Bayan ömründe olağan lakin kıymetli bir dönüm noktası olan menopoz devrinde duygudurumda değişimler görülebileceğini belirten uzmanlar, bilhassa çökkünlük hissi, korkular, huzursuzluk, unutkanlık ve dikkatte azalma, uyku bozukluğu, cinsel istekte azalma üzere yakınmaların birçok bayanda görülebileceğine işaret ediyor. Menopoz periyodunda aile ve arkadaş takviyesinin değerli olduğuna dikkat çeken uzmanlar, hayattan keyif alınan aktivitelere devam edilmesini tavsiye ediyor.
Menopoz bayanlarda adet döngülerinin bitmesini tabir eder. Bir bayan öteki bir neden bulunmadan 12 ay kadar adet görmediğinde menopoza girdiği kabul edilir. Ekseriyetle 40’lı 50’li yaşlarda başlayan doğal bir süreç olmakla birlikte birtakım bayanlarda daha erken de görülebilir
Bu periyotta psikiyatrik bozukluklar ortaya çıkabilir
Aslında menopoz periyodu psikiyatrik bozuklukların bariz biçimde arttığı bir devir değildir. Lakin menopozun doğal halde olmadığı (örneğin tıbbi nedenlerle yumurtalıkları alınarak cerrahi olarak menopoza giren) bayanlarda, erken menopoza giren bayanlarda, evvelce duygudurum bozuklukları olan bayanlarda, doğum sonrası depresyon yaşamış bayanlarda, uyku bozukluğu olan bayanlarda, hayat gerilimi yüksek olan bayanlarda, sıcak basması üzere fizyolojik menopoz belirtilerini besbelli biçimde yaşayan bayanlarda menopoz periyodu ruhsal açıdan daha risklidir. O nedenle bu özellikleri olan bayanlarda menopoz devriyle birlikte psikiyatrik bozukluklar açığa çıkabilir.
Çökkünlük hissi ve telaş görülebilir
Her ne kadar psikiyatrik bozukluk riski artmıyorsa da menopoz periyodunda çeşitli ruhsal yakınmalara sık rastlanır. Duygudurumda değişimler bilhassa çökkünlük hissi, tasalar, huzursuzluk, unutkanlık ve dikkatte azalma, uyku bozukluğu, cinsel istekte azalma üzere yakınmalar birçok bayanda görülebilir.
Fizikî olarak rahatsız edici sıcak basmalarının gece uyku kalitesini bozmasına bağlı olarak duygudurum, dikkat ve bellekle bağlı şikâyetler artabilir.
Cinsel istek ve özgüven olumsuz etkilenebilir
Menopoza girmenin bedende yarattığı birtakım değişiklikler (kilo alımı, saç dökülmesi, vajinal kuruluk) ile birlikte hormonal değişimlere bağlı ruhsal sıkıntılar, cinsel isteği ve öz itimadı olumsuz etkileyebilir.
Birtakım bayanlarda ise istenmeyen gebelik riskinin ortadan kalması nedeniyle cinsellik daha rahat yaşanabilir. Sanılanın tersine menopoz cinsel isteğin kesinlikle azalmasının beklendiği bir devir değildir.
Bu periyotta kırılganlık artabilir
Olumsuz hayat hadiselerinin insanın ruh sıhhati üzerine negatif tesirleri olduğu bilinmektedir. Menopoz periyodunda ruhsal kırılganlığın yüksek olması nedeniyle bayanların olumsuz hayat hadiselerinden daha fazla etkilenmeleri mümkündür.
Toplumsal ve ferdi önyargılar tasaya yol açıyor
Menopoz devrine yönelik toplumsal ve kişisel önyargılar, bayanların menopozdan korkmalarına ve kaygılanmalarına neden olabilmektedir. Birden fazla kültürde menopoz “kadınlığın bitmesi”, “yaşlanmak”, “kısırlık” üzere kavramlarla birlikte anılmaktadır. Gerçekte doğurganlığın yitimi, kadınlığın yitimi manasına gelmemektedir.
Doğurganlık yalnızca bayan olmanın bir modülünü oluşturmaktadır. Çünkü biyolojik nedenlerle çocuk sahibi olamayan ya da seçimleri nedeniyle çocuk sahibi olmayan bayanlar “eksik kadınlar” değildir.
Bu nedenle menopozun ne olduğuna, bu periyotta nelerin yaşandığına, nelerin olağan nelerin olağandışı olduğuna dair sağlıklı data kaynaklarından (örneğin sıhhat profesyonelleri) bilgi edinilmesi kıymetlidir.
Milliyet
