İstanbul’un fethinin sembolleri ortasında yer alan tarihi surlar, dünyanın en uzun tarihi yapıtları ortasında yer alıyor. Surlara bitişik, günümüzde birçoğu yıkılmış, çatlamış durumda, çoğunluğu kare planlı ve 25 metre yüksekliğinde 96 burç bulunuyor. Yedikule Narlıkapı’da bulunan burcun son hali reaksiyona neden oldu. 1164 yılından günümüze ulaşan burcun üzerinde yer alan ve kitabe ise bakımsızlıktan düşecek durumda. Üzerinde ‘1164 yılında, ‘Romalıların İsa sever hükümdarı, hükümdarı ve imparatoru Manuel Komnenos tarafından restore edildi’ yazan kitabe her an düşebilir.
‘BUGÜNE GELMESİ TARİHİ AÇIDAN DA KAYDA KIYMET BİR KIYMETE SAHİPTİR’
Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, burçların tarihi kıymetine dikkat çekerek, “Bu burçların yüksekliği ortalama 25 metredir ve İstanbul’a Marmara Denizi’nden bakanlar için farklı bir hoşluk katarlar. Hasebiyle bu surları muhafaza, Türklerin bütün kısımlarının üzerinde bir yükümlülüktür. Burada bir bilgilendirme tabelasının bulunması ve mümkün olduğunca bir onarım, restitüsyon çalışmasının yapılması gerektiği kanaatindeyim. Manuel Komnenos’un 1164 yılında tamir edip kitabesini astırdığı bu sur ayrıyeten kıymetlidir. İstanbul’un Latinlerin işgalinden 40 yıl evvel bu kitabe buraya asılmıştır. Münasebetiyle bugüne gelmesi tarihi açıdan da kayda kıymet bir kıymete sahiptir” halinde konuştu.
‘KİTABENİN İVEDİLİKLE MUHAFAZA ALTINA ALINMASI LAZIM’
Burcun üzerinde bulunan kitabenin acil bir halde müdafaa altına alınması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Kızıltoprak, “Acilen kitabenin müdafaa altına alınması ve onun yere düşmesini engelleyecek bir çalışmanın yapılması gerekiyor. Sonrada bir bilgilendirme tabelasının asılmalıdır. Buradaki etraf sisteminin, peyzaj tertibinin bu tarihi yapıtı ve bölgedeki arkeolojik bedelleri koruyacak bir anlayışla ve titizlikle düzenlenmesi gerektiği fikrindeyim. Ancak çabucak yapılması gereken kanaatimce kitabenin müdafaa altına alınmasıdır ve bulunduğu yerde sağlamlaştırılacak bir çalışma yapılmasıdır. İstanbul bir zelzele bölgesi. Her an bir sarsıntıda, artçıda şiddeti ne olursa olsun o kitabe düşecek ve parçalanacak bir izlenim bırakıyor insana” tabirlerini kullandı.
‘RESTORE EDİLMİŞ OLSA HEM İÇ HEM DIŞ TURİZM İÇİN DEĞERLİ BİR GÜZERGAH OLUŞTURUR’
Surların restore edilerek turizme kazandırılması gerektiğini söyleyen Kızıltoprak, “Bu surlar restore edilmiş olsa hem iç hem dış turizm için kıymetli bir güzergah oluşturur. Kitabeyi görüyoruz. Kitabe daha bariz olarak görülür. Tıpkı vakitte buraya asılacak bilgilendirme tabelaları insanların olabildiğince ilgisini çeker. Böylece hem bir gezinti yeri olur hem de kelam konusu yerlerin toplum nezninde muhafaza şuuru geliştirilmiş olur. Ayrıyeten turizm emeli dışında bir gezinti yeri de olabilir. Öbür kültürel hedefli etkinlikler içinde kullanılabilir. Temennimiz ilgililerin bir an evvel bu meseleye el atmasıdır” diye konuştu.
İBB’nin yaptığı açıklamada ise, “Deniz surları röleve, restitüsyon ve onarım projeleri, geçmiş devirde hazırlanmamış. Proje hazırlıklarına başladık. Muhafaza Şurası tarafından onaylanması halinde onarım uygulamasına başlayacağız” denildi.
Milliyet
