İhsan Dindar – milliyet.com.tr / [email protected]
Kelamı “Mahir’i Sakın Uyandırmayın”a getirmeden evvel daha gerilere gitmek istiyorum. Bu birinci romanınızdan evvel iki kıssa kitabı kaleme almıştınız. Üstelik, Fazilet’in Tımarhanesinde Sekizinci Senfoni, Türkiye Müellifler Birliği’nden de ödül aldı. Bu kıssa kitaplarıyla başlayan seyahatin en son durağı romanlar olacak biçimde mi çıkmıştınız yola?
Evet, seyahatim kıssa ile başladı. Roman ile devam etti. “Fazilet’in Tımarhanesinde Sekizinci Senfoni” Türkiye Müellifler Birliği Büyük Kıssa mükafatını aldığında hiç kuşku yok ki büyük bir memnunluk yaşadım. Aslında öykü ile başlayıp romana geçiş süreci büsbütün kendi doğal akışında oldu. Uzun müddettir çalıştığım belgenin nihayet bitmesiyle artık kendimi diğer bir yazın çeşidinde söz edeceğimi de anlamış bulundum. Şayet bir aksaklık yaşamazsak bundan sonra romanda sabit kalmayı planlıyorum.
Bir dünya kurma açısından öykü ile roman yazmak ortasında şahsî olarak yapabileceğiniz, dikkatinizi çeken farklılıklar oldu mu?
Kıssa de çileli bir yol roman da. Hangi sanat kısmına gönül verdiyseniz esasen bir sıkıntıya talip olmuşsunuz demektir lakin roman bunun en uzun yolu. Romanda verilen detaylar ve betimlemeler kıssaya nazaran çok daha fazla. Bir de devir yazmışsanız bu sefer o yıllara gidip uzun bir süre orada yaşamanız gerekmekte.
Artık yavaş yavaş romana getirmek istiyorum kelamı. “Mahir’i Sakın Uyandırmayın” birinci romanınız. Öncelikle nasıl bir fikrin ve hissiyatın eseri bu eser? Bunu sorararak başlamak istiyorum.
Öncelikle periyot romanı yazmak istememle ortaya çıktı. Türkiye’nin en kritik yılları olarak gördüğüm 79-81 yıllarını seçerek yola çıktım. Devrin sosyo-ekonomik durumu, iktisadi yapılanması, siyasi çalkantılar, mevtin her yerde kol gezmesini anlatmak istedim. Bunu yaparken de sıcak bir kıssayla yoğurarak okuru sıkmadan bir şey anlatmak istedim.
İddia etmesi güç olmasa gerek ağır bir yaşantınız var. Bu tempoda roman yazmayı tutku yahut diğer hangi his ya da hislerin tezahürü olarak açıklarsınız?
Bunu şöyle tanım edebilirim: Hayattaki en güçlü hissim bu. Yazabilmek, saatlerce tek bir cümlenin peşinden koşmak. Bu tutkunun da çok ötesinde bir şey.
Kitabın künyesine baktığımda İbrahim Tenekeci ile karşılaşıyorum. Birinci roman için bir talih olsa gerek? Bu noktada yolunuz nasıl kesişti?
Değerli büyüğüm İbrahim Tenekeci ile geçmiş yıllarda bir tanışıklığımız vardı lakin elbette bir mesai içinde olmayıp yakın tanışma fırsatımız olmamıştı. İbrahim Tenekeci edebiyat dünyasında göremeyeceğiniz şahıslardan biri bir sefer. Sonuçta son yüzyıla damga vuran şairlerden biri. İşin başka tarafında bugün “Şair” olarak edebiyat dünyasında yer alan isimlerin birçoğuna yol göstermiştir. Şunu desem daha gerçek olur Hepsi İbrahim Tenekeci’nin paltosundan çıkmıştır. Gençlerle ilgilenen ve onlara hakikat olanı gösteren kimse kalmadı. Bu yüzden İbrahim Tenekeci çok değerli. Benim açımdan da kendisiyle çalışmak büyük bir talih. Kendisi sevmez bu çeşit övgü kelamlarını lakin şunu demek zorundayım: Roman çıkmadan evvel yaptığı konuşma ve öğüdü benim açımdan hayati bir ehemmiyete sahipti. Kendisine bir defa de sizin vasıtanızla teşekkür ediyorum.
Elbette, romanın içine fazla girmeden etrafından dolanmaya çalışacağım. 1979 yılına gidiyoruz. Türkiye’nin en çalkantılı yılları. Romanın hazırlık sürecinde bu periyoda dair karşınıza çıkanlar size neler hissettirdi?
Çok büyük bir kaos. Mevt her yerde kol geziyor ve ekonomik buhranlar, illegalite almış başını gitmiş. Toplum birkaç modüle bölünmüş. Bunun yanında o devrin samimiyetini, saflığını da buluyorsunuz natürel.
“İnsan acılarını paylaşmak ister”
Romanda insanı sarsan ve kitabı bir kenara bırakıp üzerine düşündüren cümleler dikkat cazibeli. “İnsanların aslında birbirlerine söyleyecekleri hiçbir şey yoktur, karşılıklı olarak sadece kendi acılarını anlatırlar, bu böyledir” Bireyler ortası irtibata baktığımızda, günümüzü özetleyen bir tespit. Bu noktada beşerlerle irtibat kurmamıza bize yönlendiren şeyler acılarımız ve rahatsızlıklarımız mı yalnızca?
İnsan acılarını paylaşmak ister. Bu böyledir. Fakat hiçbir kimse birinci irtibatı bu biçimde kurmaz. Sonucunda oraya varır.
Kelam acılardan açılmışken bahis ister istemez son bir yılımıza damgasını vuran pandemiye gelecek. Kendimizle daha fazla kaldığımız bir süreç oldu bu. Sizce bugünlerden nasıl bir ruh haliyle, ne üzere acı ve kanılarla çıkacağız?
Tek duam inşallah yine eski günlerimize döner, bunu da bir imtihan olarak görerek yaptığımız yanlışlardan ders çıkararak yeni bir hayat kurarız. Aslında bu durum bize şunu da tekraren hatırlatmıştı ki, insan acizdir. Muhtaçtır.
Romana dönecek olursak; okurken kendimi melodrama bulaşmamayı başarmış bir periyot sinemasında hissettim. Farklı on yıllar ortasında bir seyahat insanı içine çekiyor. Malum, sinemanın en büyük ilhamı her şartta edebiyat. Günüm birinde “Mahir’i Sakın Uyandırmayın” beyaz perdeye taşınsın ister misiniz? Buna nasıl bakıyorsunuz? Sinema içinde sinema…
Elbette yazarken de daima bunu düşündüm ve düşledim. Roman, çok fazla sinematografik ögeleri içeriyor. Şu anda birkaç yapımcının da dikkatini çekti. “Mahir’i Sakın Uyandırmayın” beyaz perdeye çok yakışır diye düşünüyorum.
Pek çok alışkanlığımızdan feragat ettiğimiz, sabırla beklendiğimiz bir sene oldu 2020. Mana yüklemek gerek mi bilinmez lakin insani bir dürtüyle 2021 için bir umut kelam konusu. Son olarak bir insan ve bir de muharrir olarak önümüzdeki günler ve aylara nasıl bakıyorsunuz?
Ben daima hayata optimist bir gözle bakan biri olduğum için 2021’e de o nazarla bakıyorum. 2021 ülkemiz, yurdumuz ve tüm insanlık için hoşluklar ve iyilikler getirsin. Bir de yüzbinler “Mahir’i Sakın Uyandırmayın”la tanışsın.
Milliyet