 7.49’a kadar geriledi. Lakin sonrasında 7.66’ya yükseldi. Euro 8.75’e kadar geriledikten sonra 8.91’e yükseldi. BIST 100, 1.123 ile 1.135 aralığında dalgalandı. TL’de kalıcı olarak bir gerçek getiri oluşacağına dair kanaatin oluşması tabloyu TL varlıklar lehine destekleyecektir.
Borsaya ilgi neden artıyor?
Pandemi periyodunda borsanın getirisi altın ve dövizin çok altında gerçekleşerek yüzde 11 olmasına karşın, yatırımcı rekoru kırıldı. Döviz ve altından çok yatırımcı borsayı izledi. Bunun nedeni borsadaki küçük ve spekülatif paylar. Bu paylar pandemi periyodunda yüzde 96.27 oranında arttı. Yatırımcı sayısı birinci kez 1 milyon 693 bini gördü. Üstelik yabancının sekiz ayda 5.9 milyar dolarlık satış gerçekleştirdiği ortamda bu gelişmenin olması kıymetli. Getirinin olduğu yerde yatırımcı sayısının ve ilgisinin arttığı görülmekle birlikte yatırımcının spekülatif paylardan fazla uzun vadede büyüyen şirketleri keşfetmesi daha da değerli.
Dört kesim
Pandemi sürecinde dört bölüm izleniyor: Sıhhat, besin, teknoloji ve perakende ticaret. Koronavirüs nedeniyle mevt oranlarında tekrar ivmelenme var ve önümüz kış. Bu nedenle sektörel bazda pandemi devrinin beğenilen bölümlerine ilginin devam etmesi beklenmeli.
KOBİ’ler beğenilen oldu
Pandemi sürecinin yıldızı KOBİ’ler oldu. BIST KOBİ Sanayi kesiminde 41 pay bulunuyor. Bunların 33 tanesi yüzde 100’ün üzerinde prim yaptı. Taze Kuru Besin yüzde 12.927, RTA Laboratuvarları yüzde 2.052 yükseldi. Mega Polietilen’in prim oranı ise yüzde 981 oldu. Merko Besin yüzde 951 kazandırdı. Taze Kuru Besin 11 Mart’ta 5.97’den süreç görürken 25 Eylül prestiji ile fiyatı 777 TL. RTA Laboratuvarları 11 Mart’ta 2.3 düzeyinde süreç görürken 25 Eylül prestiji ile 49.5 düzeyinde. Bu kadar yüksek getirilerin olduğu bir ortam ister istemez birikim sahiplerinin ilgisini çekiyor. Lakin borsada yaşanan spesifik çıkışlardan fazla ortalamalara bakmak daha hakikat bir sonuç olacaktır. Borsanın genelindeki getirilerin bilhassa yabancı çıkışı varken yüzde 11’le hudutlu kaldığı unutulmamalı.
Milliyet