Hürriyet’ten Noyan Doğan’ın ilgili yazısı şöyle; Okuyuculardan çokça soru alıyorum. Bazıları kaideleri merak ediyor, bazıları ‘zaten çocuğum için yaptırmıştım bunun ne yararı olacak?’ diye soruyor, bazıları de ‘56 yaşında emeklilik çok uzun değil mi?’ diye eleştiriyor. Hepsine açıklık getireyim.
Bugüne kadar ebeveynler çocukları için BES yaptırıyorlardı lakin kendi isimlerine yaptırıyor, lehdar olarak çocuklarını gösteriyorlardı.
Mukavelede yazan ismin kesinlikle 18 yaş üzerindeki kişi olması gerekiyordu. Artık, BES’e ödenecek katkı hisselerini tekrar ebeveynler yatıracak, birikimlerin kıymetleneceği emeklilik planlarını tekrar ebeveynler belirleyecek lakin 18 yaşın altındakilerin ismine mukavele düzenlenebilecek.
Devlet de yüzde 25 katkı yapacak. Böylelikle, tasarrufa erken yaşta başlanacak, daha da değerlisi küçük tasarruflarla ileride büyük birikimlere ulaşılacak.
Bu laf bazılarına klişe gelebilir. O vakit kendimden bir örnekle anlatayım. İster ismine harçlık deyin, ister öteki bir şey; annem, torunları için her ay üç kuruş, beş kuruş para ayırır.
Eşim de alır onları bir yerde meblağ ya da çocuklara verir, onlar da kumbaralarına koyar. O para bir mühlet sonra da çarçur olur. Artık ne olacak? Çocuklar ismine BES hesabı açtıracağım, babaanneleri harçlıklarını aylık olarak o hesaba yatıracak.
Birileri diyecek ki, ‘harçlık parasından ne olur ki?’. Tam da ondan bahsediyorum; şimdiden 6-7-8 yaşındaki çocuklar için aylık 100 lira BES hesabına sistemli yatırın, üzerine devletin yüzde 25 katkısını ekleyin, 10 sene sonra çocuk 16-17 yaşına geldiğinde o harçlıklar ne oluyor bakın, görün.
894 LİRA DEVLET KATKISI
Yüzde 25 devlet katkısından kelam açılmışken, bugün sistemdeki kimi bireylerin, hem kendileri için hem de çocukları için BES’i bulunuyor.
Yani, kişinin kendi ismine iki ya da üç BES mukavelesi var lakin bunun birini kendi ismine başkalarını de çocukları için yaptırmış. Devlet katkısının bir üst limiti var; o da aylık minimum fiyatın yüzde 25’i ile hudutlu ki, bugün için bu meblağ 894 lira.
Tek kontratınız de olsa iki ya da üç kontratınız de olsa; aylık BES’e 3 bin 577 lira yatırırsanız devlet de size azamî 894 lira katkı yapıyor.
Aylık 4 bin lira da yatırsanız, 5 bin lira, 10 bin lira da yatırsanız yararlanacağınız devlet katkısı meblağı 894 lirayı geçmiyor.
Artık ise, 18 yaş altındakiler kendi isimlerine sisteme gireceklerinden devlet katkısının limitinden ayrıyeten yararlanacaklar.
Şöyle ki, kendi isminize BES’iniz var ve aylık 3 bin 577 lira yatırıyorsunuz, 894 lira devlet katkısı alacaksınız; çocuğunuzun ismine BES yaptırdınız, onun için de 3 bin 577 lira yatırdınız, devlet çocuğunuz için de 894 lira yatıracak.
56 YAŞINA TAKILMAYIN
Gelelim şu 56 yaşında emeklilik konusuna. Hakikat, genç yaşta sisteme girenler için bu çok uzun bir müddet. Burada kimi düzenlemeler yapılacak.
18 yaşın altında sisteme girenlere evlilik, konut alımı, eğitim üzere nedenlerle birikimlerini kısmi olarak çekme hakkı tanınacak. Daha da değerlisi, sistemde 10 yılını dolduranlar devletin yaptığı katkının yüzde 60’ını hak edebilecekler. Onu da şöyle anlatayım.
Sekiz yaşındaki çocuğunuz için BES yaptırdınız, tertipli katkı hissesini ödediniz, devlet de yüzde 25 katkı yaptı; 18 yaşına geldiğinde devlet katkısının yüzde 60’ını almaya hak kazanıyor.
Bir de eğitim ya da konut yahut da öbür bir muhtaçlık için birikiminin bir kısmını çekme hakkı tanınıyor. Özetle, 56 yaşında emeklilik konusuna pek de takılmamak gerekiyor.
Milliyet
