İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden Kültür AŞ ve Institut français Türkiye’nin İstanbul şubesinin işbirliğiyle gerçekleştirilen “Filmlerdeki Paris” başlıklı sinema gösterimleri, 24 Ekim Cumartesi, saat 12:00’de Institut français Türkiye’nin Taksim’deki İstanbul şubesinde bulunan sinema salonunda başlayacak. Kültür AŞ’nin Sinema ve Kent Hafızası Serisi’nin ikinci aktifliği olarak gerçekleştirilen sinema gösterimlerinin küratörlüğünü Dr. Cihat Arınç yapıyor.
Kültürel hafızanın yerleri olarak dünya kentlerine odaklanan Sinema ve Kent Hafızası Serisi’nin bu ikinci programı, Fransa’nın başşehri Paris’in meydanlarını, caddelerini, sokaklarını, anıtlarını, kamusal ve özel alanlarını sahne edinen ve Parislilerin tecrübelerini görselleştiren bir sinema seçkisinden oluşuyor.
“Güzel Dönem”i merkeze alan iki sinema
Film gösterim programında yer verilen Paris 1900 (Paris mil neuf cent, Nicole Védrès, 1947) başlıklı belgesel sinema ve Dilili Paris’te (Dilili à Paris, Michel Ocelot, 2018) başlıklı tarihi animasyon sineması, Paris’in La Belle Epoque (Güzel Dönem)’una odaklanıyor. Her iki sinema de 1871 ile 1914 ortasındaki yılları kapsayan “Güzel Dönem” boyunca Paris’in çağdaş tarihine damgasını vuran Eyfel Kulesi, Paris Metrosu, Paris Operası ve Sacré-Cœur Bazilikası üzere kamusal yerlerin inşa edildiği; kente milyonlarca turist gelmesini sağlayan 1878, 1889 ve 1900 tarihli Exposition Universelle (Evrensel Sergi)’lerin düzenlendiği; Rus balesinin, İzlenimci fotoğraf akımının ve Çağdaş Sanat’ın doğduğu ve birinci sinema sineması gösteriminin yapıldığı kentin bu canlı sosyo-kültürel ortamına dair varlıklı izler taşıyor. Her iki sinema ayrıyeten Birinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle sona eren bu devirde süratli ve esaslı bir biçimde gerçekleşen kültürel, teknolojik ve toplumsal değişimlerin Parislilerin gündelik hayatlarını nasıl etkilediğini de gözler önüne seriyor.
Sinema tarihinin birinci bayan direktörünün gözünden Paris
Sinema tarihinin “ilk bayan yönetmeni” olan ve 1896 ile 1906 yılları ortasındaki erken sessiz sinema periyodunda yalnızca Fransa’da değil tüm dünyada sinema çeken tek bayan direktör olarak bilinen Alice Guy-Blaché’nin Opera Bulvarı (Avenue de l’opéra, 1900) başta olmak üzere Paris’te çektiği kısa metraj sinemalar de program kapsamında seyirciyle buluşuyor. Guy-Blaché’nin yeniden “Güzel Dönem” içerisinde çektiği sessiz sinemalar, Paris’in ve Parislilerin 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında nasıl göründüğüne dair son derece kıymetli bir görsel gereç sunuyor.
Fransız Yeni Dalgası ve 1960’lardaki Paris
“Filmlerdeki Paris” gösterimleri kapsamında Cahiers du Cinéma mecmuası etrafından Fransız Yeni Dalgası’nın değerli direktörlerinin Paris’te geçen sinemalarına de yer veriliyor. François Truffaut’nun 400 Darbe (Les Quatre Cent Coups, 1959) ve Jacques Rivette’in Paris Bizimdir (Paris nous appartient, 1961) isimli sinemaları, Parisli çağdaş bireyin dengesizliklerini, varoluşsal dertlerini ve Soğuk Savaş devrine has nükleer yok oluş korkusunu bahis edinirken, öğrenci hareketleri ve büyük toplumsal isyan dalgalarıyla sarsılan 1960’lar Paris’ini de âdeta evvelden haber veriyor. Fransız Yeni Dalgası külliyatının bir kesimi olmayan ve Raymond Queneau’nun birebir ismi taşıyan 1959 tarihli romanından uyarlanan Zazie Metroda (Zazie dans le Métro, Louis Malle, 1960) isimli sinema ise, yeniden 1960’lar Paris’inin sokaklarından, meydanlarından ve metro ağı içerisinden çarpıcı görünümler sunuyor.
