KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs’la ilgili son gelişmeleri Milliyet için kıymetlendirdi. Tatar, kâğıt üzerinde paydaşlık istemediğini bir sefer daha vurguladı. Tatar’ın bildirileri şöyle:
Son 50 yıldır federal anlayış temelinde yapılan görüşmelerin, yani Kıbrıs’ta tek egemenliğe bağlı, iki halkın ortaklaşa bir yapı içerisinde geleceklerinin tesis edilmesi için kurulacak olan anayasal tertibin, eşitliğin kâğıt üstünde kalacağını söylüyoruz.
Neden bunu söylüyoruz? Zira günün sonunda Kıbrıs’ın gerçeklerine baktığımızda, tek egemenlikle çoğunluğun ve daha güçlünün, bilhassa Avrupa Birliği içerisinde Rum-Yunan ikilisinin yapacağı bir kadro hareketlerle, Türkiye’nin vakit içerisinde Kıbrıs’tan çekilmesiyle, Kıbrıs Türklerinin yalnızlaştırılacağı ve hasebiyle güneyin egemenliğini, otoritesini kuzeye de yaymak suretiyle Kıbrıs Türklerini daha da düşünceye solabilecek ve haliyle 1974 öncesi hatta 1960 öncesine de dönebilecek bir ortamın yaratılması hedefleniyor. Ve nihayetinde tabi Rumların hiçbir vakit gizlemedikleri Kıbrıs Cumhuriyeti ile temel itibariyle Avrupa Birliği içerisinde bir bakıma dolaylı Enosis gerçekleştirme gayeleri kelam konusu. Kıbrıs problemini çok yakından takip eden, ayrıntılarını bilen, ruhunu bilen, karşı tarafın aklını okuyan, oyunlarını ve ezberlerini bozan bir kişi olarak ben bunları açık ve net görüyorum.
Biliyorsunuz, 1960’ta, iki kurucu ortağın yani Türklerle Rumların altında imzaları bulunan bir paydaşlık muahedesiyle bir bakıma işlevsel federasyon halinde bir iştirak oluşturuldu ve Türkiye Cumhuriyeti, İngiltere ile ve Yunanistan da garantör devletler oldular. Lakin bildiğiniz üzere 3 yıldan az sürdü mutabakat hali. Zira 1960 mutabakatlarının çabucak akabinde daha mürekkep kurumadan Makarios’un “biz bunu inanarak imzalamadık, biz bunu bir bakıma İngiliz’in buradan gitmesini sağlayabilmek, İngiliz buradan çıktıktan sonra, idaresi devrettikten sonra, biz ondan sonra Kıbrıs’ı Yunanistan’a nasıl bağlarız diye yaptık” biçiminde açıklamaları vardır. Artık baktığımızda yeniden hala büyük Yunanistan hayaliyle çalışıyorlar. Kıbrıs Türk halkının buna direnmesi lazım, dik durması lazım, biz onu yapıyoruz.
