Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Dönmez, katıldığı televizyon programında açıklamalarda bulunup, soruları yanıtladı. Bakan Dönmez, Eskişehir Kırka Tesisleri’nin dünyanın en büyük bor madeni üretilen tesisi olduğunu, dünyadaki bor rezervlerinin yaklaşık yüzde 72’sinin Türkiye’de olduğunu belirtti. Dönmez, “Yaklaşık 2-3 yıldır borun içinde sıvı atıkların içindeki öteki minerallere, hususlara odaklanmıştık. Bunlardan en değerlisi, en kıymetlisi de lityum olarak karşımıza çıktı. Bilhassa elektrikli arabalarla birlikte lityuma dayalı bataryalar ve piller tekrar çok daha fazla kıymet kazanmış olacak. Dünyada da maalesef bu element ender elementlerden birisi. Dünya muhtaçlığının büyük bir kısmını Güney Amerika’daki ülkeler karşılıyor; Şili, Peru, Bolivya üzere ülkeler. Bizim de yaklaşık 1200 ton civarında bir ithalatımız var. Temel gayemiz, Türkiye’nin lityum gereksiniminin tamamını bu tesisimiz ve öteki bor madeni tesislerden karşılayabilmek” dedi.
KARADENİZ’DE DOĞAL GAZ KEŞFİ
Bakan Dönmez, ‘Fatih’ sondaj gemisinin Karadeniz’deki ikinci sondaj çalışmasını bitirdiğini söyleyerek, “Tuna-1 kuyusunun keşfini açıklamıştık. Ardından de Türkali-1 ismini verdiğimiz kuyuda da sondaja başlamıştık, oradaki sondaj çalışması da bitti. Kuyuda hedeflediğimiz derinliğe ulaştık. Oradaki yapılardaki testler devam ediyor. Bugüne kadarki yapılan test ve tahlil çalışmaları Tuna-1 kuyusundaki dataların çabucak hemen emsal halde Türkali-1 kuyusunda da tekrarlandığı, diğer bir tabirle teyit edildiği formunda. İnşallah orada 1-2 haftalık bir test sürecimiz var, sonrasında aslında biz kuyu açma süreçlerine devam edeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanı’mız 2023’te bu gazı sisteme dahil edelim diye bir talimatı oldu, biz de o istikamette planlamalarımızı yaptık ve çalışmalar da devam ediyor. Zira yalnızca kuyu açmakla bitmiyor, yani kuyunun tamamlanması, orada su altı yapılarının, vana, denetim sistemleri yapılması, siparişlerin verilmesi, sonra da su altında, yani deniz altında boru çizgisinin planlanması ve üretimi üzere birçok süreç var. Kıyıda yapacağımız tesisler var, terminaller var” diye konuştu.
‘KARADENİZ GAZI 2028’DE AZAMÎ ÜRETİME GEÇECEK
Geçen hafta Zonguldak’ın Çaycuma ilçesine bağlı Filyos beldesinde planlama çalışması yaptıklarını söyleyen Bakan Dönmez, “Filyos aslında bir sanayi bölgesi ilan edilmişti, orada da büyük bir limanımız biliyorsunuz inşaatı tamamlanmak üzere. Gazı oraya getirmeyi planlıyoruz, hasebiyle kıyı terminallerini de orada yapacağız. Bunların hepsini eş vakitli olarak Türkiye Petrolleri yürütüyor. 2023 yılında inşallah birinci gazı alacağız. Birinci gazı aldıktan sonra da yeni kuyuların da bir taraftan alışılmış inşaatı devam edecek. Azamî üretim düzeyine 2028 yılında ulaşmayı planlıyoruz. Türkiye kullandığı gazın tamamına yakınını, yani yüzde 99’luk kısmını ithal ediyor. Rusya başta olmak üzere, Azerbaycan, İran, sıvı doğal gaz alıyoruz Cezayir’den, Katar’dan, Nijerya’dan ve değişik kaynaklardan. Türkiye kendi gazını ürettiğinde maliyetlerimizi olumlu etkileyecek, o da birebir oranda vatandaşa yansıyacak. Tüketimden önemli ölçüde hisse almasına paralel olarak da gaz maliyetlerimiz düşecek, bunlar da doğal olarak vatandaşımıza olumlu yansıyacak” dedi.
‘BU SENE 40 TONU GEÇECEĞİZ’
Bakan Dönmez, son 10 yılda yaklaşık 200 ton civarında altın ithalatı yaptıklarına dikkat çekerek, geçen yıl 38 tonla rekor kırdıklarını anımsattı. Bu sene salgına karşın 40 tonu geçtiklerini belirten Dönmez, şunları kaydetti:
“Gübretaş’ın sahip olduğu bir ruhsat alanı var Söğüt’te. Memleketimizde bu türlü bir keşif var, bundan alışılmış son derece memnunuz ve sevinçliyiz. Sayın Cumhurbaşkanı’mız da biliyorsunuz ‘2 yıl içinde burada bu sahayı altın üretimine hazır hale getireceğiz’ dedi. MTA’nın bulduğu yaklaşık 8-10 tane daha altın alanımız var, bunların büyük bir kısmı da Varlık Fonu’na devredildi, inşallah ulusal iktisada kazandırılsın diye. Aslında altın bölümüne baktığımızda potansiyelimiz epeyce yüksek, ama bugün ulaşmış olduğumuz üretim düzeyi potansiyelimizin epeyce altında. Ve biz bu sene muhtemelen altında 20 milyar doları aşan bir ithalat yapacağız. Neredeyse petrol ithalatı kadar bir altın ithalatı var. Ancak bunun bir 5-6 milyar dolarını işleyip tekrar kuyum bölümü ihraç yapıyoruz, yani külçe altını getiriyoruz, ancak işleyip ihraç ediyoruz, bir yerde kıymet katabiliyoruz altına. Bilhassa kriz devirlerinde insanoğlunun tahminen kodlarından geliyor, en sağlam liman olarak altını görüyor. Zira paranın kıymetleri bir anda inebiliyor-çıkabiliyor. Bir de biz Anadolu insanı düğün dernek, birbiriyle hediyeleşme baktığınızda yahut ufak tasarruf aracı olarak da altını görürsünüz. O açıdan altına talep maalesef azalmayacak. Önümüzdeki 5 yıl içinde inşallah Türkiye’de altın üretimini 100 tonun üzerine çıkartmayı hedefliyoruz, bu sene 40 tonu geçeceğiz. Bu türlü de bir potansiyelimiz de var.”
Milliyet
