Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi ziyarette bulunmak için geldiği Azerbaycan’da, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile iki kardeş ülke ortasındaki münasebetlerin yol haritası niteliğinde tarihi bir mutabakata imza attı.
Erdoğan ile Aliyev, baş başa görüşmelerin akabinde Şuşa Valiliği bahçesinde ortak basın toplantısı düzenledi. Kahraman Azerbaycan ordusunun Karabağ Zaferi’nin sevincini Aliyev ile 10 Aralık 2020’de birlikte paylaştıklarını hatırlatan Erdoğan, “Kardeşim Aliyev’in vizyoner liderliğinde ve muzaffer başkumandanlığında azatlığına kavuşan Karabağ’ı yine ayağa kaldıracak çalışmaları yakından takip ediyoruz” dedi. Azerbaycan’a her türlü katkıyı verdiklerini ve vermeye devam edeceklerini kaydeden Erdoğan, “TOKİ ile birlikte burada bölgenin tamamında atmayı planladığımız adımlar var” diye konuştu.
Altılı Platform
Ateşkes Antlaşması’nın akabinde artık bölgede tüm taraflar için yeni iş birliği imkanlarının doğduğunu anımsatan Erdoğan, şunları kaydetti: “Türkiye olarak, biz de coğrafik komşuluk münasebetlerimizi daha derin iş birliklerine yöneltmek istiyoruz. Ermenistan’ın kendisine uzatılan bu iyi niyet ve dayanışma elini tutmasını, ortak geleceği birlikte şekillendirme fırsatını iyi kullanmasını temenni ediyoruz. ‘Altılı bir platform’ dedik. İşte bu Altılı Platform’da bildiğiniz üzere Rusya, Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve İran var. Platform ile artık istiyoruz ki bölge suhuletle barış içerisinde yaşanan bir bölge olsun. Bu adamı atmak için biz kardeşim ile her türlü fedakarlığa varız, Sayın Putin tıpkı biçimde bu cins fedakarlıklara var. Ermenistan ile olağanlaşma için biz de üzerimize düşeni yapacağımızı her fırsatta söylüyoruz. Bu ümit verici sürecin Azerbaycan ile Ermenistan’ın imzaladıkları Ateşkes Antlaşması’nı kapsamlı ve vizyoner bir barış muahedesi ile taçlandırmaları halinde çok daha sağlıklı yürüyeceğine inanıyoruz.”
Zengezur Koridoru
Aliyev ile birlikte Şuşa Beyannamesi’ne imza attıklarını söyleyen Erdoğan, “Türkiye olarak kadim kent Şuşa’da en kısa müddette inşallah bir başkonsolosluk açmayı planlıyoruz. Böylelikle bölgede gerçekleştireceğimiz faaliyetlerin daha süratli ve aktif formda yürütülmesini de sağlayacağız” dedi. Azerbaycan’ın Güney Zengezur Koridoru Projesi’ni değerli gördüklerini ve desteklediklerini belirten Erdoğan, “Bu projenin hayata geçirilmesiyle doğudan batıya herkesin istifade edebileceği yeni bir orta koridor açılacaktır. Bu çok çok kıymet arz ediyor. Bizim gücümüz Azerbaycan’ın gücü, Azerbaycan’ın gücü de bizim gücümüzdür” diye konuştu.
Aliyev de ‘Müttefiklik Beyannamesi’nin iki ülke bağlantılarını en yüksek seviyeye çıkardığını vurguladı. Aliyev, “İmzalanan beyanname tarihe dayanıyor. Kontratta, Mustafa Kemal Atatürk ve Haydar Aliyev’in kelamları yer alıyor. Atatürk, ‘Azerbaycan’ın sevinci sevincimiz, ıstırabı kederimizdir’, Haydar Aliyev, ‘Türkiye ile Azerbaycan bir millet iki devlettir’ demişti. Biz bu vasiyetlere sadığız.” dedi.
İki hususa vurgu
Aliyev, iki husus üzerinde bilhassa durmak istediğini belirterek, şöyle devam etti: “Birincisi savunma alanındaki iş birlikleridir. Karşılıklı askeri yardım konusu da bu beyannamede yer alıyor. Bu tarihi muvaffakiyettir. Biz bir defa daha gösteriyoruz ki bundan sonra da her vakit birlikte olacağız. İkinci kıymetli husus ulaştırma hususudur ve beyannamede Zengezur Koridoru’nun açılmasıyla ilgili çok açık sözler yer alıyor. Bu da İkinci Karabağ savaşı sonrasında oluşan yeni jeopolitik durumun sonucudur. Bugün biz Türkiye ve Azerbaycan’ı demir yolu ve kara yoluyla birleştirecek Zengezur koridoruyla ilgili yalnızca konuşmakla yetinmiyor filli çalışmalarla bu koridoru oluşturuyoruz.”
Müttefiklik pekişecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Şuşa Beyannamesi’ni imzaladı. İki ülkenin, ortalarında imzalanmış tüm milletlerarası evraklara ve bununla ilgili 13 Ekim 1921 tarihli Kars Antlaşması’na sadık olduklarını onayladıkları belirtilen beyannamede özetle şunlar kaydedildi:
Azerbaycan, Ermenistan’ın 30 yıl süren saldırısına son verilmesi, işgal edilmiş toprakların kurtarılmasında Türkiye’nin dayanağına yüksek paha vermektedir. Taraflar, işgalden kurtarılan topraklarda Türkiye Rusya Ortak Merkezi’nin faaliyetlerine Türkiye’nin katkısının değerli rol oynadığına vurgu yapar.
Türkiye ve Azerbaycan bağımsızlık, egemenlik, toprak bütünlüğü, milletlerarası seviyede tanınmış hudutların dokunulmazlığı, devletlerin iç işlerine karışmama prensiplerine dayanarak müttefiklik ilgilerinin kurulmasının siyasi ve hukuksal düzeneklerini belirleyeceği bildirildi.
Taraflardan rastgele birinin kanaatine nazaran onun bağımsızlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne, memleketler arası seviyede tanınmış hudutlarının dokunulmazlığına yahut güvenliğine karşı üçüncü bir devlet yahut devletler tarafından tehdit ve taarruz gerçekleştirildiğinde, ortak istişareler yapacak ve bu tehdit yahut hücumun önlenmesi maksadıyla BM Şartı’nın maksat ve unsurlarına uygun teşebbüslerde bulunacak.
Tarafların, iki kardeş ülke silahlı kuvvetlerinin çağın gereklerine uygun olarak, yine yapılandırılması ve modernizasyonuna yönelik ortak gayret göstermeye devam edeceği bildirilen beyannamede, taraflar, Ermeni işgalinden kurtarılan rayonlarda başta mayınlı yerlerin temizlenmesi olmak üzere, hayatın olağanlaştırılması faaliyetlerini destekleyeceği belirtildi.
Bayraktar’a Karabağ Nişanı
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar’a Karabağ Nişanı verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, takdim merasiminde şahsen bulundu. Karabağ Nişanı, Baykar tarafından üretilen SİHAların Karabağ zaferinde büyük rol oynamasına istinaden takdim edildi.
Milliyet