Turşusu, salatası, zeytinyağlısı ve hatta cipsi derken bilhassa son birkaç yılın öne çıkan zerzevatı olan kırmızı pancar, çiftçi için de farklı bir gelir kaynağı oluyor. ‘Sağlıklı beslenme’ davetleriyle tüketici ilgisi artan kırmızı pancar, pandemi sürecinin ise ‘şifalı’ bitkisi olarak sık sık gündemde yer aldı. Bir müddettir çeşitli alanlarda kullanılmasıyla mutfakların, restoranların vazgeçilmezi haline gelen kırmızı pancara çiftçinin de ilgisi arttı. Bilhassa Bafra Ovası’yla zerzevat randımanında dikkat çeken Samsun, bu eserde de ekimi artıran bölgelerden oldu.
10 bin ton
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan ‘Bitkisel Üretim 1. Kestirimi, 2020’ datalarına nazaran, zerzevat eserleri alt kümelerinde yer alan yumru ve kök sebzelerde bu yıl yüzde 4.3 artış bekleniyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın TÜİK kaynaklı ‘Bitkisel Üretim Verileri’ne nazaran ise, kırmızı pancar üretimi 2013’te 7 bin ton civarındayken, geçen müddette 2019’da 10 bin tona yaklaştı.
Verimli topraklarıyla pek çok zerzevatın yetiştiği Bafra Ovası ise Türkiye muhtaçlığının yüzde 40’ından fazlasını karşılıyor. Bafra, Çarşamba ve Vezirköprü Ovaları ile toplam 1.4 milyon dekar alan tarım alanına sahip olan Samsun, kırmızı pancar ve lahana üretiminde Türkiye birincisi. Son bilgileri nazaran Bafra Ovası’ndaki kırmızı pancar üretimi 3 bin 410 ton düzeyinde bulunuyor.
‘İlgi mükemmel’
Samsun Bafra Ziraat Odası Lideri Osman Tosuner, üreticinin sebzelere olan ilgisinin artan tüketimle birlikte yükselmeye devam ettiğini belirtirken, ‘mükemmel bir ilgi var’ yorumunu yapıyor. Tosuner, “Bafra Ovası çok verimlidir. Kırmızı pancar daima vardı fakat bu iki baraj altında konseyi ovada, zerzevata yönelik iyi çalışmalar artarak devam ediyor. Kırmızı pancar ekiminde ve randımanda artış bekliyoruz. Bölgenin tarımda ayrıştığı bir öteki nokta ise daha organik ve şuurlu üretime kayılması oluyor. Eser çeşitleri arttıkça üretici de daha iyi kazanabiliyor” diye konuştu.
Karacasu Ziraat Odası Lideri İsa Sevinç ise kırmızı pancar üretiminde kısmi bir üretici ilgisi artışı ve ekim artışı gördüklerini lisana getirdi. Pandemiyle birlikte ilginin arttığını anlatan Sevinç, “Onun dışında ise son 1-2 yıldır ekilmeye başlandı. Çoklukla modüllü alanlarda, küçük tarım yerlerine ekiliyor. Bölge içinde ya da büyükşehirlerden talep gelirse gönderiliyor. Aile işletmeleri için gelir getirici bir eser olarak değerlendiriliyor” tabirlerini kullandı.
Doğal besin boyası
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Süleyman Soylu, besin firmalarının kırmızı pancarı doğal besin boyası olarak da kullandığını anlatırken, bu kapsamda kontratlı tarım modellerinin de uygulandığını söz etti. Soylu, “İç Anadolu Bölgesi eserin ekilmesi, randımanı için çok uygun ortam sunuyor. Mesela son olarak Ereğli’den bir firma, organik besin boyası oluşturmak için Konya’da ekim yaptırdı. Erkenci bir eser olduğu için geliri de iyi oluyor. Ancak üreticinin dikkat etmesi gereken bir nokta var: Bizde hangi eser hangi vakitte iyi yarar getirirse, herkes bir anda onu eker. Eser fazla olduğu için de bu sefer kimse kazanamaz. Kırmızı pancarda da, kullanım alanı sonlu olduğu için planlı üretim lazım” değerlendirmesini yaptı.
Milliyet