Son devir sinemalarında bugünün Paris’i
2020 yılında En Yeterli Animasyon Sinema kategorisinde Oscar adaylığı kazanan ve birçok memleketler arası şenlikte mükafata layık görülen Vücudumu Kaybettim (J’ai perdu mon corps, Jérémy Clapin, 2019) başlıklı fantezi cinsindeki animasyon sineması, “Filmlerdeki Paris” seçkisindeki ikinci animasyon sinema, fakat Dilili Paris’te üzere geçmiş bir periyotta değil, kentin bugününde geçen etkileyici bir kıssaya dayanıyor. Seçkide günümüz Paris’inde geçen bir başka yeni sinema yapıtı de Christophe Honoré’nin eşinden boşanmaya karar veren bir bayanın kararını gözden geçirme kıssasına odaklanan Oda 212 (Chambre 212, 2019) başlıklı güldürü sineması.
Sinema ve Kent Hafızası Serisi’nin ikinci aktifliği olarak gerçekleştirilen “Filmlerdeki Paris” gösterimlerinde 7 uzun metraj sinema ve bir dizi kısa metraj sinema orjinal lisanında Türkçe altyazılı olarak 24 Ekim ve 15 Kasım 2020 tarihleri ortasında haftasonları ikişer seans halinde seyircilerle buluşuyor. Aktiflik kapsamında seyirciyle buluşacak olan sinema gösterim programı ise şöyle:
Dilili Paris’te / Dilili à Paris (Michel Ocelot, 2018)
24 Ekim, Cumartesi, 12:00
15 Kasım, Pazar, 15:00
Zazie Metroda / Zazie dans le Métro (Louis Malle, 1960)
24 Ekim, Cumartesi, 15:00
14 Kasım, Cumartesi, 12:00
Opera Bulvarı / Avenue de l’opéra (Alice Guy-Blaché, 1900) ve öteki kısa metraj sinemalar
25 Ekim, Pazar, 12:00
7 Kasım, Cumartesi, 12:00
Paris 1900 / Paris mil neuf cent (Nicole Védrès, 1947)
31 Ekim, Cumartesi, 12:00
15 Kasım, Pazar, 12:00
Paris Bizimdir / Paris nous appartient (Jacques Rivette, 1961)
31 Ekim, Cumartesi, 15:00
8 Kasım, Pazar, 15:00
Dört Yüz Darbe / Les quatre cents coups (François Truffaut, 1959)
1 Kasım, Pazar, 12:00
7 Kasım, Cumartesi, 15:00
Oda 212 / Chambre 212 (Christophe Honoré, 2019)
1 Kasım, Pazar, 15:00
14 Kasım, Cumartesi, 15:00
Vücudumu Kaybettim / J’ai perdu mon corps (Jérémy Clapin, 2019)
8 Kasım, Pazar, 12:00
Toplamda 15 seans sürecek olan “Filmlerdeki Paris”, Dilili Paris’te başlıklı animasyon sinemanın tekrar gösterimiyle sona erecek. Fiyatsız olarak düzenlenen sinema gösterimleri, Covid-19 pandemi kurallarına uygun bir yerleşim tertibiyle ve hudutlu sayıda seyirciyle gerçekleştirilecek. Aktiflik boyunca salona girişlerde ateş ölçümü yapılacak, hijyen noktaları hazır bulundurulacak ve seyircilerin sinema gösterimleri mühletince maske takması mecburî olacak. Sinema gösterimlerine katılmak isteyen seyircilerin her sinema için evvelce www.ifturquie.org adresine giderek kayıt yaptırmaları gerekiyor.
Milliyet