İNGİLTERE KIBRIS’I ÇOK GÜZEL BİLİR
Bu bağlamda Jack Straw’un açıklamalarına gelirsek. İngiltere Kıbrıs’ı çok iyi bilir, Kıbrıs’ın geçmişini çok iyi bilir ve artık buna ek olarak bizim de lobicilik faaliyetlerimizle İngiltere’de bizim de sesimizi oldukça insan duymuştur ve duymaktadır. Jack Straw bunlardan bir adedidir. Jack Straw 5 yıl dışişleri bakanlığı yapmıştır. Konservatif partinin içerisinde tesirli bir isimdir. Jack Straw Kıbrıs probleminde Kıbrıslı Türklerin haksızlığa uğradığını, Kıbrıslı Türklerin temel mağdur olduğunu zira 1960 mutabakatlarının iyi niyetli oluşturulduğunu lakin Rumların ve Makarios’un hiçbir vakit onu yaşatma niyetinin olmadığını, Annan planından sonra tek taraflı olarak Kıbrıs’ın Avrupa Birliği’ne alınmasının, üye yapılmasının da Kıbrıslı Türklere büyük bir haksızlık olduğunu ve şu anda bir sorun yaşanıyorsa, bu problem çözülmediyse, bunun müsebbibinin de Kıbrıs Anayasasına karşıt bir biçimde Kıbrıs’ın AB’ye alınmasından ötürü olduğunu ve haliyle artık gelinen evrede iki devletli tahlil gerektiğini söylemiştir. Motamot bizim gibi… Bu siyaseti şu anda Jack Straw da geçen akşam web üzerinden yapılan bir yayında açık ve net söz etmiştir. Artık Kıbrıs’ta yaşananlardan sonra federal temelli bir muahedenin mümkün olmayacağını ve münasebetiyle bir mutabakat olacaksa kesinlikle tıpkı bizim dediğimiz üzere, hâkim eşitliğe dayalı, yan yana yaşayan iki devletin işbirliği ile bir tahlilin, bir mutabakatın olabileceğini İngiltere’nin eski dışişleri bakanı açıkça söyleyebilmiştir.
KKTC’YE DAVET
Straw dışişleri bakanlığı yaptığı periyotta Kıbrıs’ta, Kıbrıs Türklerine yapılan büyük haksızlığı çok iyi manaya fırsatı bulduğunu ve münasebetiyle Kıbrıs’a bakış açısının değiştiğini ve Kıbrıslı Türklerin mağduriyetlerinin önlemesi için birtakım adımlar atmaya çalıştığını söylemektedir. Mesela hem İngiltere’de yaşayan Kıbrıslı Türkler, hem Kıbrıs’ın kuzeyini turist olarak ziyaret edecek olan İngiliz vatandaşlarının seyahat özgürlüğünü engelleyen bir grup önlemlerin, ambargoların kaldırılması için Kıbrıs’a nasıl direkt uçuşlar yapılabilir diye, kendisinin çok kıymetli çalışmalar yaptığını, bir epey dokümanlar temin ettiğini ve münasebetiyle tahminen makamının ömrünün yetmediğini lakin gayesinin Kıbrıs’ın kuzeyine direkt uçuşu gerçekleştirmek olduğunu Jack Straw açık ve net tabir etmiştir. Ben çok etkilendim. Çok da keyifli oldum. Ulusal davalarda uğraşlarda hakikaten bu işler çok meşakkatlidir, uzun vakit alır, çok sabırlı olmamız lazım, hiçbir vakit moralimizi bozmamamız lazım. Lakin bu da bir basamaktır.
Bizim burada bu iki devletlilik sıkıntısını gündeme getirmemizle, bir bakıma ezberleri bozmamızla, “aman nedir yaptığınız, BM parametrelerinden uzaklaşıyorsunuz hasebiyle dünyaya karşıt düşeceğiz, bu yol, yol değildir” diyen bizim iç muhalefetimize karşın, Jack Straw üzere değerli şahısların çıkıp bize açıkça dayanak vermeleri, temel itibariyle bir muvaffakiyete imza attığımızın bana nazaran bir delilidir. Ben olayı bu türlü değerlendiriyorum. Jack Straw’a bir mektup yazıp teşekkür etmek istiyorum, hatta kendisini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne davet edeceğimi buradan Milliyet aracılığıyla duyurmak istiyorum. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar olarak Kıbrıs Türk halkının haklı davasına ait hamasetle yaptığı açık, net açıklamalarından ötürü kendisine minnettarım, kendisine teşekkür ediyorum.
NEDEN ARTIK?
