Son aylarda hastanede yatan ve bakıma muhtaçlık duyan Kovid-19 hastalarına aileden bir kişi refakatçi olarak alınmaya başlandı. Bu da virüsün bulaşmadığı refakatçıların bu hastalığın pençesine düşmesi tartışmaları da beraberinde getirdi. Uzmanlar, mevzuyu Milliyet’e kıymetlendirdi.
‘İşçi eksik’
Türk Tabipler Birliği Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, sSağlık kurumlarında işçi yetersizliği ve öbür ıstıraplardan kaynaklı pek çok kişinin, refakatçi olmayla karşı karşıya kaldığına dikkat çekerek, şunları dedi:
“Oysa yardımcı sıhhat işçisinin bilhassa kâfi sayıda olması halinde insanların bir refakatçi olarak kalması kelam konusu olmayabilirdi. Lakin bu türlü bir imkan yok. Refakatçinin bir yakınının yanında olması hastanın ruhsal iyilik hali için faydalı olabilir fakat bu türlü bir salgında olamaz. Olağan refakatçiler çoğunlukla temaslı oluyorlar ve hasebiyle karantinada olacak oluyorlar. O karantina mühletini de uygun şartlarda iyi havalandırılmış ortamda geçirebilirler. Lakin asıl olması gereken, sıhhat sisteminin uygun düzenlenmiş olması ve kâfi sayıda yardımcı sıhhat çalışanının bulunmasıdır. Maalesef bu olmadığı üzere bir de ağır bakım doluluk oranlarının yüzde yüzün üzerine çıkmasıyla 10 yataklı ağır bakıma üç yatak da ortaya sıkıştırıyorlar. Münasebetiyle burada direkt kâfi işçi alımını gerçekleştirmeyen bakanlığa sormak gerekir.”
‘Ücret ödeyip refakatçi tutan var’
İstanbul Aile Hekimliği Derneği Lideri Dr. Kutbettin Demir: “Hastanelerde yalnızca bakım olarak düşünülmemeli, tıbbi bakım kısmını hemşireler, sıhhat memurları, hasta bakıcılar esasen yapıyor. Ancak hastanın gereksiniminin olabileceği öbür durumlarda da hasta yakınının serviste yanında olması gerekli. O manada hasta bir refakatçi istiyorsa, sıhhat kurumları talep ediyordur. Riskli olduğunu kabul ediyoruz. Ancak bu tıbbi yetersizlikten çok eksiklikler açısından refakatçinin temin edilmesi kıymetli. Kimi duyumlar alıyoruz. Fiyat ödeyip dışarıdan birini refakatçi olarak tutanlar var. Bu da parası olan insanın diğerini riske atması demek. Aslında genel durumu iyi olan olumlu bir hasta, genel durumu makus olan bir olumlu hastanın refakatçisi oluyor. Yani hastalığı geçiren kişi olursa risk düşüyor. Olağan refakatçi olumlu hadisenin da virüs yükü nedeniyle kendisini müdafaası gerek.”
‘Eğitimli değiller’
Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği Lideri Doç. Dr. Gürkan Sert: “Bu uygulama gerçekten çok düşündürücü. Bir mecburilik getirilmesi o bireylerin sıhhati açısından önemli bir tehlike içeriyor. Hasta yakınına ‘Zorunlu olarak burada kal’ deyip gerekli şartları sağlamadan tutmak bulaş riski ile karşı karşıya bırakır. Genel olarak pandemi periyotları sıhhat sistemi üzerinde ağır baskı bırakır ve bu da sıhhatte insan gücünde önemli zorluklara neden olabilir. Bu manada işçi yetersizliğini anlayabiliyorum. Sıhhatteki insan kaynaklarımızı planlamak zorlaşıyor gerçek lakin bu formda de insanların sıhhatini tehlikeye atacak bir yaklaşım da kabul etmek çok güç. Şu an hastanedeki tüm çalışanın bulaşıcı hastalıklar konusunda ve Kovid’in geçişi hakkında detaylı bir eğitim aldığını varsayıyoruz. Bu bağlamda bu mevzuda eğitimli olan bir profesyonelin bu hizmeti sağlaması sağlanmalı. İstekli kalmak isteyenler olursa onlar için de gerekli tüm tedbirleri alarak kalmalarını sağlamak mümkün.”
Milliyet