Türkiye’de organ bağışı konusunda yaşanan ıstırap pandemi devriyle daha da arttı. Kalp nakli bekleyenlerin sayısı daha da yükseldi. Kalp bekleyenlerin en büyük sorunu ise bu sırada yaşanabilecek sıhhat sıkıntıları ve onların getireceği riskler. Bekleme sürecinde bilhassa hastalıklarının son basamağında olanların hem hayat kalitelerini hem de hayatlarını sürdürebilmeleri için yapay kalp operasyonu yapılıyor. Kalp yetmezliği tanısı konan ve kalp nakli bekleyen yedi kişi, sekiz ay içerisinde Prof. Dr. Korhan Erkanlı liderliğinde Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nde gerçekleştirilen başarılı yapay kalp operasyonlarıyla sıhhatlerine kavuştu.
Ömür için tek seçenek
Korhan Erkanlı, Türkiye’de yılda ortalama 76 nakil gerçekleştirildiğini belirterek, kalp nakli bekleyenlerin sayısının 10 bini geçtiğini söyledi. Nakil sırasında beklerken durumu süratle kötüleşerek hayatını kaybedecek hastaların bulunduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Erkanlı, “Biz bu durumda o hastalarımızı yaşatabilmek gayesiyle yapay kalp aygıtı takıyoruz. Bu aygıtlar kalp nakline kadar organların korunmasına ve tüm hayati işlevlerin yerine gelmesini sağlıyor. Hasta, gündelik hayatına olağan bir halde dönebiliyor” dedi. Bu çeşit hastaların ya kalp nakline ya da yapay kalp ameliyatına gereksinimleri olduğunu belirten Kardiyolog Doç. Dr. Oğuz Karaca da yapay kalp operasyonu yaptıkları hastaların tümünün son devir kalp yetersizliği yaşayan kümede olduğuna dikkat çekerek, şunları dedi:
“Bu küme kalp nakli ya da yapay kalp ameliyatı yapılmazsa hayat beklentileri çok düşük olan hastalar. Ülke genelinde organ bağışı sayıları gereksinimin çok altında kalıyor. Bu nedenle hastalarımızın birçoklarında yapay kalp aygıtı tek tedavi seçeneği olarak kalıyor. Yaş ilerledikçe toplumda kalp yetersizliği görülme sıklığı artıyor. Tüm kalp yetersizliği hastalarının yüzde 5-10’luk kısmını son devirde, yani ömür beklentisi düşük hastalar oluşturuyor. Bu ameliyatlarda hastalar hakikat seçilip uygun tetkiklerden geçirilirse muvaffakiyet bahtı yüzde 90’nın üzerinde. Ameliyat öncesinde en kolay aktivitelerinde bile nefes darlığı çeken ve bu nedenle hayat kaliteleri çok kısıtlı olan hastalar yapay kalp sonrası her türlü günlük işlerini meselesiz yapabiliyorlar.”
‘Tadını çıkarıyorum’
Türkiye’de birinci sefer ve dünyada ender olarak gerçekleştirilen çift yapay kalp aygıtı takılan 46 yaşındaki Kemal Inanç ekim ayından beri yeni hayatının tadını çıkarıyor. Kalp rahatsızlığını geçen sene fark ettiğini söyleyen Itimat memnunluğunu şöyle söz etti:
“Sürekli hastanelere gittim fakat bana ciğerlerimde sorun olduğunu söylediler. Ben de bir çok hastanede daima göğüs hastalıkları uzmanlarına gittim. En son gittiğim hastanede yapılan tetkiklerde bir kaç ay evvel kalp krizi geçirdiğimi fakat fark etmediğimi anlattılar. Kriz sonucunda kalbimde doku vefatları olduğu için beni bu hastaneye sevk ettiler. Burada yapılan çift yapay kalp operasyonuyla sıhhatime kavuştum. Artık çok iyiyim.”
‘Sigarayı bırakın’
Günde üç paket içtiği sigara nedeniyle kalp yetmezliği rahatsızlığı yaşayan 70 yaşındaki Hıfzi Bayraktar da yaşadıklarını operasyon sonrası iyi olduğunu belirterek, şunları dedi:
“Üç damarım tıkandığı için bypass ameliyatı oldum. Lakin tekrar nefes darlığı oluştu yürüyemez hale geldim. Bir çok hastaneye gittim ilaç tedavileri uyguladılar ancak sonuç alamayınca buraya geldim. Şubat ayında yapay kalp nakli oldum. Artık çok iyiyim. Herkese sigarayı bırakmaları için artık ben tavsiye veriyorum.”
