Anavatanı Amerika kıtası olan ve Türkiye’de yalnızca Antalya’nın Demre ilçesi Beymelek lagün gölü ile Muğla Dalyan ve Adana’da Akyatan lagün gölünde bulunan mavi yengeçlerin Demre’de avlanması yasaklandı. Demre’de son yıllarda çok av nedeniyle jenerasyonu tehlike altına giren mavi yengeçlerin popülasyonunun artırılması için ise Akdeniz Su Eserleri Araştırma, Üretme ve Eğitim Enstitüsü’ne tahsisli müdafaa altındaki Beymelek Lagünü’nde, üretim çalışmalarına başlandı.
TÜRKİYE’DE ÜÇ BÖLGEDE
Akdeniz Su Eserleri Araştırma, Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdür Yardımcısı Durali Eraslan, ismini makaslı ve yürüme ayaklarındaki koyu mavi renkten alan mavi yengeçlerin popülasyonunun tekrar artırılması için yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Mavi yengeçlerin anavatanının aslında Amerika kıtası olduğunu belirten Ersaslan, Akdeniz havzasında Dalyan, Demre ve Akyatan lagünlerinde görüldüğü söyledi.
POPÜLASYONU AZALDI
Mavi yengeçlerin, bilhassa turistler ve bölge halkı tarafından tüketildiğini lisana getiren Eraslan, “Bunların protein oranı çok yüksek, onun için de lezzetli. Bilhassa arayıp, yiyenler var. Son devirde popülasyonlarında azalma olduğunu tespit ettik. Biz de bu kapsamda bir çalışma başlattık. Mavi yengeç üretimi yaparak hem doğal stoklara dayanak olmasını umuyoruz hem de ihracat yahut iç piyasaya sunmayı hedefliyoruz. Mavi yengeçte protein oranının yüksekliği nedeniyle balık yemlerinin hazırlanmasında da ağır olarak kullanılabiliyor” dedi.
YAVRULAR ÜÇ GÜN YAŞATILDI
Bu sene başlatılan üretim deneme çalışmalarında, doğal ortamda mavi yengeçlerden elde edilen larvaları 3 güne kadar beslemeyi başardıklarını anlatan Eraslan, “İleri çalışmalar devam ediyor. Buradaki kuzuluk sisteminde yengeçler yakalanıyor. Anaç vasfı taşıyanları alıyoruz ve üretim tesisine götürüyoruz. Orada erkekler spermlerini, dişiler yumurtalarını ve döllenme sonrasında ortaya çıkan yavrulara bir süre bakılıyor. Şu anda biz bu evredeyiz, yumurtayı aldık, yumurtadan çıktıktan sonra üç gün kadar yavruları yaşadı, sonra öldü. Gayemiz bundan sonrasını çözebilmek. Üretimini başardıktan sonra kesime kazandırmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
DEMRE’DE AVCILIĞI BÜSBÜTÜN YASAK
Mavi yengeç avcılığının Adana ve Muğla’da yapılabildiğini, Demre’de ise büsbütün yasaklandığını belirten Eraslan, şöyle konuştu:
“Bu bölgede kaçak avcılık yapan var ancak biz de mümkün olduğu kadar bunu engellemeye çalışıyoruz. Daha çok bu bölgedeki lokantalarda, bizim de gayretlerimizle başka bölgelerden gelen mavi yengeçler satılmaya başladı. Aldığımız önlemlerle buradaki popülasyonu koruma etmeye çalışıyoruz. Mavi yengeç avcılığının cezası 900 TL’den başlıyor, 5 bin TL’ye kadar gidiyor. Hangi av aracıyla avladığına nazaran değişen cezaları var. Su eserleri vilayet müdürlüğü grupları yahut jandarma vasıtasıyla yakalanan bireylere gerekli idari yaptırımlar uygulanıyor. Şu anda bu dalyan muhafaza altında.”
Milliyet