Beyin Damar Hastalıkları Hasta Derneği (BEYİNDER) Lideri ve Avrupa İnme Derneği Idare Heyeti Üyesi, Nöroloji Algoloji ve Vasküler Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, Koronavirüs açısından tehlikenin hala geçmediğini, tam bilakis hastalığı hafif atlatanların inme açısından daha büyük risk altında olduğunu söyledi. Uludüz, “Havalar ısındı, virüsün gücü kayboldu, artık eski hayatımıza dönebiliriz, diye düşünmek, yasaklar kalktı diye eski normallerimize dönmek, Kovid-19 ile çaba açısından büyük bir tehlike yaratıyor. Vefat oranları azalınca rehavete kapılıp gevşemeye başladık. Hafta sonları pikniklerde iç içe, düğünlerde, partilerde bir ortada sarmaş dolaş ve maskesiz bir ortada olmaya başladık. Maske, aralık ve hijyen kuralı artık hayatımızın bir rutini olmak zorunda” diye konuştu.
Vefat oranlarının azalmasının olağana dönmek için bir kriter olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Uludüz, “Bakmamız gereken daha değerli bir nokta var. Günlük sayılarda ağır bakıma giren hasta sayısına dikkat etmek gerekli. Zira 10 Haziran’da ağır bakıma giren hasta sayısı 800’lerde iken bugün neredeyse iki katına çıktı. Entübe edilen hasta sayısı da her geçen gün arttı. 200’lü sayılardan 400’e kadar ulaştı. Demek ki bir aslında yükselme trendi var ve hala biz bu hastalık açısından risk altındayız” dedi.
“GENÇLİĞİNİZE GÜVENMEYİN, KOVİD İNMEYE DAVETİYE ÇIKARABİLİR”
Nörolojik açıdan Kovid 19’un gerek epilepsi nöbeti, gerekse beyinde enfeksiyon yapabileceğinin daha evvel bilimsel platformlarda da konuşulduğunu anlatan Prof. Dr. Uludüz, hastalığın inme (felç) riski de yarattığına dikkat çekerek şu ihtarlarda bulundu:
“Biz Kovid’de şunu öğrendik. Hasta bize bazen hiçbir enfeksiyon bulgusu göstermeden inme tablosu ile gelebiliyor. Meğer bir kişinin inme geçirmesi için birtakım risk faktörleri taşıması gerekiyor. Tansiyon, şeker, kolesterol, ileri yaş, kalp hastalıkları üzere faktörler inmeyi tetikliyor. Lakin bu hastalarda hiçbir risk faktörü olmadan direkt inme ile geliyor. Ekseriyetle de genç hastalar bunlar. Kovid teşhisi alanlara tedavi sırasında pıhtılaşma faktörüne de bakılır ve kan sulandırıcı ilaç da verilir tedavide. Fakat ‘asemptomatik’ dediğimiz, hastalığı hiç belirtisiz ya da hafif geçirenler bu manada denetimsiz bir süreç geçiriyor. Bu şahısların serum antikor seviyeleri de daha düşük oluyor. Yani hastalığa karşı güçlü bir bağışıklık gelişmiyor. Bu da tekrar Kovid’e yakalanma riskini yükseltiyor. Birinci enfeksiyonda akciğerde bir hasar kalmışsa, uzun vadede ziyanı daha yüksek olabiliyor. Tekrar Kovid geçirme riski daha yüksek bu şahısların. İşte bu şahıslar, üstelik genç hastalar, Kovid’den değil, inme yüzünden hastanelik oluyor. O nedenle ‘Nasıl olsa ben bunu geçirdim’ ya da ‘Ben gencim, bana bir şey olmaz’ dememek gerekiyor. Şu anda ağır bakıma gençler daha çok girmeye başladı.”
“GRİP İLE KOVİD BİR ORTADA GÖRÜLÜRSE İNME RİSKİ KATLANIR”
Prof. Dr. Derya Uludüz, Eylül ve Ekim aylarında beklenen influeanza (grip) dönemi ile birlikte inme olaylarının daha da artabileceğine işaret ederek şu ikazlarda bulundu:
“Kışa gireceğiz ve grip periyodu gelecek. İkinci dalgadan bahsediyoruz fakat hala birinci dalganın tesirinden kurtulmuş değiliz. İngiltere’de yapılan bir öteki araştırmaya nazaran yaklaşık 2 bin hadise incelendi ve Koronavirüs’ün grip virüsünden çok daha yüksek oranda inmeye yol açtığı ortaya kondu. 100 Korona hastasından 2 ila 3’ünde inme görülüyor. Bu, epeyce yüksek bir sayı aslında. İnfluenza dediğimiz grip mikrobunda ise inme riski binde 5 civarında. Yani Kovid, 6 kat daha yüksek riskli inme açısından. Ancak grip ve Kovid bir ortada görülürse, inme riski çok çok daha fazla artacaktır. O nedenle grip mevsimi de başlamadan tedbirlerimizi sıkılaştırılmalı şahsî olarak korunmayı ciddiye almalıyız.”
“BELİRTİSİZ GEÇİRENLERİN ALZHEİMER RİSKİ DE YÜKSEK”
Prof. Dr. Derya Uludüz, Kovid 19 geçiren hastaların ileride Alzheimer, demans üzere nörolojik hastalıklarla da karşı karşıya kalabileceğini anlatarak kelamlarını şöyle noktaladı: “Kovid geçiren birinin akciğerlerinde oluşan lezyonun uzun vadede nasıl bir tesir bırakacağı konusu bilim dünyasını endişelendiriyor. Tekrar İngiltere’deki bir çalışmaya nazaran bundan 2- 3 sene sonra hadiselerin yüzde 33’ünde Alzheimer ya da demans üzere tabloların görülebileceği öngörülüyor. Zira daha öncesinde SARS ve MERS virüslerinde bu deneyimlendi. O hastaların bir kısmında uzun vadeli Alzheimer ve demans gelişti. Zira akciğer lezyonu olduğunda, şayet sekel olarak orada kalırsa, ki Koronavirüs sahiden önemli akciğer sorunları yaratıyor, hastanın oksijen kapasitesi olumsuz etkileniyor. Bu da ileriki periyotlarda beynin gereğince oksijen alamamasına, birtakım hafıza bölgelerinin hasarlanmasına yol açıyor. Bu da uzun vadede demans ve Alzheimer’ı beraberinde getiriyor. Öyleyse biz aslında bu virüsten korunarak ileriki yıllarda gerek akciğer gerekse beyin sıhhatimizi da korumuş olacağız. Asemptomatik geçirenlerin yüzde 65’inde akciğerde lezyonlar saptanmış. Bu şahıslar yalnızca inme değil, uzun vadede Alzheimer için de riskli hale geliyor. Demek ki semptomatik vs farketmiyor, hepimiz risk altındayız ve korunmaya çok dikkat etmemiz gerekiyor.”
Milliyet