Kendisinin de tabir ettiği üzere, Kıbrıs kuruluş mutabakatlarının altında İngiltere’nin de imzası vardır. Birebir vakitte burada iki tane hem Ağrotur’da hem iskelede üsleri olduğu için Kıbrıs’ı yakından takip etmeye devam etmektedir. Şu anda da İngiltere çok yakınan ilgilenmektedir. Zira herhalde onların da kendilerine nazaran bundan bir hesapları vardır, o da nedir? Üslerini korumak için direkt sorunların içerisinde olmak istediler. Artık Avrupa Birliği’nden de ayrılmışlardır. Münasebetiyle Avrupa Birliği’nden de İngiltere’nin ayrılmış olması ile Kıbrıs’a daha fazla daha rahat ilgi gösterebilirler hem garantör ülke hem birebir vakitte Avrupa Birliği’nin dışarısında.
PEKALA O MUTABAKAT NASIL OLACAK?
Kıbrıs’ta bir mutabakatın olabilmesi için Rum tarafının ne dediğine bakmayınız. İşte “BM şöyle der”, “AB o denli der” laflarına da bakmayınız. Bu iki toplumlu iki bölgeli federasyon lafları Kıbrıs Türklerini tuzağın içerisine çekmektir. Bu işi nitekim iyi öğrenmiş, iyi okumuş, ta Denktaş bu masada otururken benim bir öğrenci olarak gelip onu dinlememden bu yana son 40-45 yılında etkin bir biçimde Kıbrıs sorununu hazmetmiş, öğrenmiş bir kişi olarak diyorum ki bütün hengame egemenlik arbedesidir. Ortada Rumların dayatmasıyla tek egemenlik, o tek egemenliğin de çoğunluğun ve daha güçlünün azınlığı ve daha zayıf olanı yönetmesi ve otoritesini kuzeye yayması için oynanan bir oyun, tezgâh vardır. Biz bu türlü bir tezgâha girmeyeceğiz ve Straw’ın da dediği üzere, artık hâkim eşitliğe dayalı, yan yana yaşayan iki devletin işbirliğiyle oluşacak bir Kıbrıs’ı oluşturacak bir mutabakat icap ediyor. Bu mutabakat da 1960 mutabakatlarında olduğu üzere -niyet öyleydi- bir defa adil olacak. Bir kez kalıcı olacak. Bir defa sürdürülebilir olacak ve kapsamlı olacak. Bütün bu kriterlerin şu anda tekrar belirlenmesi gerekmektedir. Zira 1960’ta evet adildi evet tahminen kapsamlıydı lakin iki bölgeli olması mümkün değildi. Hatta taksim bile konuşuldu ta o vakitten, mümkün değildi zira halklar karışıktı ve herkes her yerdeydi. Lakin 1974’ten sonra barış harekatından sonra, bildiğiniz üzere tekrar milletlerarası bir mutabakatla Viyana’da 1975’te iki bölgeliye dönüşmüştür. Türkler külliyen kuzeye, Rumlar büsbütün güneye. Ve hasebiyle artık bu saatten sonra işlevsel bir federasyonun da bir manası yoktur.
EGEMENLİK OLMADAN KALICILIK SAĞLANAMAZ
Artık şu anda şayet bir mutabakat olacaksa, tarihten de aldığımız dersle kesinlikle kalıcı olabilmesi için iki farklı egemenliğe dayalı olması lazımdır. Şayet bu türlü olmazsa, iki bölgeli de olmasına karşın kalıcı olamayacak yeniden birtakım çatışmalar çıkabilecek. Çatışmaların çıkması kimsenin işine gelmez, batı dünyasının da gelmez. Zira 1974’ten beridir Kıbrıs’ta tek bir kan dökülmemiştir, kimse mağdur olmamıştır.
Tersine Kıbrıs’ta çok gelişmeler oldu, temel da gelişen tabi dünyanın da takviyesiyle Rum tarafı oldu. Şayet Türk askeri adaya gelmeseydi, barış olmasaydı, burada hala çatışma olabilecekti. Zira Kıbrıslı Türkler hiçbir vakit teslimiyet ve münasebetiyle yazgılarını bir bakıma kabul etmek ve pes etmek niyetinde olmadığı için hala daha çatışmalar sürecekti.
