Koronavirüs salgını tüm dünyada tesirini sürdürürken, Türkiye’de denetimli olağanlaşma süreci devam ediyor. NG Araştırma şirketi de sıradanlaşma sürecinin başlamasıyla salgının toplulukta bıraktığı tesirleri yaptığı araştırmayla ortaya koydu. 29 Haziran-2 Temmuz tarihleri arasında 81 vilayetten 15 yaş üzeri 2 bin 25 kişinin iştiraki ile yapılan online araştırmaya katılan her beş bireyden dördü koronavirüse yakalanmaktan korktuğunu belirtirken, virüs hakkında hala ehliyetli habere sahibi olmadığını belirten yüzde 3’lük bir kesim var.
‘Evde Kal’mıyoruz
Sıradanlaşma süreciyle birlikte konutta kalanların sayısı da önemli orantılarda değişti. Sokağa çıkma yasaklarının kalkmasıyla birlikte hiç konuttan çıkmayanların orantısı yüzde 25’ten yüzde 5’e geriledi. İşyerlerinin tekrar açılmaya başlaması ve konuttan çalışma pratiklerinin azalmasıyla birlikte iş nedeniyle konuttan çıkmak zorunda olanların sayısı iki katına çıktı. Haftasonu sokağa çıkma yasağı yaklaşımında da vatandaşlarda büyük farklılıklar oluştu. 30 Nisan’da yasağı destekleyenlerin nispeti yüzde 83’lerdeyken, bugün orantı yüzde 43’e kadar düştü.
Bayramda yasak olsun
Araştırmaya nazaran, yaklaşan kurban bayramı nedeniyle her iki şahıstan biri kimseyi ziyaret etmeyeceğini belirtirken, yalnızca en yakınlarını ziyaret edeceklerini söyleyenlerin orantısı ise her beş insandan iki kişi oldu. Görüşmelerin ve ziyaretlerin en fazla olduğu devir olan kurban bayramında umumî sokağa çıkma yasağını her 10 şahıstan yedisi destekliyor. Sıradanlaşma süreciyle alınan tedbirlerde de değişiklik oluştu. Salgının başladığı Mart ayında ellerini sabun, su ve dezenfektan ile yıkayanların nispeti yüzde 94’ten 89’a indi. Hasta olduğunda maske takanların orantısı yüzde 28’den 45’e çıktı.
İşsiz kalma korkusu
Sıradanlaşma süreciyle birlikte, devlet destekleri de piyasanın sıradanlaşmasına yardım sağlarken, her 10 insandan dokuzu iktisadın salgından olumsuz etkilendiğini belirtti. Iştirakçilerin yüzde 81’i önümüzdeki bir senelik süreçte kendisinin işsiz kalma riskinin arttığını düşünürken, her beş kimseden üçü de koronavirüsten ötürü etrafında işsiz kalan biri olduğunu belirtti. Eski hayatlarımıza geri dönmeye çalıştığımız bu periyotta salgında 2. dalga korkusu da oluştu. Vaka sayılarının 2. defa tepe yapabileceğini öngörenlerin orantısı yüzde 84. Muhtemel 2. dalga riskine karşı ehliyetli tedbir alındığını düşünenlerin orantısı yüzde 25. Her dört şahıstan ikisi ise de 2. dalga riskine karşı kâfi tedbir alınmadığını düşünüyor.
Maskeleri sık değiştirmiyoruz
Koronavirüs salgınında alınan tedbirlerin başında maske takmak geliyor. Maske takma mecburiliği yüzde 86 nispetinde destek gördü. Iştirakçilere maskelerini değiştirme yahut tekrar kullanılabilen maskelerini temizleme sıklığı sorulduğunda her 10 kimseden dördü günde bir kez, her 10 kimseden yaklaşık üçü ise günde birden fazla olduğunu belirtti.
Her 10 bireyden yaklaşık ikisi haftada birkaç kez, her 10 kimseden biri ise haftada bir kez maske değiştirdiğini yahut temizlediğini belirtti. Tek tasarrufluk maske fiyatının 1 TL olarak sınırlandığı ve tekrar kullanılabilen maskelerin fiyatının nispeten değişkenlik gösterdiği bu süreçte iştirakçilerin yüzde 84’ü fiyatsız olarak temin edilmesi gerektiği görüşünde.
Türkiye’den aşı umudu azalıyor
Salgının akabinde aşı çalışmaları sürerken, tasarrufa hazır bir aşının hala geliştirilememesi karamsar bir tesir oluşturuyor. Aşının bulunması halinde yaklaşık her iki insandan biri aşıyı yaptıracağını belirtirken, aşının Türkiye’de bulunmasına olan inanç düşüşe geçerek, yüzde 56’dan yüzde 37’ye indi. Geçtiğimiz haftalarda yapılan üniversite ve lise imtihanlarının ertelenmemesi de yansılara neden olmuştu. Araştırmaya katılanların yüzde 37’si imtihanların ertelenmemesini desteklerken, karara katılmayanların nispeti ise yüzde 46.
Milliyet