Dünya çapında üretilen tarım eserlerinin yüzde 75’i tozlaşma için arılara bağımlı olduğu biliniyor. Bu takviyenin, yüzde 90’ı ise tabiatta yalnız yaşayan arılar tarafından gerçekleşriliyor. Megakentlerdeki arı nüfusunun arttırılması için başlatılan ‘Arı Konutum Geleceğim’ projesi, İsviçreli bebek besini üreticisi Hero Baby, İstanbul Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi iş birliğinde hayata geçirildi. İstanbul ve Ankara üzere büyükşehirlerde uygulanmaya başlanan projeyle alanlara yerleştirilen arı konutları, süratli kentleşmenin tesiri altında kalan kentlerde, binlerce arıya yuva alanı temin ederek, hayatta kalmalarına ve çoğalmalarına yardımcı oluyor. Proje kapsamında kentlerin muhakkak bölgelerindeki park ve bahçelere kurulan arı meskenleri ile arıların popülasyonunda bir artış sağlanırken, 5 yıl içerisinde artarak yapılacak çalışmalarla 50 milyon yeni arının doğal yaşama kazandırılması planlanıyor. Ayrıyeten, doğal arı popülasyonunun arttırılmasının yanı sıra soliter arıların faydalarıyla ilgili farkındalık yaratılması da amaçlanıyor. Bal arısının etkin olamadığı hava kaidelerinde çalışabilen soliter arılar, tıpkı vakitte bal arılarının ulaşamadığı kent içlerindeki park ve bahçelerdeki floranın sürdürülebilirliğine büyük bir katkı sağlıyor.
Dünya genelinde kimyasal kirlilik, kentleşme ve iklim değişimi üzere faktörler yüzünden sayıları gitgide azalan soliter arılar, meyve bahçeleri ve yabani bitkilerin devamlılığı için ekosistemde kilit bir rol oynuyor.
Büyükçekmece’de arttı
Tabiatta yalnız yaşayan arılar, çevresel faktörlerden ötürü gereğince besin bulamamaları ve bulsalar bile yuvalama alanlarının şartlara uymamasından ötürü yeteri kadar üreyemiyor. Proje ile İstanbul’un belli bölgelerine yerleştirilen 37 arı konutunun, Megachile, Osmia ve Hylaeus cinslerine ilişkin 6 tıp soliter arıya mesken sahipliği yaptığı ve tüm meskenlerde yaklaşık 5 bin arının yuvaladığı ve yumurtalarını bıraktığı gözlendi. İstanbul’a yaklaşık 5 bin yeni arı ailesi kazandırılırken, soliter arı popülasyonunda en fazla artış Büyükçekmece’de görüldü. Yuvaların bulunduğu alandaki arı dostu çiçek ölçüsünün bu artışı getirdiği görüldü. Beşiktaş’ta ağır nüfus ve yeşil alan azlığı nedeniyle misal bir yuvada, 10 kat daha düşük randıman elde edildi.
‘Sürdürülebilir bir dünya için…
Projenin mimarlarından Hero Baby Türkiye Pazarlama Yöneticisi Hoş Işık, şunları söyledi:
“Hero Baby Türkiye olarak küresel sürdürülebilirlik programımız Bee Careful’un Türkiye ayağında 6 yıldır ‘Bu Bahçede Arı Var!’ projemizle çiftçilerimize eğitimler vererek, onları arılı-doğal tarıma teşvik ettik… Artık ise sürdürülebilir tarımı destekleme misyonumuz çerçevesindeki ‘Arı Meskenim Geleceğim’ ile amacımız, 5 yılda 50 milyon arıyı tabiata kazandırmak.”
‘Gelecek jenerasyonlara armağan olacak’
İstanbul Üniversitesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Fatih Dikmen ise, “Yaklaşık 20 bin çeşit arı var. Bal arısı, fotoğrafın çok küçük bir kısmı. Kalan yüzde 99.99’luk arı tiplerini insanoğlu görmezden geliyor. Ancak bu ihmalin ise bize bir faturası var. Arıların korunması, sağlıklı kuşaklar için bir taahhüttür. Proje, gelecek kuşaklara ikram olacak bir proje” dedi.
Milliyet