Bir bayan düşün: Kendi ayakları üzerinde duran, muvaffakiyetten muvaffakiyete koşan, her yerde kelam sahibi olan. Lakin içine baktığında kadınlığından çoktan vazgeçmiş biri. “Kadın gibi” olmayı bir zaaf, bir eksiklik olarak gören, kadınsı hassaslığı küçümseyen, naifliği bir zayıflık sayan biri. O bayan, erkek hükümran dünyada var olabilmek için bayanlığını susturdu. Erkek üzere düşündü, erkek üzere çalıştı, erkek üzere çaba etti. Pekala, sonunda ne oldu?
Kadınlıktan kaçış: Başlangıç noktası neresi?
Bir kız çocuğu doğduğunda ona ne öğretiliyor? Hoş ol, uyumlu ol, çok ses çıkarma… Lakin bir noktada kimileri bu kalıpları yırtıp atıyor. Ancak özgürleşmek yerine, öbür bir zindana giriyorlar: Erkek üzere olmak zorunda hissediyorlar ve büyüdükçe şunu fark ediyorlar: “Duygularınla hareket edersen güçsüz sayılırsın. Nazik olursan ezilirsin. Şefkat gösterirsen ciddiye alınmazsın.” Ve böylelikle içindeki kadınlığı susturuyor, güçlenmek ismine kendi tabiatından kopuyor.
Bazı bayanlar, bayan olmanın “değer” getirmediğini düşünüyor. Zira etraflarındaki dünya, erkeksi özellikleri kutsuyor. Mantıklı, stratejik, agresif, sert, duygusuz olmanın muvaffakiyet getirdiğine inanıyorlar. O yüzden şefkati küçümsüyorlar. Duygusallığı reddediyorlar. Estetik, hoşluk, zarafet üzere kadınsı prensiplere burun kıvırıyorlar. “Kadın gibi” olmayı bir hakaret üzere algılıyorlar. Pekala, nitekim güçlüler mi yoksa içlerinde büyük bir çatışma mı var?
Kadınlığı reddetmek, aslında kendinden vazgeçmek demek
Bazı bayanlar, erkek üzere olunca dünyada daha kolay var olacaklarını düşünüyor. Daha sert, daha katı, daha uzaklıklı epey güçlü olduklarına inanıyorlar. Fakat bir gün, içlerinde bir boşluk belirmeye başlıyor. Zira tabiatlarına alışılmamış bir savaş veriyorlar. Kadınlığı reddetmek, aslında kendinden vazgeçmek demek.
Duygularını bastırmak…
Sezgilerini susturmak…
Narinlikten utanmak…
Annelik içgüdüsünü yok saymak…
Kadınlara karşı bile sertleşmek…
Bütün bunlar, nitekim özgürleşmek mi? Yoksa diğer bir şeyin bir sonucu mu?
Toplumda bir bayan şayet erkek üzere davranıyorsa, şayet hislerini göstermiyor, sert ve uzaklıklı duruyorsa ona çoklukla şu yakıştırma yapılır: “O Erkek Fatma’dır, ona hiçbir şey olmaz.” Bu cümle, güya bir bayanın kadınsı istikametlerini bastırarak yaşaması onun için bir avantajmış üzere gösterir. Ona şunu ima eder:
“Sen “kadın gibi” olmadığın için güvendesin. Hislerini sakladığın için ziyan görmezsin. Sert olduğun için seni incitmezler. Kadınsal özelliklerini yok edersen dünya seni daha kolay kabul eder.”
Ama gerçekte ne olur? Bu bayanlar, kendilerine bile hissettirmeden içsel bir savaşın içinde kaybolurlar. Güçlü görünmek için daima tetikte olmak zorunda kalırlar. Acı çektiklerinde bile kimseye aşikâr edemezler. Zayıflık göstermekten o kadar korkarlar ki bir gün nitekim gereksinim duyduklarında bile kimse yanlarında olmaz. En berbatı de kendilerini sevmeyen beşerlerle çevrili olduklarını fark ettiklerinde artık çok geçtir. Zira beşerler güçlü olanın yardıma muhtaçlığı olduğunu düşünmezler. ‘O Erkek Fatma, o halleder.’ denir ve geçilir. Meğer içeride, yorulmuş, tükenmiş, yalnız bir bayan vardır. Bunun ismi özgürleşmek değil, kendini unutmaktır.
Gerçek güç, bayanlığını inkâr etmeden var olmaktır. Bayan üzere hissedip, bayan üzere düşünebilmek ve bununla hâlâ güçlü kalabilmektir. “O Erkek Fatma’dır, ona hiçbir şey olmaz.” diyenlere tek bir şey sormak gerek: Sahiden mi? Yoksa biz, ona bir şey olursa fark etmeyecek kadar bencil miyiz?
Ben bu türlü zorluklarla var oldum, sen de o denli olmalısın!
Bazı bayanlar var ki kadınlığı reddetmekle kalmıyor, bayanlığını yaşayan bayanlara da savaş açıyor. Oje süreni küçümsüyor. Nazik ve kibar olanı zayıf sanıyor. Şefkat göstereni saf buluyor. Anne olmayı isteyen bayanı geri başlı görüyor. Topuklu ayakkabı giyeni “sistem tarafından kandırılmış” sayıyor.
“Onlara nazaran kadınlık, alt edilmesi gereken bir zayıflık. Kendileri “güçlü” olmak ismine her şeyi erkekleşerek kazanmış oldukları için kadınsı kıymetleri taşıyan herkesi “geri kalmış” görüyorlar.”
Ama asıl soru şu: Onlar, hakikaten özgür mü? Kendi seçimleriyle mi kadınlıktan uzak duruyorlar yoksa sistem onları bu türlü olmaya mı zorladı? Kadınsılığı hor görmeleri, sahiden şuurlu bir karar mı yoksa içsel bir öfkenin yansıması mı? Duygusallığı ezmeleri, vaktinde bastırılmalarıyla mı ilgili? Bayan üzere olmanın küçümsenmesi, aslında kendilerine duydukları bir öfke mi?
Bilinçaltlarında şu saklı cümle yankılanıyor olabilir: ‘Ben bu türlü zorluklarla var oldum, sen de o denli olmalısın!’ Meğer gerçek özgürlük, her bayanın istediği üzere var olabilmesi.
İster sert ol ister yumuşak
İster oje sür ister sürme
İster anne ol ister olma
İster meslek yap ister meskeninde kal
Kadınlık bir kalıp değil, çok boyutlu bir varoluş biçimi. Ve bu çeşitliliği reddetmek, yalnızca erkek hükümran sistemin işine yarıyor. Kadınlığa savaş açan bayanlar, farkında olmadan aslında kime hizmet ediyorlar?
Gerçek güç, kendini reddetmeden var olmaktır
Evet, güçlü bayanlar olmalıyız. Ancak güçlü olmak için erkekleşmeye muhtaçlığımız yok. Kadınsı gücü keşfetmek zorundayız.
Duyguların zayıflık değil, rehber olduğunu anlamalıyız.
Sezgilerin, mantık kadar bedelli olduğunu kabul etmeliyiz.
Şefkatin ve zarafetin bir eksiklik değil, bir güç olduğunu bilmeliyiz.
Kadın üzere olmanın, dünyayı dengeleyen bir güç olduğunu fark etmeliyiz.
Çünkü gerçek güç, kendini reddetmeden var olmaktır. Erkek üzere savaşarak değil, bayan üzere değiştirerek dünyaya istikamet vermektir. Pekala, sen hangi taraftasın?