ATTİLA GÖKÇE
Olimpiyat Oyunları’nda ülkelerin kazandığı madalya sayısı çok değerli. CIO’ya nazaran resmi bir sıralama yoktur fakat, her şeyi olduğu üzere madalyaları da dijital kültürün rüzgarına kapılarak oyunlardan evvel sayanlar var. Bu alanda muvaffakiyet gösteren araştırma şirketlerini de unutmamak gerek. Merak ediyorsanız, söyleyelim: Türkiye olimpik tarihinin madalya rekorunu kırabilir. Bu ne demek oluyor? En az 13 madalya oluyor. Spor tarihimizin en başarılı olimpiyatı Londra 1948’de toplam 12 madalya kazandık. Atina 2004 (11), Roma 1960 (9) ikinci ve üçüncü sırayı alıyor. Rio 2016 ise (8) madalya ile başarılı sayıldığımız tertip.
Evvel yüksek sesle bir gerçeği açıklamalıyım. Gazete okumaya 1956’da Melbourne Olimpiyat Oyunları sırasında Milliyet ile başladım. O günden bu yana 65 yıllık tanıklığım var. Kanımca en iyi olimpiyat hazırlıkları Tokyo 2020 için yapıldı, yapılıyor. Türkiye Olimpiyat Hazırlık Merkezi (TOHM) sayısı 22. Burada 1000’den fazla bayan ve erkek sportmen, antrenörlerin nezaretinde ağır eğitim ve idman programına katılıyor. Kafilede birinci kez 2 psikolog ve 3 fizyoterapist de vazife alacak.
Gençlik ve Spor Bakanlığı direkt kaç madalya beklediğimizi açıklamıyor. Muhtemel makûs sürprizleri de göz önünde tutarak fısıltı halinde (12) sayısını dillendiriyorlar. Fazlasını söylemiyorlar: Londra 1948’i tekrarlamak da muvaffakiyettir elbette.
Bizimkilerin “temkinli” yaklaşmasına karşılık dünyada yapılan hesaplamalar ne diyor? Haydi onlara bakalım..
Olimpik Madalya Varsayım tablosunda Türkiye 14 madalya ile rekora aday bir ülke: 4 Altın,4 Gümüş, 6 Bronz.
25 Haziran 2021’de güncellenen bir öteki listede atletlerimizin madalya alacağı kollar şöyle sıralanmış: BOKS 2 Altın, GÜREŞ 1 Altın,1 Gümüş,2 Bronz, Taekwondo 1 Altın, 2 Bronz, CİMNASTİK 1 Gümüş,1 Bronz, KARATE 3 Bronz, JUDO 1 Bronz. TOPLAM: 15 madalya.
Birtakım kollarda, örneğin boksta iki altın madalya beklentisinin kaynağı Paris’ten iki şampiyonlukla olimpiyat kotası alan Busenaz Sürmeneli ve Buse Naz Çakıroğlu… Olağan bir kestirim. Lakin güreş, taekwondo, karate ve judoda bizim beklentilerimiz daha fazlası. Cimnastikte de altın hayallerimiz de var.
Farklı alanlaerda araştırma yaparak varsayımlar yayınlayan Gracenote ise sanal gerçeklikle uçuruyor bizi… 4 Altın 7 gümüş 15 bronzla genel sıralamada onikincilik. Güzel… Hiç şikayetimiz yok. Listeye nazaran Amerika 114,Çin 85, Rusya Olimpiyat Komitesi’nin “temiz” atletleri 73, konut sahibi Japonya 59 madalya kazanacak…
Ülkelerin 2016 Rio’ya nazaran gelişim tablosunda ise 27 fazla madalya ile Hollanda birinci sırada yer alıyıor. İkinci ve üçüncü sırayı + 18’er madalya ile Türkiye ve Japonya paylaşıyor. Rus sportmenler ise Rio’ya nazaran 17 madalya daha alacak.
“ Haydi hayırlısı… İnşallah!” dediğinizi duyar üzereyim. Haydi, alkışlarınızı da göreyim!
‘Bu senin hakkındı arkadaşım’
Pekin 2008’den bir öykü… Usain Bolt’un kazandığı erkekler 200 metrede ortalık karışır. Kulvar kusurlarından ötürü diskalifiye kararları verilir. İki Amerikalı Shawn Crawford ile Walter Dix ikinci ve üçüncü sıraya yükselirler. Hollandalı Churandy Martina, yarışı kendi kulvarının dışında bitirdiği için Amerikan grubunun itirazıyla diskalifiye edilir. Shawn Crawford, gümüş madalyasını Martina’ya verir. Küçük kağıda yazılı bir notla: “Zamanı geriye döndüremeyiz, biliyorum. Fakat bu madalyayı almanı istiyorum. Zira senin hakkındı arkadaşım!” 2012’de Martina tekrar koştu, dereceye giremedi. Crawford’un madalyasını sordum: “O bana arkadaşımın armağanı. Esasen tek olimpiyat madalyam da o!” dedi.
