Sakarya Hendek Yukarı Çalıca Köyü’nde Büyük Coşkunlar Piroteknik Kimya Sanayi Havai Fişek Fabrikası’nın stok deposunda dün saat 11.00 sıralarında büyük bir patlama meydana geldi. Etraf yerleşim konumlarından de hissedilen ve büyük bir dehşet yaratan patlamanın akabinde yangın çıktı. Fabrikadaki yanıcı hususların ve havai fişeklerin de patlamasıyla ortalık bir anda savaş ortamına döndü. Patlamanın tesiriyle fabrika binalarının kapıları ve çatıları uçtu. Hadise alanına gelen jandarma ekipleri yeni bir patlama ihtimaline karşı yerde bulunan vatandaşları uzaklaştırırken, patlamalar nedeniyle birinci etapta müdahale edilemedi.
Saatlerce yandı
85 ambulans, 2 helikopter ambulans ve 11 UMKE ekibi, Orman Umumî Müdürlüğü’ne bağlı bir uçak, iki helikopter ve 15 arazöz de çalışmalara katıldı. Afet ve Acil Durum Idaresi Başkanlığı (AFAD) da nahiyede 713 işçi, 182 araç, iki arama köpeği, iki ambulans helikopter, iki söndürme helikopteri ve bir söndürme uçağının görevlendirildiğini bildirdi.
Patlamaların azalmasının akabinde yapılan havadan ve karadan müdahalelerle yangın saatler sonra denetim altına alındı. Soğutma çalışmalarının devam ettiği fabrikaya ilişkin binaların patlamanın tesiriyle büyük zarar gördüğü, çatılarda yalnızca profil demirlerin kaldığı, kimi duvarların yıkıldığı görüldü.
Patlamanın duyulmasının akabinde fabrikada çalışan personellerin aileleri de vaka yanına akın etti. Fabrikada kızı, damadı, yeğeni ve kardeşi çalışan Adil Ün, yeğeni Halis Yılmaz’dan haber alamadığını tabir ederek, “Benim kızım, kardeşim, damadım var burada çalışan. Bir de yeğenim var. Dört yakınım burada çalışıyor. Üçüne ulaştık, birine ulaşamadık. Hastanelere baktık. Bir yakınıma ulaşamadık. Haber vermediler. Çok endişeliyiz. Bize bir haber gelmedi. Ulaşamıyoruz. Kızım sağlam. Damadımda hafif yara var. Kardeşimde bir şey yok lakin yeğenimden haber yok” dedi.
10 savcı inceleyecek
Patlama ile ilgili 10 cumhuriyet savcısının görevlendirildiği öğrenildi. Ortamda güvenliğin sağlanmasının akabinde savcılar, soruşturma emeliyle inceleme yapacak.
2 kişinin kimliği belirlendi
Patlamada hayatını kaybeden 4 bireyden 2’sinin kimliği tespit edildi. Ölen 2 kişinin Hava Çelik ve Selahattin Tepeçınar olduğu belirlendi. Kaybolan 3 insandan 1’inin de İHH gönüllüsü Muammer Yılmaz’ın oğlu Halis Yılmaz olduğu öğrenildi.
AFAD: Radyasyon kaynağı yok
Fabrika yangınından sonra etrafa radyasyon yayıldığı savlarına karşılık AFAD’tan bir açıklama yapıldı. Açıklamada, “Yetkililerden alınan habere nazaran kelam konusu fabrikada rastgele bir radyasyon kaynağı bulunmamaktadır. Ekiplerimiz tarafından ölçümler daima yapılmakta ve mevzu takip edilmektedir” denildi.
Kızılay Yöneticisi uyardı: Kapı pencereyi kapatın
Patlama sonrasında ise Türk Kızılay Umumî Lideri Kerem Kınık yaşanan patlama sonrası çıkan yangının akabinde, nahiyeye yakın yerleşim taraflarında yaşayan vatandaşları uyardı. Kınık, “Hendek’te patlamanın yaşandığı ortama yakın yerleşim noktalarındaki kişilerin meskenlerine girip kapı ve pencerelerini kapatarak dumanı solumaması gerekiyor. Ağır duman varsa kapı eşiklerine ıslak havlu koyulabilir. Kimyasal olarak sıhhati olumsuz etkileyebilecek bir gaz” tabirini kullandı.
