Ankara’da kurduğu 3 bin 500 metrekarelik İHA fabrikasında ulusal ve özgün yazılım/tasarım ve yerli üretimle faaliyet yürüten Lapis Havacılık, geliştirdiği eserleri sivil ve askeri hedefli misyonlar için kullanıma sunuyor.
Lapis Havacılık Genel Müdür Yardımcısı Nuran Birdir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, insansız hava sistemlerinin keşif-gözetleme, istihbarat, hudut güvenliği üzere askeri vazifeler; boru sınırı, güç nakil sınırları güvenliği, tarım ve ormancılık faaliyetleri üzere sivil emeller için kullanılabildiğini söyledi.
Birdir, otonom olarak misyon yapabilen bu sistemlerin, “hava aracı platformu”, termal ya da elektro optik kameradan oluşan “sensör birimi”, misyonun planlandığı, uçuşun otonom olarak sağlandığı, sensör ve kameralardan gelen manzara ve bilgilerin izlenebildiği “yer denetim istasyonu” üzere ögelerden oluştuğunu anlattı.
Otopilot ünitesi sayesinde aracın otonom olarak uçuşunun sağlandığını lisana getiren Birdir, “Bu ünite platformu, sistemin aklı. Lapis olarak tüm alt sistemleri; mekanik, yazılım, donanım, elektronik donanım, sistem mühendisliği manasında burada tasarlıyoruz. Bunların entegrasyonunu gerçekleştiriyoruz akabinde uçuş testleriyle tüm bu sistemlerin kullanımını doğruluyoruz.” dedi.
“Oldukça akıllı bir sistem”
Geliştirdikleri döner kanatlı, çok rotorlu insansız hava sistemi LAP60 hakkında bilgiler veren Birdir, aracı çok farklı emeller için kullanılabilecek biçimde tasarladıklarını belirtti. Tasarım ötesinde üretimi de Lapis bünyesinde gerçekleştirebildiklerini vurgulayan Birdir, şöyle devam etti:
“Platformumuz 6 kilogram ve çok kolay taşınabiliyor. Küçük bir yer denetim istasyonuyla kullanılıyor. Üzerinde kendi dizaynımız termal ve elektro optik kameraları taşıyan stabilize gimbal sistemi var. Uçuş sırasında uçuştan etkilenmeyerek imaj almamızı sağlıyor.
Uçuş müddeti 1 saat civarında yaklaşık 5 kilometrenin üzerinde menzili var. Uçuş büsbütün otonom. Aşağıda hangi vazifesi planladıysanız misyonu yerine getirip inançlı halde geri dönüyor.
Uçuş sırasında misyon değişimi kabiliyeti var. Bir yer denetim istasyonuyla birden fazla İHA denetim edebildiğiniz üzere 2 başka yer denetim istasyonuyla tıpkı İHA’yı denetim edebiliyorsunuz. Bu kıymetli bir özellik, akıllı misyon değişimi özelliği. Yer denetim istasyonunu takip edebiliyor.
Yer denetim istasyonuyla hareket ettiğinizde sizi takip etmesini sağlayabiliyorsunuz. İnançlı konuta dönüş ya da istediğiniz yere dönüş yapabiliyor. Yasaklı bölge tanımlayabiliyorsunuz ve o bölgelerde uçuş yapmıyor. Epey akıllı bir sistem.”
Havada da yerde de akıllı
Birdir, yer denetim istasyonunda da imgeyi işlediklerini ve manzara üzerinde amaç tespit-teşhis kabiliyetleri uyguladıklarını söyledi. Birdir, “Çünkü aşağıdaki sistemin de akıllı olması, tüm işi operatöre bırakmamak gerekiyor. Sistem aracılığıyla istediğiniz amaçları tanımlayabiliyorsunuz.
Operatör denetim yazılımı size yardımcı oluyor. Maksat tespit-teşhis yazılımlarımız misal formda istediğiniz amacı işaretlemeniz durumunda onu takip ederek gayeden daima imaj almanızı sağlıyor.” diye konuştu.
Lap60’ın bir esere dönüştüğünü ve kullanıma hazır hale geldiğini bildiren Birdir, “Hatta lojistik manasında bile tüm muhtaçlıklar düşünüldü. Süratli şeklide ünitelerinin, alt ünitelerinin mekanik olarak değişimi mümkün. Kuvvetlerimizin kullanımına hazır. Farklı kuvvetlerimizle kontratlarımız var. O kapsamda kullanıma sunacağız. Umarım mutlu kalacaklar ve biz akıl katmaya devam ederek Lap60’ın kullanımını sürdüreceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Sinyal karıştırmaya karşı muhafaza
Birdir, Lap60 ile ilgili tasarım ve üretim çalışmalarının tamamlandığını söyledi. Prototipleri, teknik istekler doğrultusunda tek tek test ettiklerini, uçuş testleriyle her bir özelliği doğruladıklarını belirten Birdir, araçların teslim edilmeye hazır olduğunu tabir etti.
Birdir, kolay ve süratli üretilebilen, kullanıcının alanda çok kolay değiştirip onarabileceği bir araç geliştirdiklerini vurguladı.
Aracın farklı vazife konseptlerinde sorumluluk alabileceğini lisana getiren Birdir, şunları kaydetti: “Şu anda gemiye inen bir İHA ile ilgili projeye başlamak üzereyiz. Kablolu sistem manasında da kullanılabilir. Bir vinç sisteme entegre edilerek, sabit fakat misyon mühleti örneğin 10 katına çıkarılabilir. Bu cins sistemleri de çalışıyoruz, çok yakın vakitte da gerçekleştireceğiz.
GPS karıştırma çok değerli bir bahis. Yakın vakitte onu da test ettik. Sistemi uçurduktan sonra çok ağır sinyal karıştırma altında haber alamadığı vakit otopilotumuz geliştirdiğimiz birtakım algoritmalarla inançlı formda meskene dönebiliyor.”
Milliyet
