Türkiye Varlık Fonu (TVF) CEO’su Zafer Sönmez, Türkiye’nin yapısal problemlerini telafi edecek yatırımlara öncelik verdikten sonra önümüzdeki birkaç yıl içinde yurtdışı yatırımlara yöneleceklerini söyledi. Sönmez, birinci temsilcilik ofisinin bir yıl içinde Çin’de açılacağını belirtti.
Reuters’la bir söyleşi gerçekleştiren Sönmez esas kamu şirketlerinin Hazine’deki hisselerini devralan ve çeşitli lisans haklarına sahip olan fonun önümüzdeki 5 – 10 yıldaki amaçlarını anlattı. Sönmez önümüzdeki yıllarda Türkiye’ye yatırım için yıllık ortalama 10 milyar dolara kadar kaynak yaratacaklarını söylerken
yatırımlar hakkında da bilgi verdi.
YEP çerçevesinde
TVF’nin cari açık ve tasarruf açığı üzere Türkiye’nin uzun yıllardır süregelen yapısal sıkıntılarını telafi edecek petrokimya, madencilik ve sigorta dalı yatırımlarına öncelik verdiğini söz eden Sönmez, “TVF olarak bu periyotta yatırımlarımızda yurtiçine odaklanıyoruz. Birkaç yıl içinde yurtdışı yatırımlarımızı da devreye alacağız” dedi.
Sönmez kelamlarını şöyle sürdürdü: “Belki ileride yönettiğimiz varlıkların yüzde 25 – 30’u yurtdışında olacak. Lakin bugünün işi değil. Odağımızda Yeni Iktisat Planı var. Yatırımlarımız YEP çerçevesinde olacak.”
Türkiye’nin yapısal zaafiyetlerini gidermeye ek olarak TVF’nin öbür bir özelliği de karmaşık meseleleri çözebilecek bir aktör olarak hareket edebilmesi olacak.
Turkcell’in Rus, İsveçli ve Türk hissedarları ortasında 10 yıldan uzun müddettir devam eden uyuşmazlığa getirdikleri tahlili örnek veren Sönmez, “TVF tıpkı vakitte karmaşık meseleleri çözebilecek devletin stratejik yatırım fonu olma özelliği taşıyor” dedi.
Birinci ofis Çin’e
TVF beş yıl içinde yurtdışında temsilcilikleri olan bir kurum haline gelecek. “Bir yıl içinde Çin’de birinci yurtdışı ofisimizi açacağız” diyen Sönmez, bunu Londra ve Afrika ülkelerinde temsilciliklerin takip edebileceğini söyledi.
Deniz ve sörf
TVF’nin bir ekosistem yarattığına dikkat çeken Sönmez, “Dalga sörfçülerini düşünün. Okyanus dalgasının üzerinde gidiyorlar. İşte onlar özel kesim. Lakin devlet olmazsa ne okyanus ne de dalga var olur. Türkiye’de özel dal büyük olsa da malesef petrokimya üzere birtakım büyük yatırımları yapamadılar. Biz o yatırımı yaptığımızda etrafında bir ekosistem oluşacak, düzenlemeler oluşacak” dedi.
‘Sümerbank’a benziyoruz’
TVF’nin varlığa dayalı bir kalkınma fonu olduğunun altını çizen Zafer Sönmez, fonun cumhuriyet tarihinin birinci fonlarından Sümerbank’ın yapısına benzediğine işaret etti. Sönmez kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Sümerbank 1930’larda, Büyük Buhran’dan sonra Türkiye’de dokuma sanayisini kurmak için oluşturuldu. Daha sonra Etibank, hatta Oyak ve İş Bankası’nın kuruluşu da bunun küçük örnekleri olarak sayılabilir” diyen Sönmez, Batı’da 1980’lerde başlayan ve Türkiye’de yaşanan özelleştirme periyodunun doruğunun geride kaldığını ve tahminen de dünya genelinde özelleştirme akımının güç kaybettiğini söz etti.
Özkaynakları 2019 sonunda 198 milyar lira, yani 33 milyar dolar düzeyinde bulunan TVF’nin varlıkları ise 1.46 trilyon lira, yani yaklaşık 240 milyar dolar seviyesindeydi.
Milliyet