Şayet çatışma kültürü burada devam etseydi, bu kadar gelişme olmazdı, Rum tarafı hiç gelişmezdi. Münasebetiyle şu anda gelinen etapta hem Kıbrıs’ta huzur ve barış hem de bölgesel, yani Yunanistan, Türkiye, İngiltere, tahminen Amerika tahminen Rusya tahminen Fransa, tümünün de bu bölgede huzur bulabilmesi için Doğu Akdeniz’in bu değerli köşesinde kalıcı adil kapsamlı ve sürdürülebilir bir mutabakata muhtaçlık var. Bizim tek amacımız kalıcı bir muahedeye imza atmaktır. Jack Straw da bunları söylemiştir. Münasebetiyle Jack Straw’a bir sefer daha teşekkür etmek istiyorum.
CENEVRE’DE BİRİNCİ RAUND
Şu anda 27-29 Nisan’da Cenevre’ye gidilecek. Denktaş’ın da daima niyeti iki devletti. O da ışık içinde yatsın. Lakin daima federasyonu görüşebildi. Zira daha buraya gelmemiştik. Birtakım olaylar yaşanacaktı ki buraya gelelim. O olaylar yaşandı Kıbrıs’ın tarihinde. Çok farklı, çok güçlü günler geçirdik. Ve alışılmış ki hepinizin de bildiği üzere bir Annan planı yaşandı. Annan planında biz “evet” dedik onlar “hayır” dedi. Mükafat olarak onlar Avrupa Birliği’ne girdi, biz dışarıda kaldık. Ne dediler, “siz evet derseniz size bütün ambargoları, izolasyonları kaldıracağız” kaldırmadılar, motamot devam ettiler. Biz de mağdur olmaya devam ettik. Son olarak Crans-Montana’da Sayın Akıncı’nın verdiği bütün ödünlere karşın tekrar bir muahede olmadı. Ve o günden bugüne Türk hükümetiyle bizim taraf, en azından benim üzere düşünenler daima iki devlet dedik. O formda kelamımızı devam ettiriyoruz, Türkiye Cumhuriyeti’yle yüzde yüz bir mutabakat içerisinde bu görüşmelere şu anda hazırlanıyoruz. Ve oraya gidip birinci sefer Birleşmiş Milletlerin huzurunda ilgili taraflara neden iki devlet, neden egemenlik bunları anlatmaya çalışacağız. Bu birinci kere olacak ve bütün muhalefetin ve alışılmış ki Rum tarafının itirazlarına karşın bize bu davet bizim tüm bunları söylememize bağlı olarak yapılmıştır. Zira bu sefer farklı olacak, bu sefer bu gayri resmi görüşmelerde herkes dilediği üzere konuşacak, özgür iradesiyle bütün Kıbrıs’ın gerçekleri doğrultusunda kendi beklentilerini ortaya koyacaklar ve ondan sonra resmi müzakerelere geçebilir miyiz geçemez miyiz diye ortak bir yer var mı yok mu, onun arayışı içinde olunacaktır. Hasebiyle tarihi bir toplantıya gidiyoruz. O bakımdan bir sefer daha Jack Straw üzere değerli bir devlet adamının bu türlü bir açıklama yapması bu türlü bir evrede olağanüstü kıymetli olduğunu düşünmekteyim. O bakımdan hem Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde hem anavatan Türkiye Cumhuriyeti’nde Jack Straw’ın söylediklerini daha da ileri evrede pahalandırmak ve ona nazaran siyaset geliştirmek, bana nazaran bu yanlışsız bir usuldür. Onun için ne kadar daha fazla Jack Straw’lar bulabilirsek o kadar daha fazla, daha süratli verdiğimiz çabayı güçlendirebiliriz diye düşünüyorum.
Milliyet