6 patlama 1 yangın
Patlamanın meydana geldiği fabrika, sabıkalı bir fabrika. 1 Eylül’de meydana gelen patlamada bir emekçi yaralandı. 21 Mayıs 2009’da maytap imalathanesinde meydana gelen patlamada üç emekçi yaralandı. 17 Ağustos 2009’da meydana gelen patlamada çalışanlardan Mehmet Arıcı hayatını kaybetti, 32 kişi de yaralandı. 29 Eylül 2009’da meydana gelen patlamada bir emekçi ömrünü yitirirken 14 personel yaralandı. 11 Şubat 2011’de fabrikanın kız kaçıran imalatının yapıldığı kısımda bir patlama meydan geldi, fabrika çalışanlarından 33 yaşındaki Armağan Hallaç ömrünü yitirirken 10 personel de yaralandı. 2012 yılında bir yangın çıktı, can kaybı yaşanmadı. 2014 yılında da meydana gelen patlama sonrasında enkaz altında kalan Yılmaz Şapoğlu hayatını kaybederken, bir güvenlik hizmetlisi de yaralandı. 2011 yılında Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Kesim Müdüriyeti tarafından yapılan kontrollerde fabrikada iş sıhhati ve güvenliği konusunda birçok kurala uymadığı gerekçesiyle süreksiz olarak kapatılmasına karar verilmişti. Her patlama sonrası fabrika, Coşkunlar, Büyük Coşkunlar, Venüs Coşkunlar üzere isimlerle tekrar faaliyete geçti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Her türlü önlem alınmış durumda
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hz. Ali Camii’nde cuma namazını kıldıktan sonra, çıkışta Hendek’te havai fişek fabrikasında meydana gelen patlama ile ilgili konuştu. Erdoğan, “Her türlü önlem şu an itibarıyla alınmış vaziyette. Gerek AFAD, gerek UMKE, gerek itfaiye şu anda himaye altına almış durumdalar. Bu arazi 164 dönüm. 164 dönüm toprakta 15 yerleşim sahasında bina var. Yerleşim mekanlarına de 3 kilometre arada. Bu fabrikanın çalışanı de uzaktan değil, o mahallin kişileri. Temennimiz odur ki, bu yaralıların inşallah sağlıklı bir biçimde ailelerine dönmesi ve içeride olan yaralılarla ilgili olumsuz haberler almamaktır. Bahisle ilgili şu anda 3 bakanım orada. Gerek içişleri, gerek sıhhat, gerekse aile ve toplumsal çalışma bakanım oradalar. Valimiz, büyükşehir belediye yöneticimiz, ilçe belediye liderlerimiz hepsi vukuat yerindeler ve hadisesi yakından takip ediyorlar” dedi. Erdoğan, iş yanı sahibiyle de birkaç defa görüştüğünü belirterek, “Kendileri de vukuat tarafında ilgili arkadaşlarla birlikte çalışmaları sürdürüyorlar. Ölen kardeşlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Yaralı kardeşlerimize de şifalar temenni ediyorum” tabirlerini kullandı.
Depoda 110 ton patlayıcı
Sakarya Valisi Yavuz Oktay Kaldırım yaptığı açıklamada, “Deposunda da 110 ton civarında patlayıcı, havai fişek olduğunu değerlendiriyoruz” dedi. Vali Kaldırım, “Fabrika sahibinden teyit aldığımız haber, patlama sırasında içeride 100’ün üzerinde insan olduğunu kıymetlendiriyoruz. Buranın murakabeleri de en son üçüncü ayda yapılmış, daima denetleniyor. Patlamanın nasıl meydana geldiği konusunda araştırmalar devam ediyor. Rastgele bir sabotaj üzere bir bulguya daha rastlamadık” diye konuştu.
25 yıldır havai fişek üretimi yapıyor
Büyük Coşkunlar Piroteknik Kimya Sanayi Havai Fişek Tic. Ltd. Şti. 1966 yılında Hüseyin Coşkun tarafından 15 bin metrekarelik bir alan üzerine kuruldu. 2007 yılında ise patlamanın meydana geldiği kesime taşındı. 50 yılı aşkın vadedir piroteknik oyuncak sahasında faaliyet gösteren firma, yaklaşık 25 yıldır da havai fişek üretimi yapıyor.