İKİNCİ HAYATA ‘MERHABA’ DEDİLER
‘Hayata tutunmaktan vazgeçmedim’
Uzun müddettir kalp rahatsızlığıyla uğraşan, kalp krizi ve kalp pili operasyonları geçirdiğini anlatan 67 yaşındaki Nilgün Turgut hayata tırnaklarıyla tutunduğunu söyledi. Birinci kalp krizini geçirdikten sonra kurtulma ihtimalinin çok az olduğunun söylendiğini belirten Turgut yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Hayata tutunmaktan vazgeçmedim, kalbime stent takıldı. Stentlerimde tıkanma olduğu için denetimlerimi hiç aksatmadım. 2013 yılında ise çok ağır bir aritmi geçirdim. O anda kalbim durmuş ve elektroşokla beni hayata döndürmüşler. Yıllar içinde kalbimin pili de muhtaçlığı oldu. Pil takıldıktan sonra 2 kere ablasyon da yapıldı. En son buraya geldim ve şubat ayında yapay kalp aygıtı takıldı. Artık çok sağlıklıyım.”
‘Hem sıhhatim hem psikolojim iyi’
İki çocuk annesi 48 yaşındaki Süheyla Tubay da uzun vakittir sıhhat sorunları yaşıyordu. Nefes darlığı sorunuyla gittiği hekimde kalp hastalığı teşhisi alan ve kalp pili takılan Tubay’ın sıkıntıları tekrar de devam etmiş. Bedeninde oluşan ödem nedeniyle daima rahatsızlanan Tubay, koronavirüs pandemisinin başladığı devirde kötüleşmiş. ‘Hastaneye meyyit üzere geldim’ diyen Tubay, “Kalp üzerinden bir de böbrek yetmezliği başlamıştı. O devirde psikolojim de bozulmuştu. Daima ağlama nöbetlerim oluyordu. Diğer bir deva kalmayınca mart ayında yapay kalp aygıtı taktılar. O günden sonra kendimi toparladım. Şu anda sıhhatim da psikolojim de çok iyi. Ben çocuklarımın okuduklarını ve evlendiklerini görmek istiyorum” diye konuştu.
‘Uygun kalp bekliyorum’
48 yaşındaki Hüseyin Taşkın, yapay kalp nakliyle hayata tutunanlardan biri. İşleri nedeniyle Rusya’da yaşadığını ve sistemsiz bir hayatı olduğunu anlatan Taşkın, “Rusya’da iki sefer kalp krizi geçirdim. Oradaki sıhhat sistemi iyi olmadığı için çok zahmet çektim. Sonrasında tavsiyeler üzerine İstanbul’a geldim. Çabucak denetimlerim yapıldı ve ocak ayında yapay kalp takıldı. Ameliyattan iki hafta sonra ayağa kalktım. Kendimi çok iyi hissediyorum. Artık de uygun kalp bulunmasını bekliyorum” dedi.
‘Kendi gereksinimimi görebiliyorum, mutluyum’
Hatice Çakırca sık sık kalbindeki rahatsızlıklar nedeniyle hastanelerin kapısını çaldığını söyleyerek, yaşadığı süreci şöyle aktardı: “Sinirli ve hayli gerilimli biri olmuştum. Sakinleştiriciler kullanmaya başladım. 10 yıl evvel kalp pili takıldı. Sonrasında derin uykular başladı. Bazen tüm gün yalnızca günlük gereksinimlerimi karşılamak için uyanmaya başladım. Günlerim uyuyarak ve yatakta geçiyordu. Sonra bu ameliyatı olmama karar verildi. Şu an çok iyi durumdayım. Kendi gereksinimlerimi kendim görebiliyorum. Bundan ötürü çok memnunum.”
‘Halimden memnunum’
Karın kısmındaki şişkinlik nedeniyle gittiği tabipte kalp yetmezliği çektiği ortaya çıkan 50 yaşındaki Burhan Demirbaş, yapay kalp operasyonu sonrası daha keyifli olduğunu söyledi: yaşadıklarını şöyle anlattı; “Kalbime evvel pil takıldı. Birinci altı ay çok iyiydim lakin sonra merdiven çıkamamaya ve çabuk yorulmaya başladım. Bir akşam kalp krizi geçirdim ve kalp nakline gereksinimim olduğunu söylediler. Bu süreci iyi geçirebilmem için de yapay kalp takıldı. Vakit zaman hekimlerim soruyor kalp çıkarsa ne yapalım diye soruyor fakat şu an halimden mutlu olduğum için nakil düşünmüyorum. Bu süreç sırasında çocuklarımın mezuniyetlerini ve evlenmelerini görme arzum bana motivasyon oldu” diye konuştu.
Milliyet