Yeni bir alışkanlık kazanmak
Hayatta hepimizin yapmak istediği lakin bir alışkanlık haline getiremediği için yarım kalan davranışları, istekleri vardır. Bu kimi vakit sağlıklı beslenmek, kimi vakit tertipli spor yapmak, kimi vakit kitap okumak kimi vakitse yeni bir hobi edinmek olabilir. Büyük bir motivasyonla başlanan lakin bir türlü ardı gelmeyen isteklerin alışkanlığa dönüşmesi birçoğumuz için imkansız üzere görünebiliyor. Bu noktada yeni bir alışkanlık kazanmak için beyninizi ikna etmeniz gerekiyor. Fakat nasıl? Bu durum sanıldığı kadar kolay değil birden fazla vakit mevcut bir alışkanlığı bırakmaktan daha güç olabiliyor. Ki, var olan bir alışkanlığın ne kadar güç bırakıldığını yaşayan bilir. Örneğin sigarayı bırakmak isteyen bir kişi şiddetli yollardan ve süreçlerden geçer. Kararlı olduğunda ise sonuç muvaffakiyettir.
Sihirli bir formülü var mıdır?
Bizi yeni ve sağlıklı alışkanlıklardan alıkoyan nedir? Motivasyonsa motivasyon, istekse istek… Şöyle ki, rutini seviyor, inançlı alanımızın dışına çıkmayı ise sevmiyoruz. Fakat bir noktadan sonra tatmin duygusu azalmaya başlıyor ve yeni heyecanlar arıyoruz. Hayatta bir emelimiz olmadan yolumuzu kaybediyoruz. Her gün tıpkı saatte kalıp işe gitmek rutininin dışına çıkmak istiyor ve muvaffakiyetin, tatmin olma hissinin hazzını yaşamak istiyoruz. Sonuç olarak yeni alışkanlıklara yöneliyoruz. Kimi yazılarda alışkanlık kazanmanın formülleri veriliyor. Ne yazık ki, alışkanlık kazanmanın sihirli bir formülü yahut 21 günlük bir mühletten sonra beynimize yüklenen bir formatı yok. Lakin kararlı bir formda uygulandığında bu alışkanlığı kazandıracak tesirli yolları vardır.
Alışkanlık kazanmanın da bir kolayı var
Alışkanlık edinmeyi istemek kolaydır, edinmek ise güç. Bu noktada sürecin ruhsal art planını bilmek çok kıymetlidir. Öncelikle tüm alışkanlıklar, alışkanlık döngüsü denilen üç etaplı bir süreç sonucunda oluşur. Alışkanlık döngüsünde başlama işareti, rutin ve ödül kademeleri vardır. Birinci kademe başlama işareti yani beynin otomatik pilota geçme evresidir. Sürecin bu noktasında, beyniniz kararları sonra düşünmek için bir kenara iter. İkinci kademe olan rutin, başlangıç işareti oluştuktan sonra yaptığınız tüm hareketleri kapsar. Bu kademeler, son kademe olan ödül yaşanmadan gerçekleşmez. Ödül, beynin bu hareketi hatırlayıp ileride tekrar etmesine yardımcı olur.
Motivasyon emici; ego tükenmesi
Yeni bir alışkanlık kazanmak istediğimizde bizi durduran motivasyonumuzu düşüren birtakım ögeler vardır. Bunların başında ise tükenmek gelir. Tükenmek; bir kişinin niyetlerini, hislerini ve aksiyonlarını nizama sokma kapasitesinin azalmasıdır. Tükenmek irademiz ile direkt irtibatlı olduğu için yeni alışkanlıkların kazanılması noktasında belirleyici olabilir. Bu noktada iradeyi terbiye etmenin yolu, tek başına odaklanmak istediğiniz alışkanlığınızı belirlemektir.
Gayenizin olmadan bir labirentin içinde dönüp dolaşırsınız
Yeni bir alışkanlık kazanmanın birinci adımı katiyen gerçekçi ve net gayeler koymaktır. Bunun için kendinize bir amaç belirleyin. Fakat amacınızı hakikat tabir etmek çok kıymetlidir. Örneğin kilo vereceğim yerine günde 1200 kalori alıp kilo vereceğim derseniz beyniniz için daha ulaşılabilir ve net bir rota belirlemiş olursunuz. Diğer bir örnek verecek olursak, ‘düzenli olarak kitap okuma alışkanlığı kazanacağım’ demek yerine ‘günde şu kadar sayfa kitap okuyacağım’ demelisiniz. Küçük maksatları tamamladıkça yenilerine geçerek, en sondaki büyük maksada daha kolay bir biçimde ulaşmış olursunuz.
Planlı ve tertipli olun
Maksadınız belirli, bu gayesi günlük uygulayacak formda yorumladınız. Artık sıra planlı ve nizamlı olmakta. Örneğin maksadınız kilo vermek. 3 aylık bir müddetiniz varsa üç aylık da bir planınız olmalıdır. Bu noktada günlük olarak üç aylık bir çizelge oluşturabilirsiniz. Hem kat ettiğiniz hem de kalan yolunuzu görebilirsiniz.
Amaçlarınıza ulaşmak için yardımcılar bulun
Sizi amacınızdan uzaklaştıracak öğelerle vedalaşmalı, sizi alışkanlıklarınızı sürdürme konusunda dayanak olacak ögelere yönelmelisiniz. Örneğin ‘Her gün bir bardak yeşil çay içeceğim’ diyerek bir alışkanlık kazanma seyahatine çıktınız. Ofisteki masanızdan ve yakınınızdan öbür çay çeşitlerini ve ziyanlı abur cuburları uzaklaştırın. Size çay içmenizi hatırlatacak bir not olsun, tıpkı vakitte çayınızı da masanızda tutun. Tüketeceğiniz çayı daha istenebilir kılmak için çok hoş bir fincan edinebilirsiniz. Sistemli kitap okumak istiyorsanız ilginizi çeken kitaplar satın almalı ve gözünüzün önüne bir yerlere koymalısınız.
Alışkanlıklarınızı kesimlere bölün
Kendinizi, iradenizi ve beyninizi ikna etmenin en kolay yolu alışkanlıklarımızı kesimlere ayırmaktır. Yani şayet gayeniz günde 100 sayfa kitap okumaksa, bunu 50’şer 50’şer olarak iki parta bölebilirsiniz. Örneğin, günde 20 dakika meditasyon yapmayı alışkanlık haline mi getirmek istiyorsunuz? Birinci etapta 10’ar dakikalık kısımlar halinde meditasyon yaparak işe başlamalısınız.
Kendinizi motive edin
Zorlanacağınız, geri düştüğünüz amacınızdan saptığınız anlar olabilir. Kıymetli olan yeniden yapamadım demek yerine kaldığınız yerden devam etmeyi bilmektir. Pes etmeye meylettiğinizi anladığınızda, kendinizi motive etmeyi öğrenmeli, bunun için de size iyi hissettiren şeylere yönelmelisiniz. Olmuyor, yapamıyorum demeye yakınlaştığınız anda o alışkanlığı kazandığınızda hayatınızın ne tarafta değişeceğini düşünüp, bunları yazarak kendinizi motive etmeyi deneyebilirsiniz.
Milliyet