SİYASİLERDEN ILETILER
Oktay: Emekçi kardeşlerimizin yanındayız
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay,sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda hayatını kaybedenler için Allah’tan rahmet diledi. Oktay, iletisinde “Sakarya Hendek’te havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamada hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyorum. Tüm imkanlarımızla personel kardeşlerimizin ve Sakaryalıların yanındayız” sözlerini kullandı. Muhabere Yöneticisi Fahrettin Altun da Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sakarya Hendek’te meydana gelen patlamada hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Cumhurbaşkanımız, yaşanan elim hadiseyle yakından ilgilenmekte ve devletimizin tüm kurumları eşgüdüm içerisinde büyük bir özveriyle çalışmaktadır” tabirini kullandı.
‘Takipçisi olacağız’
CHP Umumî Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da Twitter’dan “Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamada hayatını yitiren vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı ve sabır, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Dualarımız, can kaybının artmaması için” iletisini paylaştı.
GÜZEL Parti Umumî Yöneticisi Meral Akşener de “Sakarya teşkilatlarımız vukuat mahallinde mevzuyu yakından izliyor, bu acı hadisenin sebeplerinin ve varsa ihmallerin takipçisi olacağız” sözlerini kullandı.
CHP’li heyet vukuat noktasını inceledi
CHP milletvekillerinden oluşan heyet, patlamanın yaşandığı fabrikada incelemelerde bulundu.
Yapılan incelemelerin akabinde açıklamada bulunan CHP Küme Başkanvekili Engin Özkoç, “Devletin bütün imkanları burada. Sayın Vali’nin en baştan itibaren koordinatörlüğünde, daha sonra İçişleri Bakanı, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı ve Sıhhat Bakanı içeride içtima halindeler. Sakarya’nın bütün milletvekilleri seferber oldu, çalışmaları yakından takip ediyorlar. Türkiye’deki bütün imkanlar kullanılarak buradaki kazanın, bir an evvel kişiler tahliye edilerek, tedaviye alınarak daha az can kaybıyla atlatılması için elimizden gelen her türlü uğraşı gösteriyoruz” dedi.
İçişleri Bakanı Soylu, Sıhhat Bakanı Koca ve Çalışma Bakanı Selçuk kesimde
114 yaralıdan 92’si taburcu
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ile Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, havai fişek fabrikasının bulunduğu yerde inceleme yaptı. Bakan Koca, çalışan sayısının güvenlikle birlikte 186 olduğunu belirterek, “Patlamada dört kişi hayatını kaybetti. Hastanelerimize 114 yaralımız nakledildi, 92 kişiyi taburcu ettik, 22 kişinin hastanede tedavisi sürüyor. 20 kişinin işe gelmediğini biliyoruz. 15-20 kişinin meydandan erken periyotta ayrıldığını biliyoruz” diye konuştu. Bir gazetecinin “Yani 40-45 bireyden şu anda haber alınamıyor” demesi üzerine Bakan Koca, “Evet” dedi. Koca, havai fişekte karbondioksit, karbonmonoksit, sülfürdioksit üzere gazlar bulunduğunu söz ederek, “O nedenle bilhassa tansiyon, teneffüs derdi ve gibisi riskli hastalar için kıymetli olabileceğini düşünüyoruz. Yakın kesimin birinci 12 saatinin kıymetli olduğunu, bu manada maskeli olunmasını, mümkün mertebe dışarı çıkılmamasını ve kapı ve pencerelerin biraz daha denetimli açılmasını öneriyoruz” dedi.
Martta denetlenmiş
Akşam saatlerinde açıklama yapan Bakan Soylu ise “Toplam 186 kişinin içeride olduğunu söylemiştik. Hastaneye gitmediğini tespit edemediğimiz ve şu ana kadar da ulaşamadığımız yekun kişi sayısı 7. 4 kişi hayatını kaybetti. 3 kişinin akıbetiyle ilgili çalışmalarımız devam etmektedir. Söndürme çalışmaları da büsbütün sona erdi” dedi. Fabrikada martta kontrol gerçekleştirildiğini belirten Soylu, “Özellikle patlayıcı, yanıcı unsurların üretimini yapan bölgelerle alakalı teftişler sıklıkla devam etmektedir. Kendi ismine bir prosedürü vardır, bu prosedür aksamaksızın devam eder” biçiminde konuştu. Bakan Selçuk da “Bizdeki SGK kayıtlarına nazaran 186 çalışanımız bulunuyor. Biz de 186 çalışanımızın ailelerine teker teker ulaşmaya başladık. Onun dışında denildiği üzere ziyaretçiler olabilir. Hasebiyle rakamlar değişebilir. Bakanlarımızla birlikte o ziyaretçilerin tespitlerini yapmaya çalışıyoruz” tabirlerini kullandı.
Milliyet