İşte kürsü adayları
Gracenot’un toplam 26 madalyalık listesine bakarak kürsüye çıkacak adaylarımızı yazmak ve tutturmak güç iş… Çocuklardan günahsız itirazlar gelebilir: ”Abi beni niçin yazmadın!”. Yeniden de yazalım…
Atletizmde biri Yasmani Copello olmak üzere iki bronz bekliyorum.. Boksta Buse Naz Çakıroğlu ile Busenaz Sürmeneli altınları kapabilir. Cimnastikte İbrahim Çolak, Ferhat Arıcan, Ahmet Başkan ve Nazlı Savranbaşı kürsüye çıkarsa şaşırmayın. Ben onlardan iki altın bekliyorum. Gümüş, bronz da olur. Minderle yatıp minderle kalkan güreş tutkunu dostum Yusuf Taşkan, 9 güreşçimizden de madalya bekliyor. Taha Akgül, İstek Kayaalp ve Süleyman Atlı altın, Yasemin Adar ve Kerem Kamal gümüş, Süleyman Karadeniz’in ismi da bronz için öne çıkıyor. Taekwondo’da Işık Tatar, gümüş ve bronzdan sonra üçüncü olimpiyatında altına ulaşabilir. Hatice Kübra İlgün ve Hakan Reçber de altın adayları. Hakan Reçber’in bir de ibretlik hikayesi var, yazacağım. Karatede üç bayan atletimiz, Serap Özçelik Arapoğlu, Meltem Hocaoğlu, Merve Çoban 1 altın 1 gümüş çıkarabilir. Ali Sofuoğlu ve Uğur Aktaş da kürsüye çıkar. Judoda Kayra Sayit bayanlar 78 kiloda altın favorisi, 60 kiloda Mihraç Akkuş, ve üç atletimiz daha kürsüye çıkabilir.
Boşversene Pierre amca!
“OLİMPİYAT Oyunları’nda değerli olan kazanmak değil, katılmaktır; hayatta da zafer kazanmak değil uğraş etmek, fethetmek değil savaşmaktır kıymetli olan.”
1894’de Memleketler arası Olimpiyat Komitesi’ni (CIO) kuran, 1896 Atina ile çağdaş olimpiyatları başlatan Fransız Baron Pierre de Coubertin söyledi bu kelamları. Amatörlüğü ve adanmışlığı anlatan kıymetli bir söz…
Neresinden bakarsanız bakın, günümüzde “aşılmış” ya da “geride kalmış” kanıyı yansıtıyor bu kelamlar. Hukuktan mimariye, tıptan iktisada, ekolojiden sosyolojiye, teknolojiden bağlantıya kadar çabucak her alanda yaşanan süratli gelişmeler, elbette Coubertin’in hürmet duyulması gereken bildirisini da eskitti.
Artık tabirsiz, soğuk, heyecansız lakin gerçeği yansıtan ülküler ve hedefler sıralanıyor. İnsanoğlunun olimpiyat oyunlarındaki yeni sloganı “Kazan, hem de altın madalya kazan!”
Sahiden altın uğruna adanmış hayatların hikayeleriyle dolu olimpiyat tarihi… Sportmenler ortasında lisandan lisana dolaşan bir kelamı de unutmayalım; “O madalyayı kazanıp öleceğimi bilsem, tekrar de altın için savaşırım.”
O nedenle işte kapasitesini ölesiye idmanlarla geliştirmeye (!) çalışan, sonrasında ağır sakatlıklar ve hastalıklarla ömür kalitesini kaybedip canından olan atletler var. Neden kendilerini feda ediyorlar? Evvel şöhret kazanıyorlar, toplum içindeki statüleri yükseliyor. Dahası ve dahası… Para yağmurlarında ıslanıyorlar. Devletin takviyesi ve markaların sponsorluğuyla sınıf atlıyorlar. Haydi, ölçüyü kaçıranları da anımsayalım: Altın madalya uğruna spor ahlakından, kendi sıhhatinden vazgeçip dopinge bulaşanlar da var. O kirli hikayeleri de unutmadık, unutmayalım.
Altın madalya dedik… Teselli mükafatları de var elbette. Gümüş ve bronz madalyalar.. Şunu da dikkate alalım: Hiç bir sportmen gümüş madalya için uğraş etmez. Onların savaşı altın içindir. Eh, kaybedenin mükafatı de gümüş olur. Bronz madalya ise aşkla, şevkle çabayı sürdüren, kürsünün son basamağına çıkmak için inat ve ısrarla boğuşanın hakkıdır. Onur seremonisinde son basamaktan da olsa podyuma çıkarlar ve çok memnundurlar. Gümüş alanlar ise burukturlar.
Sen de ısır bakiim
Yerinde izlediğim Olimpiyat Oyunlarının sayısı 7… Hepsinde de beni güldüren bir gelenek var: Madalyaları ısırmak… Haydi altını anlarım, pritle kandırılmaya karşı Amerikan tarihinde “Altına Hücum” periyodundan kalma bir alışkanlık… Vilayetle de o poz istenir şampiyonlardan lakin gümüşü ve bronzu ısırmak gerekmez. Zati incecik bir kaplama… Tekrar de sevinçli ve üniversal kürsü pozu. Hayır, memnunuz… Şikayetimiz yok!
Milliyet